Sinf
|
Kataliz qilinuvchi reaksiyalar
|
Misollar
|
|
Oksidoreduktasalar
|
Oksidlash – qaytarilish reaksiyalari
|
Oksidasalar moddani oksidlaydi. Reduktazalar moddani qaytaradi. Degidrogenazalar qo`sh bog` hosil qilish uchun ikkita vodorod anomini tortib oladi.
|
Transferazalar
|
Ikki tarkibli guruhlar orasida guruhlarni berish
|
Transferazalar aminoguruhni uzatadi. Kinazalar fosfat guruhni uzatadi.
|
Gidrolazalar
|
Gidroliz reaksiyalari
|
Proteazalar oqsillardagi peptid guruhni gidrolizlaydi. Lipazalar lipidlardagi murakkab efir bog`larni gidrolizlaydi. Karbogidrazalar karbon suvlardagi glikozid bog`larni gidrolizlaydi. Fosfotazalar fosfoefir bog`larni gidrolizlaydi. Nukleazalar nuklein kislotalarni gidrolizlaydi.
|
liazalar
|
Gidrolizsiz qo`sh bog`ga guruhlarni biriktitish yoki olish
|
Karboksilazalar CО2 modda tarkibiga kiritadi Dezaminazalar NH3 ni yo`qotadi.
|
Izomerazalar
|
Izomerni shakl-lantirish uchun molekuladagi atomlarni qayta joylash
|
Izomerazalar sis izomerni trans izomerga yoki transni sis izomerga o`zgartiradi. Epimerazalar D ni L stereoizomerlarga yoki L ni D ga o`zgartiradi.
|
Ligaza (sintetaza)
|
ikkita molekulalarning kovalent bog’ hosil qilib o’zaro birikishini ta’minlaydi
|
Masalan, glutaminsintetaza ishtirokidagi glutamin kislotadan glutamin sintezlanish reaksiyasi
|
