Mavzu: Elementlar davriy sistemasining o‘n yettinchi guruh elementlarining xossalari, galogenlarni vodorodli va kislorodli birikmalari, galogenlarning kislorodli kislotalari va tuzlarini xossalarini o‘rganish. Ishdan maqsad

2- tajriba. Brom va yodning olinishi. a) KBr ning bir necha kristallini oling, uni teng miqdordagi bilan aralashtirib, quruq probirkaga soling. Aralashmaning ustiga 2—3 tomchi konsentrlangan tomizib, biroz isiting.Bromning qizil-qo‘ng‘ir bug‘i ajralib chiqishini kuzating (ehtiyot bo‘ling). 1-tajribadagi eslatma talablarini bajarib, bromning hosil bo‘lish reaksiyasini va bromning suvli eritmasining ga ta’sir reaksiyalarini yozib tenglashtiring;
b) KI ning bir necha kristallarini oling, uni teng miqdordagi bilan aralashtiring. So‘ngra aralashmani quruq probirkaga solib, ustiga 2—3 tomchi konsentrlangan tomizing. Probirkani biroz qiz­­diring. Yodning binafsha rangli bug‘ hosil qilishini kuzatib, 1-taj­ribadagi eslatma talablarini bajaring. Reaksiya tenglamalarini yozing.
Birinchi va ikkinchi tajriba reaksiyalari davomida hosil bo‘lgan ga ta’sirini solishtirib:




galogenlarning oksidlovchilik xossalari haqida xulosa qiling;
d) ikkita probirka olib, birinchisiga 0,5 n KBr eritmasidan, ikkinchisiga 0,5 n KI eritmasidan soling, har ikki probirkaga xlorli suvdan tomchilatib qo‘shing. Birinchi probirkada brom ajralib chiqishi natijasida eritma ustida qo‘ng‘ir-qizil rang paydo bo‘lishini kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing.
Ikkinchi probirkadagi eritmaning ustida qo‘ng‘ir rang paydo bo‘lguncha xlorli suv tomizing. Eritmada yod borligini aniqlash uchun boshqa probirkaga ozgina kraxmal kleystri eritmasidan solib, unga sinalayotgan eritmadan bir necha tomchi qo‘shing. Ko‘k rang paydo bo‘lishini kuzating.
3- tajriba. Xlorli suvning olinishi va xossalari
(Tajriba mo‘rili shkafda olib boriladi).
a) xlor olish uchun 87- rasmdagidek asbob yig‘ing.
Vyurs kolbasiga kristallaridan solib, unga tomchilatgich voronka jo‘mragini ohistalik bilan oching va bir necha tomchi kon­sentrlangan xlorid kislotadan tomizing.