Mavzu: Azotning o`simliklardagi modda almashinuviga ta`siri Reja: Azotning o`simliklarga bo`lgan ta`siri


O'simliklarning rivojlanishi uchun azotning ahamiyati


Download 67.65 Kb.
bet10/17
Sana18.06.2023
Hajmi67.65 Kb.
#1588305
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   17
Bog'liq
Azotning o`simliklardagi modda almashinuviga ta`siri

O'simliklarning rivojlanishi uchun azotning ahamiyati


 
Asosiy azot zahiralari tuproqda (gumus) mavjud bo'lib, o'ziga xos sharoitlarga va iqlim zonalariga qarab taxminan 5% ni tashkil qiladi. Tuproqdagi gumusning miqdori qanchalik ko'p bo'lsa, unib-o'sib ketadi. Azot tarkibidagi eng kambag'al - engil qumli va qumli tuproqdir.
Biroq, tuproq juda samarali bo'lsa ham, tarkibida mavjud bo'lgan azotning atigi 1 foizi o'simliklarning oziqlanishi uchun mavjud bo'ladi, chunki gumusning mineral tuzlar bilan ajralib chiqishi juda sekin sodir bo'ladi. Shuning uchun, azotli o'g'itlar o'simlik mahsulotlarini ishlab chiqarishda muhim rol o'ynaydi, ularning ahamiyati kichraymaydi, chunki katta va yuqori sifatli ekinlarni ishlatishsiz ishlatish juda muammoli bo'ladi.

Azot - o'sish va rivojlanish jarayonlarida muhim rol o'ynaydigan o'simlik xujayralari, xlorofill, ko'pchilik vitaminlar va fermentlarning sitoplazmasi va yadrosini shakllantirishda ishtirok etadigan oqsilning muhim tarkibiy qismi. Shunday qilib, muvozanatli azotli diet o'simliklar tarkibidagi oqsil va qimmatli ozuqa tarkibini oshiradi, hosilni oshiradi va sifatini oshiradi. Azot o'g'it sifatida quyidagilar uchun ishlatiladi:

  • o'simliklarning o'sishini jadallashtirish

  • o'simlik doygunligini aminokislotalar bilan to'ldirish

  • o'simlik xujayralarining miqdoriy ko'rsatkichlarini ko'paytirish, katikül va qobiqni kamaytirish,

  • Tuproqqa kiritiladigan ozuqa moddalarini mineralizatsiya qilish jarayonining tezlashishi,

  • tuproq mikroflorasi holatini yaxshilash,

  • zararli organizmlarni qazib olish

  • rentabellikni oshirish

O'simliklardagi azot yetishmasligini aniqlash


 
Azotli o'g'itlar miqdori to'g'ridan-to'g'ri o'simliklar ekiladigan tuproq tarkibiga bog'liq. Tuproqdagi kam azot miqdori yetishtirilayotgan ekinlarning hayotiyligini to'g'ridan-to'g'ri ta'sir qiladi. O'simliklardagi azotning etishmasligi tashqi ko'rinishi bilan aniqlanishi mumkin: barglar qisqartiradi, rangi yo'qotadi yoki sarg'ayadi, tezda vafot etadi, o'sish va rivojlanish sekinlashadi, va yosh asirlar o'sishni to'xtatadi.

Azot etishmovchiligi sharoitida mevali daraxtlar juda kam tarvaqaylab ketgan, mevalar sayoz va cho'kib ketishadi. Tosh daraxtlarida azot yetishmovchiligi qobig'ining qizarilishiga olib keladi. Bundan tashqari, juda ko'p kislotali tuproqlar va meva daraxtlari ostidagi maydonning haddan ortiq soddalik (ko'p yillik o'tlarni ekish) azotning ochligini keltirib chiqarishi mumkin.

Download 67.65 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling