Mavzu: Informatsiyani kodlash mexanizmlari

Neyrogliya xujayralarning xillari va funksiyalari

Neyrogliya, gliya — nerv tuqimasining hujayra elementlari; nerv hujayrasi {neyron), oʻsimtalari va miya kapillyarlari oraligʻini toʻldirib turadi. N.da makrogliya va mikrogliya hujayralari tafovut qilinadi. Makrogliya ektodermami rivojlanadi; ependima gliyasi, astrotsitlar va oli-gogliyadan iborat. Ependima hujayralari birbiriga zich taqalib turadigan yumaloq shaklga ega; ular bosh miya qorinchasi va orqa miyaning markaziy kanali oraliq qismini toʻldirib, mexanik, tayanch va trofik vazifasini oʻtaydi. Astrogliya — yulduzsimon qujayralar oʻz oʻsimtalari bilan chigallashib, miya poyasini hosil qiladi. Uning asosiy elementi gematoense-falik baryer boʻlib, suv-tuz almashi-nuvini nazorat qiladi. Oligogliya hujayralari mayda, kalta oʻsiqchalari bor, neyron va aksonlar tanasini oʻrab turadi, akson miyelin qobigʻining hosil boʻlishida ishtirok etadi, neyronlarga moddalar tashilishini taʼminlaydi. Mikrogliya hujayralari oʻsiqchalari ham mayda hujayralar boʻlib, mezenximadan rivojlanadi; fagotsitoz, shuningdek, nerv sistemasila himoya vazifasini bajaradi.
Asab tizimi neyron va neyrogliya deb nomlanuvchi ikkita asosiy hujayradan iborat. Biroq, ko'pchilik asab tizimida faqat neyronlar borligini tushunadi va qo'llab -quvvatlovchi hujayralar unutiladi. Shuning uchun, ushbu maqolada bo'lgani kabi, bu ikkita hujayra turi haqidagi ba'zi muhim ma'lumotlarni birgalikda ko'rib chiqish maqsadga muvofiq bo'ladi.Neyronlar asab tizimining asosiy tarkibiy va funktsional birliklari bo'lib, ular hayvonlar tanasi ichidagi ma'lumotlarni uzatish va qayta ishlash uchun elektr bilan tez qo'zg'aladi. Signal yoki signal uzatish ham elektr, ham kimyoviy vositalar orqali amalga oshiriladi. Neyronning tipik tuzilishini bilish juda muhim, chunki u hayvonlarda topilgan boshqa hujayralardan keskin farq qiladi.Soma deb nomlanuvchi hujayra tanasi bor, u Nissl granulalarini o'z ichiga oladi, markazda yadro va bir tomonda dendritlar bor. Odatda, akson dendritlarga qarama -qarshi tomondan boshlanadi va akson uzun va ingichka tuzilish bo'lib, ba'zida o'rtasida Shvann hujayralari bo'lgan miyelin qobiqlari bilan qoplangan. Akson oxirida yana dendritlar majmuasi joylashgan. Natriy, kaliy, kaltsiy va xloridning hujayra ichidagi va hujayradan tashqari ionli nasoslari orqali yaratilgan kuchlanish.