Mavzu: cho‘zilish-siqilishda statik aniq masalalar

4-misol.Pog‘onali sterjenlarga oid misol ko‘ramiz. Berilgan:

Aniqlansin: N, σ-?
Yechish: chizmadan ko‘rinib turibdiki, sterjen ikki pog‘onadan iborat,
shuning uchun sterjen ikki uchastkaga ajratib ko‘riladi.
I uchastka: z₁ 0 dan b gacha o‘zgaradi:

II uchastka: z₂ b dan a+b gacha o‘zgaradi:

Topilgan N_i va σ_i qiymatlaridan foydalanib, sterjen uchastkalarida epyuralar quriladi:

Har bir uchastka uchun Guk qonunidan foydalanib, absolyut deformatsiya topiladi:


5-masala. Po‘lat sterjen bo‘ylama o‘qi bo‘ylab 10 kN yuk osilgan, 3-nav po‘lat uchun ruxsat etilgan kuchlanish [σ]=1600kg/sm² bo‘lsa, sterjen ko‘ndalang kesim yuzasini toping.
Echish: Kuchlanish birligini SI tizim (sistema)siga keltirib olish mumkin:

Mustaxkamlikka hisoblash shartidan foydalanib, ko‘ndalang kesim yuzasi tanlanadi:

Sterjen ko‘ndalang kesim yuzasi uchun topilgan qiymat yaxlitlanadi:

Masalalar:
1-masala. Tros 7.5 t kuch bilan cho‘zilgan. U 2 mm diametrli simlar (tola)dan iborat. Tros uchun ruxsat etilgan kuchlanish tolalarining o‘rilganini hisobiga [σ] = 3000 kg/sm² . Trosdagi tolalar soni n ni aniqlang.
2-masala. Bir uchidan osilgan o‘zgarmas ko‘ndalang kesimli po‘lat sterjen qanday uzunlikda o‘z og‘irligi ta’sirida uziladi? Po‘lat uchun mustahkamlik chegarasi σ_mch =50 kg/mm² olinsin.
3-masala. Ko‘ndalang kesimi 15smx20sm bo‘lgan yog‘och ustunga qo‘yish mumkin bo‘lgan yukni aniqlang. Yog‘och uchun siqilishda ruxsat etilgan kuchlanish [σ] = 40 kg/sm² olinsin.