Mavzu; Boshlang'ich sinf matematika ta'limida ta'lim tamoyillaridan foydalanish metodikasi Mundarija Kirish Reja; I bob. Boshlang'ich sinf matematika ta'limida

2.2.Pedagogik tajriba – sinov maqsadi va vazifalari
Bir necha bosqichda o‘tkazilgan pedagogik tajriba – sinov jarayonida
biz quyidagi asosiy vazifalarni belgilab oldik:
Interfaol metodlari asosida boshlang‘ich sinf matematika darslarida
o‘quvchilar tomonidan o‘zlashtirishining sifatini o‘rganish va tahlil qilish.
Interfaol metodlarni amalga oshiruvchi usul va vositalar hamda
metodlarni aprobatsiya qilish asosida tushunchalarni shakllantirishning integrativ
(yaxlit) natijalariga erishish.
Interfaol metodlarni amalga oshirishni osonlashtirishga imkoniyat
yaratadigan, o‘quvchilarning boshlang‘ich sinfdagi matematika darslarini
samarali o‘zlashtirishni shakllantiradigan o‘quv mashg‘ulotlarining tashkiliy
shakli tizimini bir yo‘nalishga to‘g‘rilash.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining matematika darslarini mukammal
o‘zlashtirishda, bilim va tafakkurlarini shaklantirishda, o‘rganilayotgan o‘quv
predmeti sifatini oshirishda, interfaol metodlarini foydalanishini amalga
oshirishning ta‘sirini kuchaytirish.
2009-yilda tajriba-sinov jarayonining birinchi bosqichida boshlang‘ich
sinf matematika darslarida interfaol metodlaridan foydalanishni kuchaytirish
bo‘yicha tayyorgarlik ishlari olib borildi. Olimlarning ilmiy-tadqiqot ishlari,
falsafiy, psixologik, pedagogik muammolar yoritilgan ilmiy asarlar o‘rganildi va
tahlil etildi. Birinchi bosqich jarayonida pedagogik tajriba-sinov ishlarining
mazmuniga mos uslubiy qo‘llanma ishlab chiqildi. Shu davr ichida tadqiq
etilayotgan muammo bo‘yicha Toshkent shahar Hamza tumanidagi 30-sonli
umumiy o‘rta ta‘lim maktabida 270 nafar o‘quvchi, 11 ta boshlang‘ich sinf
o‘qituvchilari orasida maxsus anketalar asosida so‘rovnomalar o‘tkazildi. Unda
boshlang‘ich sinf matematika darslarini interfaol metodlar asosida shakllantirish
haqidagi ilmiy tushunchalarni o‘quvchilar tomonidan o‘zlashtirilishi sifat va
samaradorligini o‘rganish va tahlil qilish vazifasi qo‘yildi. Mazkur muammoni
hal etish o‘rganilayotgan faoliyatni mantiqiy jihatdan tahlil etish nuqtai nazaridan
amalga oshirildi. Mazkur bosqichda olib borilgan tadqiqot natijalarining chuqur
tahlillari asosida quyidagi xulosalarga keldik:
Boshlang‘ich sinf amaliyotida o‘qituvchilar o‘quvchilarga dars mavzusi
mazmunini rivojlantirishda asosan ta‘limning zamonaviy interfaol metodlaridan
foydalanadilar. Dars jarayonida berilayotga bilimlarning asosiy mazmuni,
o‘zlashtirilayotgan bilimlarga qo‘yilgan ma‘lum qonuniyatlardan chiqmagan holda
o‘quvchilar uchun tayyor qilinib taqdim etiladi.
Mazkur bosqichda falsafa, psixologiya va pedagogika, shuningdek boshlang‘ich sinflar amaliyotiga oid ilmiy adabiyotlar o‘rganib chiqildi.
O‘quvchilarda matematik tushunchalarni shakllantirish muammolari, mavjud
matematik tushunchalarning belgilarini aniqlash, o‘xshash tushunchalarni farqlash,
bog‘liqlik va munosabatlarni aniqlash masalalari o‘rganildi va tatqiq qilindi.
Matematik tushunchalarni shakllantirishning boshlang‘ich bosqichida mashqlar
tizimini amalga oshirish va ulardan foydalanish samaradorligi isbotlandi.
Bu bosqichda boshlang‘ich sinf matematika darslarida pedagogik
texnologiyalardan qo‘llanilishi tatqiq etildi, darslarda pedagogik texnologiyalardan
foydalanib matematik tushunchalarning o‘rni, ahamiyati, o‘zlashtirishga
ko‘rsatadigan ta‘siri darajasi o‘rganildi.