Talaba: Yarashev Shaxzod Reja: - 1. Ishlab chiqarishni boshqarish.
- 2.Mehnat jamoalarini rejalashtirish.
- 3.Mehnat jamoalarini boshqarish.
Ishlab chiqarishni boshqarish: - Mehnat jarayonida i.ch. re-surslari va mehnat qurollaridan oqilona foydalanib, belgilangan vazifani bajarish va yuqori samaradorlikka erishishga qaratilgan chora-tadbirlar majmui. I.ch.t.e. eng maʼqul usullarni, zarur asbob-uskunalarni tanlash, turli i.ch. sohalarining mutanosib va uzluksiz ishlashini taʼminlash, ishlab chikarish grafiginit bu-zilishiga yoʻl qoʻymaslik, korxona va sexlarda i.ch. estetikasi, sanitariyasi, mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi talablariga mos keladigan sharoitlarni yaratish va b. da namoyon boʻladi. I.ch.t.e. dan maqsad korxona uchun aj-ratilgan moddiy, moliyaviy va mehnat imkoniyatlaridan mumkin qadar yaxshiroq foydalanish, eng yuqori moliyaviy natijalarga erishishdir.
- I.ch.t.e. xalq xoʻjaligi uchun zarur boʻlgan turdagi, sifatdagi, modeldagi mahsulot, buyumlarni yetkazib berishi, i.ch. ning oʻsishi harajatlarning kamaytirishi, mehnat sharoitining yaxshilanishi va xodimlarning madaniy-tex-nik darajasini taʼminlashi zarur. Yangi va ishlab chiqarilayotgan mahsulot turlarini tayyorlash ularni moder-nizatsiyalash jarayoni, i.ch. boʻgʻinlarini boshqarish va nazorat ishlari hamI.ch.t.e. ga kiradi. U mahsulot i.ch. ning barcha bosqichlarini qamraydi va barcha xususiy vazifalarni umumlashtirib, umumiy tizim harakterini oladi, pirovardida jamiyat isteʼmolining maksimal qoniqishlarini, yaʼni yetarli i.ch.ni xreil qiladi. I.ch.t.e. ning asosiy talabi jarayonlarining uzluksizligi, i.ch. boʻgʻinlarining mutanosibligi va mahsulot i.ch.ning takroriyligidan iborat.
- Uzluksizlik mehnat vositalaridan foydalanib vaqtni minimal sarflash hisobiga i.ch. ning barcha bosqichlaridan mehnat predmetlarining toʻxtovsiz oʻtishida aks etadi. Mutanosiblik i.ch. kuv-vatlaridan toʻliq foydalanish imko-niyatni beruvchi uchastkalarning oʻzaro moslashuv xususiyati. Takroriylik muayyan vaqt birligi ichida bir xil ish hajmini bajarish va bir xil mahsulot i.ch. ni uzluksiz tashkil etishdir. I.ch.t.e. ning muhim kurinishlari ixtisoslashtirish, konsentratsiyalash va kombinatsiyalashdir.
- I.ch.t.e. ning tarkibiy tuzilishiga koʻra, funksional (konsentratsiya, ixtisoslashtirish, kooperatsiyalash va i.ch.ni kombinatsiyalash orqali yangi i.ch. tizimlarni yaratish yoki eskilarni takomillashtirish), makon (sexlar, i.ch. uchastkalari, korxona, birlashma, hududiy i.ch. majmualari darajasida I.ch.t.e.) va vaqtga koʻra (xom ashyodan tayyor mahsulotgacha boʻlgan texnologik jarayonlarini oʻz ichiga olgan) koʻrinishlari bor.
- I.ch.t.e. ning xususiyatiga koʻra, potok l i (i.ch. ning har bir uchastkasida muayyan ish nomenklaturasi, ish urni mahsulot tayyorlashga qarab belgilanadi, bunda, odatda, bir turdagi mahsulot kuplab tayyorlanadi), yakka tartibda (alohida uchastkalarni texnologik ixtisoslashda namoyon boʻladi) va partiyalab, toʻp-toʻp qilib i.ch. (po-tokli va yakka tartibda mahsulot i.ch.ni ham oʻzida mujassam etadi) koʻrinishlari bor. I.ch.t.e. da ishlab chiqarish sikli davomiyligini vaqt jiqatidan rejalashtirish muhim ahamiyatga ega. Hoz. vaqtda texnikadan unumli foydalanish va ularni oʻz vaqtida sifatli qilib taʼmirlash I.ch. t.e. ning muhim vazifasiga aylangan.[1]
- Ishlab chiqarishni operativ boshqarish shakllanayotgan yoki shakllangan real ishlab chiqarish vaziyatida boshkaruv personali tomonidan karorlar kabul kilish bilan tavsiflanadi. Bu sharoitlarda ishlab chikilgan reja kursatkichlari yoki bulinma raxbarlarining karorlari rejalashtirilgan ishlarning bajarilishini kat’iy va vakt bo’yicha anik tartibini ta’minlashi kerak. Bunga operativ-kalendar rejalar(detallarni ishlab chiqarishga kiritish - chiqarish jadvallari) va tsexlar, uchastkalar, brigada va ish urinlari darajasida smena-sutkalik topshirikarni ishlab chikish yordamida erishiladi. TSexlararo darajada operativ boshqarish ishlab chiqarishga kiritilgan mahsulotlarni almashtirish, ishlab chiqarish dasturiga yangi mahsulotlarni kiritish, butlovchi qismlarning chetdan keltirishni ta’minlash, ichki moddiy, mexnat va moliyaviy resurslardan foydalanish kabi muxim masalalarni xal kilish uchun amalga oshiriladi. TSexlarda ishlab chiqarishni operativ boshqarish real shakllangan vaziyatga karab ishlab chiqarish dasturi bo’yicha bajariladigan ishlarni vaktini kat’iy belgilash bilan tavsiflanadi. Ishlab chiqarishni operativ boshqarish bo’yicha ishlar detallarni ishlab chikish va mahsulotlarni yigish jarayonlarida uzilishlarga yul kuymaslik maksadida real vakt ulchamida amalga oshiriladi. Boshqarish tezkorligining vakt oraligi tsex uchun bir oy doirasida, uchastka (brigada) va ish joylari uchun - xafta - smena oraligida bulishi mumkin. TSexlararo darajada bu oralik bir oydan bir yilgacha kengayadi.
- Ishlab chiqarishni operativ rejalashtirishning yakuniy bosqichi — bu smena-kunlik topshiriklarni ishlab chikish jarayoni. Topshirik detallarni ishlovga kiritish-chiqarishning operativ - kalendar rejasini quyidagilarni xisobga olgan xolda keyingi kun (smenaga) ga aniklashtiradi: — asbob-uskunalarning kuzda tutilmagan ishdan chikishi; — ishchilarni ishga kelmasligi; — materiallar, yarimfabrikatlar, detallar va butlovchi qismlarning uz vaktida etib kelmasligi; — ishlab chiqarishni texnologik tayyorlash jarayonini uz vaktida amalga oshirilmaganligi; — tsexga (uchastkaga) rejadan tashkari kushimcha topshiriklar berilishi va xokazo. Smena-kunlik topshirik tsex doirasida smena uchun uchastkalar bo’yicha, xar bir smena ichida esa aloxida ish joylari bo’yicha tuziladi. Topshirik tsexning rejalashtiruvchisi tomonidan xakikiy ishlab chiqarish xolatidan kelib chikib tuziladi va bajarish uchun uchastka ustasiga beriladi. Topshirikni olgach, smena ustasi ishlar bilan tanishadi va ularni bajarish uchun ish joylariga texnik xujjatlarni etkazadi, ishchilarga zarur yullanmalar beradi va ishlarni uz vaktida sifatli bajarilishini nazorat kiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
