Mavzu: Fanga kirish

XX asrning ikkinchi yarmi va XXI asrning o’tgan 20 yilida jahon iqtisodiyoti taraqqiyotining eng e’tiborli jihati xalqaro iqtisodiy munosabatlarning global ravishda rivojlanib borishi bo’ldi. Jahon xo’jaligi tizimida davlatlarning ayrim guruhlari, xalqaro iqtisodiy guruhlar, alohida kompaniya va tashkilotlar o’rtasidagi iqtisodiy munosabatlar tobora kengayib bormoqda. Bu jarayonlar xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi va baynalminallashuvida, ularning bir-biriga bog’liqligi va yaqinlashuvida, mintaqaviy xalqaro tuzilmalar va ayrim davlatlar guruhlarning rivojlanishi va munosabatlari mustahkamlanishida nomoyon bo’lmoqda.

• XX asrning ikkinchi yarmi va XXI asrning o’tgan 20 yilida jahon iqtisodiyoti taraqqiyotining eng e’tiborli jihati xalqaro iqtisodiy munosabatlarning global ravishda rivojlanib borishi bo’ldi. Jahon xo’jaligi tizimida davlatlarning ayrim guruhlari, xalqaro iqtisodiy guruhlar, alohida kompaniya va tashkilotlar o’rtasidagi iqtisodiy munosabatlar tobora kengayib bormoqda. Bu jarayonlar xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi va baynalminallashuvida, ularning bir-biriga bog’liqligi va yaqinlashuvida, mintaqaviy xalqaro tuzilmalar va ayrim davlatlar guruhlarning rivojlanishi va munosabatlari mustahkamlanishida nomoyon bo’lmoqda.

Global iqtisodiy munosabatlar tizimiga quyidagilar kiradi:

• Xalqaro mehnat taqsimoti
• Xalqaro tovar va xizmatlar savdosi
• Xalqaro kapital va investitsiyalar harakati
• Xalqaro ishchi kuchi migratsiyasi
• Xalqaro valyuta-kredit munosabatlari
• Global iqtisodiy integratsiya

Global iqtisodiy munosabatlar XX asrning 90 yillarida jahon va mintaqaviy ko’rinishga ega bo’ldi.

• “Global iqtisodiyot” fani turli milliy iqtisodiyotlarning o’zaro ta’sirlashuv qonuniyatlarini, Tovar va xizmatlar oqimlarning harakati va jahon hamjamiyati ichidagi to’lovlarni, ushbu Tovar va xizmatlar oqimini belgilab beruvchi hamda muvofiqlashtirib turuvchi iqtisodiy siyosatni, ularning jamiyat farovonligiga ta’sirini o’rganadi.

• “Global iqtisodiyot” faning predmeti mikro va makroiqtisodiy fanlar predmetidan farq qiladi. Ushbu fanning o’rganish predmeti turli mustaqil davlatlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish qonuniyatlari va ular o’rtasida yuzaga keladigan iqtisodiy aloqalar tizimi hisoblanadi.