Savdo karvonlarining xarakati xavfsiz emas edi. Misrdagi Yangi podshoxlik davri (eramizgacha XVI-XII asrlar)ning tarixiy yodgorliklari ot-ulovlarni talash va savdogarlarning shikoyatlari xaqida xikoya qiladi. Ko’p mablag sarflanadigan qo’riqchilarni saqlash qimmatga tushar va xamisha xam o’zini oqlamas edi. Shu sababli karvonni qo’riqlash sarf-xarajatlarini qoplash uchun maxsus yigimlar undirila boshlandi. - Savdo karvonlarining xarakati xavfsiz emas edi. Misrdagi Yangi podshoxlik davri (eramizgacha XVI-XII asrlar)ning tarixiy yodgorliklari ot-ulovlarni talash va savdogarlarning shikoyatlari xaqida xikoya qiladi. Ko’p mablag sarflanadigan qo’riqchilarni saqlash qimmatga tushar va xamisha xam o’zini oqlamas edi. Shu sababli karvonni qo’riqlash sarf-xarajatlarini qoplash uchun maxsus yigimlar undirila boshlandi.
- Feodallar tomonidan ularning mulki orqali o’tuvchi savdogarlardan undiriladigan soliqlar xam bojning Qadimgi ko’rinishi edi. Keyinchalik ularni shaharlar xam undirib ola boshladi, davlat paydo bo’lgandan keyin esa boj xazinani to’ldirishning qulay vositasiga aylandi.
Kontrabanda - istalgan shaxar uchun xavfli xodisadir. V.A.Tsimmermanning fikricha, «Gretsiyaning turtib chiqib turgan bo’ron va yarim orollar shaklidagi qirgoqlarida shugullanish oson bo’lgan kontrabanda shunchalik uyushib va ko’payib ketdiki, Attika chegaralarida fakat bojxona qo’riqchilari, kontrabandachilar va qaroqchilar yashar edi... Gretsiyaning bu xolati ... uning qulashining asosiy sabablaridan biri bo’ldi». - Kontrabanda - istalgan shaxar uchun xavfli xodisadir. V.A.Tsimmermanning fikricha, «Gretsiyaning turtib chiqib turgan bo’ron va yarim orollar shaklidagi qirgoqlarida shugullanish oson bo’lgan kontrabanda shunchalik uyushib va ko’payib ketdiki, Attika chegaralarida fakat bojxona qo’riqchilari, kontrabandachilar va qaroqchilar yashar edi... Gretsiyaning bu xolati ... uning qulashining asosiy sabablaridan biri bo’ldi».
- Qadimgi Rimda xam bojxona taxminan Gretsiyadagidek sxemada rivojlandi. Eramizdan olidingi VI asrda Rimga asos solinganda davlat daromadi axoli jon boshidan olinadigan uncha ko’p bo’lmagan soliqdan iborat edi. Yuz yildan keyin podsho Anq Martsiy Ostiyada port ta‘sis etdi va chetdan olib kiriladigan barcha tovarlar uchun boj tayinladi. Keyinroq ushbu boj (u portorium deb atalgan) xamda Rim, Ispaniya, Sitsiliya, Galliya va boshqa mamlakatlar o’rtasida muomalada bo’lgan tovarlar uchun soliqlar davlat xazinasi daromadining asosiy manbaiga aylandi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
