Мавзу: Белбо\ли кураш спортига болаларни жисмоний ривожланиш даражаларини щисобга олган щолда саралаш ва маш\улотлар ытказиш методикаси

Замонавий спортда инсон организмига табиат муҳит омилларининг кўп қиррали таъсири.
Дунё мамлакатларида ўтказиладиган катта мусобақалар об-ҳавоси, географик шароити, спортчиларни мусобақага тайёрлашига махсус ихтисослашган вазифаларни қўяди.
Ўрта ва юқори тоғ баландликлардан машғулот ўтказиш ва мусобақа.
Ҳозирги кунда кўпчилик катта мусобақалар, денгиз сатҳида 2000-2700 м баландликдаги тоғларда ўтказилади.
Бунда спортчиларнинг тайёргарлиги, мусобақаларга қатнашиши билан боғлиқ бўлган муаммолар келиб чиқади.
Бу соҳада 1968й Мехикада ўтказилган 2240м денгиз сатҳидан баландликда олимпия ўйинларида катта тажрибага эга бўлинди.
Тоғ шароитида ҳаво зичлигини пасайиши, тезкор кучлилик кўрсаткичларини ошишига ёрдамлашади. Масалан: 2200-2400м денгиз сатҳидан баландликдаги ҳаво зичлигини пасайиши, спринтча югуришни орқасидан 1. 5-1. 7м\с тезлик билан таъсир этгандек 100, 200ва 400м конькидаги 500 м масофаларга таъсир кўрсатади. Бундай шароитда табиий ҳамда диск, копёни улоқтириш, узунликка сакраш, шест билан сакраш молотни улоқтириш натижалари ошади. Масалан: 2240м денгиз сатҳидан баландликда ядро улоқтириш натижаси 5см га, копъя 69 см, 162см га ошган.
Икки хафталик кучли тренировка, чидамлилик кўрсатувчи спорт турлари билан боғлиқ бўлган 200-2500м денгиз сатҳидан баланд бўлган кўрсаткичлар катталигига қарамасдан мослашишга олиб келади. Гавдани 1кг мушагига ҳажмини ошишига, гемоглабин мазмунини, лактатни камайиши минноглобин мазмунини ошиши, аэроб ферметларни фаоллигини ошишига олиб келади шу сабабли Ўзбекистонда ҳам Чимган, Билдирсойда спорт иншоотлари қурилган.
Кейинги йилларда спортчиларнинг амалий тайёргарлигида хар хил Гипоксия газ аралашган ва гипероксид 40-60% кислороди ва аралашмадан нафас олиш вариантларидан фойдаланилади.
Шиддатли гупоксин тренировка давомида газ аралашмасида кислород мазмунини пастлиги спортчининг организмида ўрта ва юқори тоғ баландликларига ўхшаб: стандарт юкламаларида юрак қон томир уриши камаяди, ҳамда Лактак камаяди. Кислородни максимал қилиш қобилияти ошади.