Mavzu: Kanallarning gidravlik hisobi

Mavzu: Kanallarning gidravlik hisobi.Kanalda tekis xarakat shartlari. Asosiy masalalar turlari.
Amaliy mashg’ulotninng maqsadi: Ochiq o’zanardagi turli xil shakldagi kanallarning gidravlik hisoblari.
Reja
Suyuqlikning harakati turlari va ko’rinishlari
Gidrodinamikaning ikki xil masalasi
Oqimning asosiy gidravlik elementlari
ADABIYOTLAR

• A.M.Arifjanov, «Gidravlika» - T,-2019 y.
• K.Sh.Latipov, «Gidravlika va gidromashinalar, gidroyuritmalar» T-1992 y.
• A.M.Arifjanov, «Gidravlika» - T,-2005 y.
• A.M.Arifjanov, P.N. Gurina. “Gidravlika” -2010 y.
• A.M.Arifjanov, A.Axmedxodjaeva, A.Fatxullaev “Suv resurslari” -2009 y.
• A.M.Arifjanov, A.Axmedxodjaeva, A.Fatxullaev, M.Usanov «Gidravlika» T-2011y.
• D.V. Shterenlixt, “Gidravlika” -2001 y.

Suyuqlikning harakati turlari
Gidravlikaning gidrodinamika bo‘limida harakatdagi suyuqlik qonunlari o‘rganiladi va ularning amaliyotga tatbig’i ko‘riladi.
Gidrodinamikaning asosiy parametrlari tezlik va bosimdir. Tezlik va bosim vaqt va koordinata bo‘yicha o‘zgaruvchandir.
Suyuqlik harakatini o‘rganish ancha murakkab jarayon bo‘lib, buning asosiy sabablaridan ichki ishqalanish kuchlarini aniqlashdadir. Shuning uchun suyuqlik harakatini o‘rganishda har xil model va sxemalar qabul qilingan.
SUYUQLIK HARAKATINING KO‘RINISHLARI
Suyuqlikning harakat turlari:
-barqaror va beqaror harakat;***
-tekis va notekis harakat; ****
-naporli va naporsiz harakat; * ****

Suyuqlik oqimining asosiy gidrodinamik xarakteristikasi sifatida r –gidrodinamik bosimning skalyar kattaligi va zarrachaning harakat tezligining (i) vektor kattaligini ko‘rsatish mumkin. Suyuqlik harakatlanayotgan muhit-ning turli qo‘zg’almas nuqtalarida bosim turli qiymatlarga ega bo‘lishi bilan birgalikda, vaqtning turli qiymatlarida ixtiyoriy qo‘zg’almas nuqtada bu kattalik turli qiymatlarga ega bo‘lishi mumkin.