Mavzu: Issiqlik texnikasi predmeti va maqsadi. Asosiy tushunchalar va kattaliklar

3. O’zgarmas bosimda issiqlik beriladigan tsikl

YUkorida ko’rib chiqilgan tsikldan bu tsiklning asosiy farqi shuki, bu yerda gazga beriladigan issiqlik q₁ oniy bo’lmay biroz davom etadi. Bu paytda tsilindrda bosim o’zgarmaydi (izobara).

TSiklni r va Ts diagrammalarida ifodalaymiz.
40-shaklda tsiklni ifodalovchi kontur ichidagi yuza ma’lum masshtabda tsikldan olingan ishni ifodalaydi.SHakldagi yuza esa tsiklda foydali ishga aylangan issiqlik miqdori bo’lib xisoblanadi.

39-shakl

40-shakl

TSiklning termik f.i.k.ni aniqlashdan ilgari quyidagi iboralarni kiritamiz:

-- dvigatelning qisish darajasi.
-- dastlabki kengayish darajasi.
Termik f.i.k.ning umumiy formulasidan foydalanamiz.

2-3 izobara jarayoni va 4-1 izoxara jarayonlarida gazga berilgan va olingan issiqlik miqdorlari quyidagicha bo’ladi:
va
Qiymatlarni o’rniga keltirib qo’yamiz:

1-2- va 3-4 adiabatik jarayonlari uchun ko’rsatkichlar orasidagi bog’lanishni yozamiz.
;
va

bu yerdan .
T₄ ning T₁ ga nisbatini aniqlaymiz.

chunki, izobara jarayoni 2-3 uchun

Olingan natijalarni f.i.k. formulasiga keltirib qo’yamiz:
(118)
(117) va(118) tengliklarni o’zaro taqqoslasak, nisbatda ekanligini ko’ramiz.
Xozirgi zamon dvigatellarida va K ning mumkin bo’lgan qiymatlarida quyidagicha ekanligini sezamiz.

Demak, p = const sharoitida issiqlik beriladigan I.YO.D. larida (bir xil sharoitda) kamroq bo’ladi.

Biroq, bu tsikl bilan ishlaydigan dvigatellar sekin yurar (kema) dizellarida keng qo’llanilmokda. Buning sababi, dizel dvigatellarida qisish darajasi ( ) karbyuratorli dvigatellarga qaraganda deyarli 2 marta yuqori bo’lganligi uchun ikkinchi tsiklda nisbatan birinchi tsikldan ancha kichik bo’lib, r=const bo’lgandagi I.YO.D. ning termik f.i.k. larini amalda sezilarli yuqori bo’lishini ta’minlaydi.