Mavzu: jismoniy tarbiya bo’yicha sport ishlarini tashkil etish uslubiyati kirish

2 II BOB. TARBIYA BO’YICHA SPORT ISHLARINI TASHKIL ETISH USLUBIYATI
2.1 Jismoniy madaniyat va sport harakatini boshqarishda ommaning qiziqishi.
O'zbekistonda ijtimoiy va yangilangan jamiyat qurishda jismoniy madaniyat va sport hamda uning ilmiy-nazariy asoslari tobora tarkib topmoqda. Bu esa jismoniy madaniyat harakatini boshqarish tizimlarining takomillashuvini haqli ravishda talab etadi. Tizim deganda malum faoliyatlarning izchillik, aloqadorlik, ketma-ketlik va yuqori quyi jamoalarga ko'rsatmalar berilishini, ta'sir ko'rsatilishini tushuniladi.
Bu jarayonlar hozirgi ijtimoiy sharoitda bir butun tizimni tashkil etadi. Boshqaruv tizimi deganda bu esa davlat va turli jamoa tashkilotlarini idora qilishlagi tarmoqlarga bo'linishi, ularning barcha faoliyatlarini birlashtirilgan holda rahbarligini tushuniladi. 19 Respublikada barcha tarmoqlarda rahbarlik tizimi ana shu talabalar asosida amalga oshiriladi. Jismoniy madaniyati harakati ko'p tarmoqli tashkilotlar xususiyatiga ega bo'lgan tizimni o'z ichiga oladi. Ijtimoiy va siyosiy manbani tashkil etadi, yagona maqsad va vazifalari bilan bular o'zaro bog'langan bo'ladi.
Bu jarayonlarni hal etishda juda ko'p rahbarlik tizimlari, shuningdek jismoniy madaniyat harakatini boshqarish tizimi ham muhiin ahaniiyat kasb etadi. Ijtimoiy sharoitda jismoniy madaniyat harakatini rivojlantirish imkoniyati varatiladi va shu bilan birgalikda m a’luni m a q sa d la rn i qo'yadi. Jismoniy madaniyat harakati bu maqsadlarni bajarish bilan jamiyat taraqqiyotiga katta yordam beradi.
Jismoniy madaniyat harakati davlatni boshqarishdagi boshqa ko'pgina faol iya I la r bilan ham bog'liqdir. Aholining jismoniy tarbiya tizimini tashkil qilishda (xalq ta'Iimi, sog'liqni saqlash va h.k.) faol ishtirok etadi. Jismoniy madaniyat harakatining mazmuni tizim sifatida rivojlangan qilib tarbiyalashda, jismoniy tarbiya va sport sohasida davlat va turli jamoat tashkilotlarining siyosatini amalga oshirishdan iborat.
Jismoniy madaniyat harakatiga rahbarlik qilish tizimi o'zining tashkiliy taraqqiyot bosqichlariga egadir. Buiarni talabalar eski adabiyotlaridan o'qib bi I ish zarur. Ma'lumki, sobiq ittifoqning emirilishi tufayli sobiq ittifoqdagi respublikalar o'z mustaqil davlatlarini tuzdilar. O'zbekiston mustaqil d a v la t s ifatid a 1991 yil 1 sentyabrdan buyon barcha faoliyatlar, shuningdek jismoniy tarbiya va sport ishlariga rahbarlik qilishni davom ettirmoqda.
«Jismoniy tarbiya va sport to'g'risida» (1992 y. 14 yanvar) qonuniga asosan respublikada jismoniy madaniyat harakatiga rahbarlik qilish O'zbekiston Respublikasi jismoniy tarbiya va sport davlat q o 'm itasiga yuklat ildi. T a ’k id la s h joizki, Oliy Majlisning fan, madaniyat va sog'liqni saqlash komissiyasi tarkibida sportning mavjudligi davlat tomonidan jismoniy tarbiya va sportning boshqarilishini 20 ta'niinlaydi. Bu o'z navbatida Respublika sport tashkilotlarining mas'uliyatini yanada oshiradi. Melinatkashla r o'rtasida va turar-joylarda jismoniy tarbiya harakatini rivojlanishida xalq deputatlari kengaslilarining roli kattadir.
Bular ko'p q irrali jismoniy tarbiya h a ra k a tin i boshqarishda iniihini m a sa lalarn i ha I qiiadi. Xalq dep utatlari Kengaslilarining bu sohadagi ish shakllari quyidagicha bo'lishi inumkin: a) Viloyat, tuman, shahar, qishloq kengashlarida jismoniy tarbiya va sport masalalarini muhokama qilish; b) Jismoniy taribya va sport bo'yicha doimiy komissiyalar tuzish, qarorlarining bajarilishi uchun kotiblarni jalb qilish; v) mustaqillik kuni, «Navro'z» bayra mlari va boshqa milliy an'anaviy bayramlarda jismoniy tarbiya, sport hamda xalq milliy o'yinlarini tashkil qilishga rahnamolik qilish.⁴