Krossingoverning sitologik mexanizmi. Sitogenetik tadqiqot-larning rivojlanishi natijasida :
bitta xromosomada sodir boliqligi ko xromosomada krossingover qanchalik kolsa, ularda birikkan genlar rekombinatsiyasi doirasi shunchalik keng boladigan qolgan sitologik jarayon tonalishida tasvir-langan. 1 - gomologik xromosomada krossingover sodir bokidlash kerakki krossingoverni birikkan genlar rekombinogenezi kortta holati aks ettirilgan.
Qozida har ikki qismda qortasida krossingover sodir bolmagan (A V S, a b c) gametalar hosil bo ladi. A va V genlari orasida rolib genotipda A V s a b S krossoverli gametalar hosil bo ladi.
Tortasida sodir boladi. genotipda
A b S , a V s krossoverli gametalar hosil bo ladi. Qorin tutadi. Gomologik xromosomalar osh, uch marta, toladigan juft sondagi chalkashishlar bu genlar bolishiga olib kelmaydi, toq sondagi chalkashishlar esa olib keladi.
Xromosomaning bir joyida sodir boy berish ehtimolligini kamay-tiradi, hatto toyishligi aniqlangan. Bu hodisa interferensiya deb ataladi. Har xil genotipga ega borsatkichini oshiradigan yoki kamaytiradigan genlar mavjud degan xulosaga kelinadi.
4. Xromosomalarning genetik xaritasi.
Xromosomalarning genetik xaritasi deb muayyan xromosomada birikish guruhidagi birikkan genlarning maxori, pomidor, laboratoriya sichqonlari, neyrosporalar, ichak tayoqchasi bakteriyasi va boshqalar. Genlar xromosomada maylab joylashganligi sababli krossingover chastotasi bu genlar orasidagi masofani kornini aniqlash mumkin. Genlarning xromosomada joylashgan oni lokuslarini aniqlashdan oldin mazkur gen qaysi xromosomada joylashganligini aniqlash lozim. Bitta xromosomada joylashgan va birikkan holda irsiylanadigan genlar birikish guruhlarini hosil qiladi. Birikish guruhlarining soni har bir turning gaploid sondagi xromosomalar tolishi kerak.
Ayrim hayvon va oxori (Zea mays)
|
