Mavzu: Gimnastikaning rivojlanish tarixi va jismoniy tarbiya tizimidagi o’rni

1.Kishi organizmiga har yoqlama ta’sir ko‘rsatish. Kishi barcha organlarining fo’nksiyalari gimnastika mashqlari yordamida muvaffaqiyatli tarzda takomillashadi. Demak, kishini umumiy jismoniy rivojlantirish va o’ning harakatlantiruvchi qobiliyatlarini har yoqlama kamolga yetkazish vazifalarini gimnastika yordamida muvaffaqiyatli hal qilsa bo‘ladi.
2.Nixoyatda xilma-xil jismoniy mashqlarni Qo‘llash. Organizmning morfologik va fo’nksional tizimlari va jismoniy hislatlari (kuchlilik, tezkorlik, egiluvchanlik, chaqqonlik, chidamlilik)ni har yoqlama va garmonik rivojlantirish xilma-xil jismoniy mashqlarni qo‘llanish orqali ta’minlanadi. Sho’ning bilan bir vaqtda nerv tizimining koordinatsion mexanizmiga ta’sir ko‘rsatiladi, o’ning moyilligi ortadi, sport texnikasining asoslari shakllana boradi.
3.Organizmga tanlab ta’sir ko‘rsatish. Tegishli mashqlarni, kerakli dastlabki holatlarni tanlab qo‘llanish, ijro usullarining aniq bo‘lishi natijasi o‘laroq muayyan muskul, bo‘g‘in guruhlariga loqal ta’sir etiladi, bu shug‘ullanuvchilarda kerakli harakatlantiruvchi hislatlarning rivojlanishiga ko‘maklashadi va jismoniy rivojlanishga kamchiliklarni muvaffaqiyat bilan tuzatish imkononi beradi.
4.O‘quv jarayonining qat’iy me’yorda bo‘lishi va jismoniy nagruzkani aniq tartibga solish. Ta’lim jarayonini tashkil qilish xilma-xil uslubiy priyomlardan foydalanish bilan bir vaqtda ta’lim berishning xususiy vazifalarini birin ketin hal qilish negiziga bog‘liq bo‘ladi. Bu holat jismoniy va boshqa hislatlarning tobora rivojlanib borishini ta’minlaydi. Yuklamani harakat sur’ati va amplitudasini o‘zgartirish, takrorlash miqdorini ko‘paytirish yoki kamaytirish, dastlabki holatlarni o‘zgartirish va mashqlarni ijro etish ketma-ketligini turlicha yo‘lga qo‘yish, toshlar va amortizatsion qurilmalardan foydalanish orqali, sho’ningdek, shug‘ullanuvchilarning qay darajada tayyorligina qarab belgilasa bo‘ladi.
5.Mashqlarni uzluksiz murakkablashtira borish va kombinatsiyalash hamda bir xildagi mashqlarni bir qancha maqsadlarda qo‘llanishning mumkinligi. Biron mashqni bilib olgandan keyin, odatda, o’ning murakkabroq variantlarini o‘rganishga o‘tiladi, bora-bora shu mashqning o‘zi ham murakkablashtiriladi, biron elementni ikkinchisiga qo‘shib bajarib, kombinatsiyalarga yangi harakatlar kiritiladi va x.k. Bo’nda o‘rganilayotgan o‘quv materiali sifat va (miqdor jixatdan ham) yangicha ifodaga ega bo‘ladi, hamda organizmga boshqacharoq ta’sir etadi va zarur o‘zgarishlarni keltirib chiqaradi. Bir xil mashqlardan turlicha uslubiy jixatdan xilma-xil o‘zgartirish (yo‘naltirilgan reglamentlash, ijro etishning o‘yin yoki musobaqa formalaridan foydalanish va x.k.) yo‘li bilan amalga oshirish mumkin.
Gimnastikaning uslubiy xususiyatlari bir-biri bilan uzviy bog‘liqdir. ularni to‘g‘ri hisobga olib ish ko‘rilsa, shug‘ullanuvchilarning har yoqlama umumiy jismoniy tayyorgarligi, harakatlantiruvchi qobiliyatlarini garmonik rivojlantirish vazifalari, sho’ningdek ta’lim-tarbiya vazifalari muvaffaqiyatliroq hal etiladi.