Mavzu: Fiskal va monetar siyosatni muvofiqlashtirish muammolari. Siqib chiqish samarasi

Pul-kredit siyosati deganda, to’liq bandlik sharoitida yalpi milliy mahsulotni ishlab chiqarishga inflyatsiyaning ta’sirini kamaytirish yoki bartaraf etish maqsadida muomaladagi pul miqdorini o’zgartirishga qaratilgan chora-tadbirlar tushuniladi. Pul kredit siyosati davlat tomonidan belgilanadi va uni Markaziy Bank amalga oshiradi.Uning yordamida har qanday davlat mamlakatda iqtisodiy barqarorlikni ta’minlash vazifasini hayotga tadbiq etadi.

• 
  Pul-kredit siyosatining 3 ta asosiy vositasi ajratib ko’rsatiladi:
  

1

• 
  Majburiy zahiralar normasi
  

2

• 
  Ochiq bozordagi operasiyalar
  

3

• 
  Hisob stavkasi
  

2011-2015-yillarda Davlat byudjeti daromadlari to’g’risida ma’lumot jamiga nisbatan % da

Кўрсаткичлар	2011	2012	2013	2014	2015
Даромадлар - жами	100	100	100	100	100
Тўғри солиқлар	26.2	25.2	26.2	25.8	23.6
Эгри солиқлар	53.5	54.3	51.0	51.8	52.8
Мулк солиғи ва ресурс тўловлари	14.3	13.3	15.0	15.0	15.9
Ustama foydadan soliq	0.9	1.2	1.3	1.3	1.5
Бошқа даромадлар	5.1	6.0	5.6	6.1	6.1

2012-2015 yillarda byudjet xarajatlarining tarkibi va dinamikasi

Кўрсаткичлар	2012	2013	2014	2015
Харажатлар - жами	21190	26312	31582	37967.7
Ijtimoiy soha va aholini ijtimoiy qo’llab-quvvatlash xarajatlari	12338	15573	18873	22457
Иқтисодиёт учун харажатлар	2338	2791	3385	4119.7
Марказлаштирилган инвестицияларни молиялаштириш харажатлари	1174	1300	1500	1800
Давлат ҳокимияти, бошқарув ва суд органларига харажатлар	844	825	1000	1199.9
Бошқа харажатлар	4495	5813	6903	8391.1

Пул бозоридаги депозитлар ва жисмоний шахслар муддатли депозитлари бўйича реал фоиз ставкалари динамикаси

Миллий валютадаги кредитлар фоиз ставкалари динамикаси

• 
  2020 yil va 2021 yilning o‘tgan 9 oyida mamlakatimizda fiskal, monetar va tarkibiy iqtisodiy islohotlar borasida ko‘rilgan chora-tadbirlar iqtisodiy faollikni va yalpi talabni rag‘batlantiruvchi omillardan bo‘ldi. Natijada, 2020 yil yakunlari bo‘yicha real iqtisodiy o‘sish sur’ati 1,7 foizni va 2021 yilning dastlabki 9 oyligida 6,9 foizni tashkil etgan bo‘lsa, 2021 yil yakunida 6,5-7,2 foizga teng bo‘ldi.
  

Prognoz

Yalpi ichki mahsulot hajmining real o‘sishi 2022 yilda 3-4 foiz atrofida bo‘lishi mumkin. Vaziyatning normal fazaga o‘tishi bilan 2023 yildan iqtisodiy faollik va yalpi talabning tiklanishi kuzatilib, 2023 yilda 4,8-5,8 foizni va 2024 yilda 5,5-6,5 foizni tashkil etishi taxmin qilinmoqda. Bunda, ichki iqtisodiy faollikni qo‘llab-quvvatlash uchun 2022 yilda ham fiskal rag‘batlantirishlar davom ettiriladi va umumiy fiskal taqchillikning YaIMga nisbati 4-5 foiz atrofida bo‘lishini taqozo etishi mumkin. Fiskal konsolidatsiya 2023 yildan boshlanib, fiskal taqchillikning YaIMga nisbati 2023 yilda 3-4 foizgacha, 2024 yilda esa 2,0-2,5 foizgacha pasayishi baholanmoqda

Эътиборларингиз учун рахмат!
http://kompy.info