Mavzu: ““inert gazlar reja: Inert gazlarning sanoat miqyosidagi ahamiyati. Inert gazlarning tabiatda tarqalishi


Download 312.01 Kb.
bet2/5
Sana21.01.2023
Hajmi312.01 Kb.
#1106808
1   2   3   4   5
Bog'liq
inert gazlar

Element

Tartib raqami

Tuzilishi

Atom radiusi,nm

Ionlanish patensiali

He

2

1s

0.122

2372

Ne

10

2s 2p

0.160

2081

Ar

18

3s 3p

0.192

1521

Kr

36

3d 4s 4p

0.198

1350

Xe

54

4d 5s 5p

0.218

1171

Rn

86

5d 6s 6p

_

1037

Geliy
Geliy elementining ochilish tarixi.
Ayrim tarixiy kitoblarda yozilishicha, 1868-yil 18- avgust kuni fransuz astronomi J.Jansen Hindistonda to`la quyosh tutilishini kuzatadi va quyosh xromosferasi (rangdor qobig`i) spektrini tadqiqlaydi. U quyoshning nurlanishi chiziqli spektrida yorqin sariq chiziqni oshkor qiladi, uni D deb belgilaydi, u natriyning (sariq) D chizig`iga mos tushmaydi. Jansen bilan bir vaqtda mazkur chiziqni ingliz astronomi N. Loker ham ko`radi, uning no’malum elementga tegishli ekanini tushunadi. Shu yilning 26- oktyabr kuni J.Jansen va N.Lokerning xatlari Parij akademiyasida o`qiladi, ularda yuqorida aytilgan hodisa bayon qilinadi. Quyoshda bu yangi elementning kashf qilinishi sharafiga mahsus medal(nishon) chiqariladi. Bu tarixiy hikoyada hamma gap ham to`g`ri emas ekan.
D.N.Trifonov, V.D.Trifonov kitobida N. Loker quyosh tutilganda Xind okeani qirg`og`ida bo`lmagan va binobarin, to`la quyosh tutilishini kuzatmagan deyiladi. J.Jansen kuzatgan hodisa quyosh tutilganidan keyin kuzatilgan ekan. Xaqiqiy axvol bunday bo`lgan. J.Jansen birinchi marta quyosh protuberanslarini (cho`g`lanma quyosh moddasining juda ulkan otilmalarini) Quyosh tutilishidan keyin kuzatgan va ular tabiatini baholay olgan.

Neon.

Download 312.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling