Mavzu: Katta modulli tishli g’ildiraklarga diskli freza yordamida ishlov berishni tadqiq etish kirish dissertatsiya mavzusining dolzarbligi


Download 30.48 Kb.
Sana04.10.2023
Hajmi30.48 Kb.
#1691397
Bog'liq
Dissertatsiya ishi


Mavzu: Katta modulli tishli g’ildiraklarga diskli freza yordamida ishlov berishni tadqiq etish
KIRISH
Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi. Dunyo miqyosida mashinasozlik rivojlanishida tishli g'ildiraklar ishlab chiqarish katta rol o'ynaydi. Tishli mexanizmlar koʻpgina zamonaviy mashina va mexanizmlarning (avtomobillar, qishloq xoʻjaligi mashinalari, metall kesish dastgohlari, uzatmalar qutilari, elektropoyezdlarning tortish uzatmalari va boshqalar) asosini tashkil qiladi. Ko'p hollarda tishli g’ildiraklar mashinasozlik mahsulotlarining texnik parametrlarini aniqlaydi: og'irlik, o'lchamlar, ishonchlilik va chidamlilik. Kichik modulli uzatmalardan foydalanadigan avtomobilsozlik, aviatsiya va boshqa sohalarda yuqori mahsuldorlikda tishli g’ildiraklarning ishonchliligi va chidamliligini oshirish uchun ko'plab texnik echimlar mavjud. Biroq, katta modulli uzatmalar ishlab chiqarishda ularning zamonaviy bozor munosabatlaridagi tajribasini tarqatish qiyin. Yirik modulli silindrsimon uzatmalarning ishonchliligi va chidamliligini oshirish, ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi va raqobatbardoshligini ta’minlash dolzarb vazifa hisoblanadi.
Ishlov berishning progressiv rejimlarini joriy etish, bo'sh vaqtni minimal darajaga tushirish va yordamchi harakatlar mashinalarning, xususan, dastgoh uskunasining shpindel birliklarining tezligini sezilarli darajada oshirishga olib keladi.
Natijada, diskli freza bilan ishlov beriladigan tishli g’ildirakning aniqligi va sifatini oshiradi, kesuvchi asbobning chidamliligiga, va ishlov berish unumdorligiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.
Respublikamizda mashinasozlikni rivojlantirish, mashina va mexanizmlarning yangi avlodlarini yaratish bo‘yicha chuqur nazariy hamda tajribaviy tadqiqotlar olib borishga, xususan, mashinasozlik sohasi uchun tishli g’ildiraklarning ishlash sifatini oshirish va ta’mirlashning resurs-tejamkor texnologiyalarini ishlab chiqish bo‘yicha qator chora tadbirlar amalga oshirilmoqda.
Shuni ta'kidlash kerakki, bu masala o'zining murakkabligi tufayli nazariy jihatdan etarlicha o'rganilmagan.
Mavzuning o’rganilganlik darajasi. Ko'pgina ishlar qo'shimcha kesish sxemalarini optimallashtirishga, shuningdek, qattiq qotishma bilan jihozlash orqali asboblar dizaynini yaxshilashga bag'ishlangan. Katta modulli tishli uzatmalarni qayta ishlash muammolarini hal qilishga Ya.I. Adam, S.N. Kalashnikov, M.M. Keyn, G.N. Kirsanov, B.I. Kogan, F.L. Litvin, V.S.Lyukshin, S.N. Medveditskov, O.I. Moiseenko, G.G. Ovumyan, P.R. Rodin, G.N. Saxarov, I.I. Semenchenko, A.K. Sidorenko, V.I. Sotnikov, B.A. Taits, G.A. Xarlamov, Yu.V. Tsvis, R. Xon, I. Law, N. Pfauter va boshqa mahalliy va xorijiy olimlar katta hissa qo'shdi.

Andrey Dubrovin, "GeMMa" STC etakchi muhandisi Tishli mexanizmlarni ishlab chiqarish uchun an'anaviy tishli kesish texnologiyalari CNC-ga asoslangan yangi raqamli texnologiyalar bilan almashtiriladi, ular ko'p qirrali, birlashtirilganligi va muhandislik hisoblarining soddaligi bo'yicha avvalgisidan ustundir.

Tishli uzatma aylanish harakati va ishiga mos keladigan yukni uzatish imkonini beradi. Shuning uchun, tish chizig'ining modifikatsiyasi tishli kuch sharoitlaridan aniqlanishi kerak. Tishli konstruksiyani optimallashtirish bo'yicha birinchi tadqiqot, xususan, tish profiliga e'tibor qaratgan holda, Novikov tomonidan olib borildi, u Markowski va Batsch tomonidan olib borilgan tadqiqotda tasvirlangan konkav-qavariq profilli innovatsion tishli turini taklif qildi. Affikslash natijasida yuk ostida o'zgartirilgan juftlashuvchi tishlarning izi nuqta kontaktiga aylanadi va faqat foydali tish yuzasida joylashgan bo'lishi kerak. Uzunlamasining o'zgartirilgan profilga ega bo'lgan tekis tishli g’ildiraklar yig'ish xatolariga befarqlik va katta yuklarni o'tkazish qobiliyati bilan ajralib turadi. O'qlarning burilish burchagining tishli g'ildiraklarning ulanish maydoniga ta'sirini va bir-birining ustiga chiqadigan tishning iz yo'lining holatini baholash Golebski va boshqalarning ishlarida keltirilgan, shuni ko'rsatadiki, bo'ylama o'zgartirilmagan evolyuntali tishli g'ildiraklar bo'lsa, tishli moslamadagi xatolarning ta'siri g’ildiraklarning juftlash maydoni uchun muhim.

Piotr Boral tishli mexanizmlarni ko'p usullar yordamida qayta ishlash mumkinligi ko'rsatgan, ayniqsa CNC dastgohlari yordamida ishlov berishga alohida e'tibor bergan. Universal CNC dastgohlarida tish chizig'ining uzunlanmasini modifikatsiyalash bilan tekis tishli silindrsimon tishli g’ildiraklarni qayta ishlashning tavsiya etilgan usuli, silindrsimon yoki sharsimon frezalar sifatida universal asboblardan foydalangan holda, ishlov berishni o’rgangan. Shuni ta'kidlash kerakki, qabul qilingan vazifa universaldir va ishlov berilgan tishli profilning shakli bilan geometrik bog'liq bo'lmagan asbobni qo'llash tufayli yanada rivojlanishi mumkin, bu boshqa tishli va profil chizig'i bo'lgan silindrsimon tishli g’ildiraklarni ishlab chiqarishga imkon beradi.

Tadqiqotning g‘oyasi tishli g’ildiraklarga ishlov


Download 30.48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling