Boshqotirma
|
1.A
|
2.N
|
T
|
R
|
O
|
P
|
O
|
G
|
4.E
|
N
|
|
|
A
|
|
K
|
|
Y
|
|
5.K
|
I
|
O
|
T
|
A
|
R
|
|
S
|
|
O
|
A
|
|
3.T
|
A
|
B
|
I
|
I
|
Y
|
|
N
|
|
|
|
I
|
|
|
|
|
Savollar:
1) Atrof – muhitni ifloslanishida asosiy rol o’ynovchi omillardan biri-?
2) YUNEP ning bosh idorasi qaysi shaharda?
3) Chaqmoq chaqishi va o’rmonlarning yonishi qanday omil?
4) Atrof – muhitni muhofaza qilish bo’yicha tashkil etilgan tashkilot-?
5) 1998 yilda ……..da atrof –muhit muhofazasiga oid xalqaro anjuman bo’lib o’tdi.
Yangi mavzu bayoni
Demograf olimlar demografik yetish davri 4 ta ketma – ket keluvchi bosqichni o’z ichiga olishligini ilmiy asoslab berganlar.
Birinchi bosqich uchun tug’ilishning yuqori darajada saqlanishi va o’limning keskin qisqarishi oqibatida vujudga keluvchi juda yuqori darajadagi tabiiy o’sish xosdir.
Ikkinchi bosqich ko’p bolali oiladan kam bolali oilaga o’tish, o’limning qisqarishi, tug’ilishning esa undan ham ko’p miqyosda qisqarishi natijasida tabiiy o’sishning kamayishi bilan ifodalanadi.
Uchinchi bosqichda, avvalambor, aholi ichida qariyalar sonining o’sishi hamda tug’ilishning asta – sekin pasayishi natijasida umumiy o’limning nisbiy darajasi birmuncha ko’tariladi. Mazkur bosqichda aholi soni juda oz miqdorda va jadal sur’atlarda o’sadi yoki qisqaradi.
To’rtinchi bosqichda tug’ilish va o’lim ko’rsatkichlari tenglashadi, aholi sonining tabiiy – umumiy o’sishi umuman barham topadi.
Yer shari aholisining o’rtacha umr davri 2003 yilda 67 yoshga teng bo’ldi. Bu ko’rsatkich iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarda (jami 27 davlat) 78-82 yoshni, qoloq mamlakatlarda (80 dan ortiq) 37 – 62 yoshni tashkil etdi.
O’rtacha umr davrining eng yuqori ko’rsatkichlari Yaponiyada (82 yosh) hamda Shvetsiya, Shvetsariya va Islandiyada (80 yosh), Avstraliya, Kanada, Avstriya, Izroil, Norvegiya va Fransiyada (79 yosh), emg past ko’rsatkichlari Zimbabve (37 – 38 yosh) mamlakatlarga xosdir.
O’zbekistonda o’rtacha umr davri erkaklarda 65 yoshga, ayollarda esa 70 yoshga o’rtacha 67 yoshga teng.
Mavzuni mustahkamlash
Xarita bilan ishlash
“Dunyo siyosiy xaritasi”dan foydalanib quyidagi savolarga javob bo’luvchi davlatlarni ko’rsatish
1) Qaysi davlatlarda aholining o’rtacha umr davri 78 – 82 yoshni tashkil etadi?
- Yaponiya, Shvetsiya, Shvetsariya, Islandiya
2) Aholining o’rtacha umr davri eng past ko’rsatkich qaysi davlatlarda? (37 – 43 yosh)- MAR, Zambiya, Malavi, Mozambik, Serra – Leons, Zimbabve
O’quvchilarni baholash.
Faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi. Baholar jurnal va kundalik daftarlarga qo’yiladi.
Uyga vazifa: 8 - § 33 - 38 bet mavzuni o’qib kelish, mavzu yuzasidan savollarga javob topish
Yangi mavzuga tayyorlanish.
Sana__________ Sinf: 9
Mavzu: Yer shari aholisining yoshi, jinsi, irqi, etnik, diniy tafovutlari
Do'stlaringiz bilan baham: |
