Mavzu: Iqtisodiy xavfsizlik strategiyasida ijtimoiy siyosatning o'rni Reja: Kirish Asosiy qism

Mavzu: Iqtisodiy xavfsizlik strategiyasida ijtimoiy siyosatning o'rni
Reja:
Kirish
Asosiy qism:

1. 
   Inson resurslari tushunchasining mohiyati.
   
2. 
   Iqtisodiy xavsizlikning turlari va tarkibiy elementlari.
   
3. 
   Iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlashda davlatning ro’li.
   
4. 
   O‘zbekistonda inson resurslaridan oqilona foydalanish orqali iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlashning ustuvor yo‘nalishlari.
   

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar.

Annotatsiya
Mazkur kurs ishi Inson resurslari - bu odamlar va odamlar bilan bog'liq masalalar, masalan, kompensatsiya va nafaqa, xodimlarni yollash va ishga yollash, ishchilarni boshqarish, ishlashni boshqarish, o'qitish, tashkilotni rivojlantirish va madaniyat kabi masalalar bilan shug'ullanadi va yuqori lavozimdagi xodimlarga odamlarga ta'sir o'tkazish haqida maslahat beradi. tashkilotdagi odamlar uchun moliyaviy, rejalashtirish va ishlash bo'yicha qarorlar.
Inson resurslarining ijtimoiy mehnatning yuqori samarasini ta’minlaydigan, mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning optimal imkoniyatini ifodalaydigan, mehnat faoliyatiga muvofiq keladigan sharoitlar birligidir. Inson resurslari mehnat qobiliyatlarining jamini (ularning miqdor va sifat jihatdan munosabatlarini), ya’ni alohida ishchining va jami ishchi kunining mehnat faoliyatida qatnashish imkoniyatlarini ifodalaydi. Inson resurslarining mehnat resurslaridan sifat jihatlari bo‘yicha farqi ham shunda. Inson resurslari–zarur uquv-farosatga, bilim va mahoratga, ishlash qobiliyati va malakasiga ega bo‘lgan jamiyat a’zolari, mehnat axlidir. Ularning soni jamiyatdagi ishlab chiqaruvchi kuchlar qanday imkoniyatga ega ekanligini belgilab beradi. Inson resurslari iqtisodiyotda mehnat bilan band bo‘lganlarni ham, mehnat qilishlari mumkin bo‘lganlarni ham qamrab oladi.
Adabiyotlar tahlili
Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning «Iste’mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish va aholining ularga bo‘lgan ehtiyojini to‘liq qondirish, jumladan, maqbul narxlar bo‘yicha keng turdagi oziq-ovqat mahsulotlari bilan xalqimizni to‘liq ta’minlash oldimizda turgan muhim vazifalar qatoriga kiradi» , deb ta’kidlashlari O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishlari bo‘yicha taraqqiyot strategiyasida «ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan yangilash, ishlab chiqarish, transport-kommunikatsiya va ijtimoiy infratuzilma loyihalarini amalga oshirishga qaratilgan faol investitsiya siyosatini olib borish» vazifasi qo‘yilgani muammoning jiddiyligidan dalolat beradi.
2021- yil 12- sentyabr kuni Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev mamlakati-miz iqtisodiyotini rivojlantirish bo‘yicha belgilangan vazifalar natijadorligi tahliliga bag‘ishlangan yig‘ilishda: «iqtisodiy o‘sish – bu, birinchi navbatda, yangi korxonalarni qurish va kengaytirish, yo‘l- transport, ishlab chiqarish va infratuzilmani rivojlantirish, yangi ish o‘rinlari yaratish, inflyatsiya va narxlarni jilovlash hamda odamlarni ish bilan ta’minlash deganidir», deb ta’kidlaydi.
Uilyam R. Tracey, "Inson resurslari lug'ati"da inson resurslarini tashkilotning moliyaviy va moddiy resurslariga zid ravishda "tashkilotni boshqaradigan va boshqaradigan odamlar" deb ta'riflaydi

––––––––––––

¹O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi ―2022-2026 yillarga mo’ljallangan yangi O’zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to’g’risida‖gi PF-60 sonli Farmoni// https://yuz.uz/news
²Abulqosimov H.P., Abulqosimov M.H. Iqtisodiy xavfsizlik: nazariya va amaliyot. O‘quv qo‘llanma. -T.: “Noshirlik yog‘dusi”, 2019.- 530b

Kirish
Uilyam R. Tracey, "Inson resurslari lug'ati"da inson resurslarini tashkilotning moliyaviy va moddiy resurslariga zid ravishda "tashkilotni boshqaradigan va boshqaradigan odamlar" deb ta'riflaydi. Inson resurslari sizning tashkilotingizdagi yagona shaxs yoki ishchi.
Inson resurslari - bu odamlar va odamlar bilan bog'liq masalalar, masalan, kompensatsiya va nafaqa, xodimlarni yollash va ishga yollash, ishchilarni boshqarish, ishlashni boshqarish, o'qitish, tashkilotni rivojlantirish va madaniyat kabi masalalar bilan shug'ullanadi va yuqori lavozimdagi xodimlarga odamlarga ta'sir o'tkazish haqida maslahat beradi. tashkilotdagi odamlar uchun moliyaviy, rejalashtirish va ishlash bo'yicha qarorlar.
Inson resurslarining ijtimoiy mehnatning yuqori samarasini ta’minlaydigan, mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning optimal imkoniyatini ifodalaydigan, mehnat faoliyatiga muvofiq keladigan sharoitlar birligidir. Inson resurslari mehnat qobiliyatlarining jamini (ularning miqdor va sifat jihatdan munosabatlarini), ya’ni alohida ishchining va jami ishchi kunining mehnat faoliyatida qatnashish imkoniyatlarini ifodalaydi. Inson resurslarining mehnat resurslaridan sifat jihatlari bo‘yicha farqi ham shunda. Inson resurslari–zaruruquv-farosatga, bilim va mahoratga, ishlash qobiliyati va malakasiga ega bo‘lgan jamiyat a’zolari, mehnat axlidir. Ularning soni jamiyatdagi ishlab chiqaruvchi kuchlar qanday imkoniyatga ega ekanligini belgilab beradi. Inson resurslari iqtisodiyotda mehnat bilan band bo‘lganlarni ham, mehnat qilishlari mumkin bo‘lganlarni ham qamrab oladi. Har bir inson o‘zi tanlagan biror faoliyat sohasida ishlay olishi uchun muayyan jismoniy va ma’naviy rivojlanish darajasiga ega bo‘lishi kerak. Jismoniy rivojlanish darajasi bir tomonda, iqtisodiyotning ehtiyojlari bilan, ikkinchidan, jamiyatning o‘z fuqarolari sog‘lig‘ini muhofaza qilish va mustahkamlashdan manfaatdorligi bilan belgilanadi, chunki fuqorolar kishilik jamiyatining eng muhim boyliklaridan biri hisoblanadi.
Bugungi kunda iqtisodiyotimiz tobora rivojlanib bormoqda. Mamlakatni har tomonlama rivojlantirish, uni ham iqtisodiy ham itimoiy jihatdan barqaror rivojlanishini ta’minlash, rivojlangan davlatlar qatoridan joy olish, jahon moliya bozorlari qatoriga kirish bizning bosh maqsadlarimizdan hisoblanadi. Shuni hisobga olgan holda bir qancha islohotlar, yangidan yangi loyihalar, dasturlar ishlab chiqilmoqda va amaliyotga tadbiq qilinmoqda.
“Iqtisodiy xavfsizlik” tushunchasi o`zbek iqtisodiyotida yangi sohalardan hisoblanadi. U mamlakatni iqtisodiy resurslarining xavfsizligini ta’minlaydi. Mamlakatning iqtisodiy salohiyati rivojlangan sari, mamlakatga chetdan kirib keluvchi import tovarlarining ham soni ortib boradi. Bunda kirib kelayotgan har bir tovarning qonuniy ravishda mamlakat hududiga olib kirilayotganligi, aholining salomatligiga qay darajada ta’sir ko’rsatishini bilish mamlakat uchun muhim sanaladi. Bu o’z navbatida, mamlakatda iqtisodiy xavfsizlikka bo’lgan ehtiyojni paydo qiladi. Aslini olganda, iqtisodiy xavfsizlik ham qaysidir ma’noda mamlakat xavfsizligining bir bo’lagi hisoblanadi. Bozor munosabatlariga o'tishga qaratilgan iqtisodiy islohotlar sharoitida davlat xo'jalik subyektlari faoliyatining iqtisodiy xavfsizligini ta’minlashi va fuqarolarga ziyon keltirishiga yo'l qo'ymasligi kerak. Ushbu maqsadlarda davlat, eng avvalo, tadbirkorlik muhitini yaxshilash, kichik va o'rta biznesning mamlakat iqtisodiyotidagi ulushini ko'paytirish, iqtisodiyot sohalari raqobatbardoshligini rivojlantirish, fond bozori, yer va ko'chmas mulk bozorlarini shakllantirish bo'yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqishi kerak bo’ladi. Iqtisodiy manfaatlarini himoya qilish davlatning strategiyasi siyosati va iqtisodiy xavfsizlik konsepsiyasi asosida amalga oshiriladi. U O`zbekiston Respublikasining iqtisodiy manfaatlarini, milliy boyligini ichki va tashqi xavf-xatarlardan himoya qilishni ko`zda tutadi. Ushbu konsepsiya bu boradagi siyosatni belgilab beruvchi asosiy hujjat hisoblanadi.
I.S.Xotamov, M.K.Olimov, A.J.Ismoilov “Iqtisodiy xavfsizlik” O‘quv qo‘llanma. – Toshkent: Iqtisodiyot, 2019 yil, 200 bet.

1. 
   Inson resurslari tushunchasining mohiyati.