Mavzu: Geomexanika fanining predmeti va asosiy vazifalari. Reja: Kirish. Geomexanika fani va uning mohiyati

Tayanch iboralar:
Massiv, tog‘ jinsi, minyeral, kuchlanish, kon bosimi, geologiya, muxandislik geologiyasi, gidrogeologiya, asosiy (fundamental) fanlar, tog‘ jinslari fizikasi, geofizika, geotektonika, mexanika, boshqarish, qiyalik, bort, pog‘ona, kon (karyer), xavfsizlik byermasi, ag‘darma, seysmika, tektonika.

Xulosa.
Kon qazib chiqarish ishlarining kundan-kunga yer qa’riga chuqurlashib borishi, kon ishlari hajmi ortishiga va yer ostida ish olib borish xavfi ortishiga olib kelmoqda.

Kon sharoitining noqulayligi, yer qa’rida hanuzgacha konchilarga ko‘plab mushkulliklar va kutilmagan xavfli hodisalarga duch kelishiga, shaxta va rudniklarda halokatlar va qurbonlar sodir bo‘lishiga sabab bo‘lmoqda.
Foydali qazilmalarni qazib olishda yuz byeradigan baxtsiz xodisalar, xavfli vaziyatlarni oldini olishning birgina yo‘li, kon ishlarini olib borish va qazish ishlari jarayonlari haqidagi asosiy qoidalar va usullar, ularni amalga oshirishning xavfsizligi va samaradorligini ta’minlash haqida kuchli bilimga ega bo‘lish va uni amalga tadbiq eta olishdir.
Geomexanika haqida gapirishdan oldin atrofimizdagi olam qonuniyatlari haqida, o‘ta keng qamroqli fikr yuritadigan fizika fanini eslab o‘tish lozim.
Fizika fani-tabiat hodisalarining umumiy konuniyatlari, matyeriyaning harakatlanish shakllari yoki o‘rganilayotgan jarayonlar nuqtai nazaridan mexanik harakatlar, issiqlik jarayonlari, elektromagnit xodisalar, gravitatsion xodisalar va boshqalar farqlanadi. SHunga muvofiq fizika fani klassik mexanika va yaxlit muhit mexanikasi, tyermodinamika, elektrodinamika, tortishish qonuni nazariyasi, Kvant mexanikasi va maydonnning Kvant nazariyasi va boshqalarga bo‘linadi.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   Димитриев А.П. Разрушение горных пород. М.: МГГУ, 2004.
   
2. 
   Певезнер М.Е., Иофис М.А., Попов В.Н. Геомеханика. Учебник. М.: МГГУ, 2005.
   
3. 
   Баклашов В.И. и др. Геомеханика Учебник. МГГУ. Основы геомеханики. 2004. 1-2-томa.
   
4. 
   Баклашов В.И., Давиденко Б.Ю. и др. Геомеханика лабораторный практикум. МГГУ 2004.
   
5. 
   Баклашов И.В., Картозия Б.А. Механика горных пород. М.: Недра, 1975. Новик Г.Я., Кузяев Л.С. Сборник задач и упражнений по основам физики горных пород. М.: МГИ, 1983.
   
6. 
   Новик Г.Я. Лабораторные работы по физике горных пород. М.: МГИ, 1983.
   
7. 
   Ржевский В.В., Новик Г.Я.. Основы физики горных пород. М.: Недра, 1984.
   
8. 
   Ржевский В.В., Новик Г.Я. Основы физики горных пород М.: Недра 1978.
   
9. 
   Арипова Ф.М. Методическое пособие по выполнению лабораторных работ. Физико-механические свойство пород Ташкент 1999.