Mavzu: kobba-duglas ishlab chiqarish funksiyasi va uning xarakteristikalari kirish 1-bob ishlab chiqaris funsiyalari


Download 27.88 Kb.
bet1/3
Sana15.03.2023
Hajmi27.88 Kb.
#1272427
  1   2   3
Bog'liq
New Документ Microsoft Word


Mavzu: KOBBA-DUGLAS ISHLAB CHIQARISH FUNKSIYASI VA UNING XARAKTERISTIKALARI
KIRISH
1-BOB ISHLAB CHIQARIS FUNSIYALARI

    1. Ishlab chiqarish funksiyasi tushunchasi.

1.2 Kobba-Duglasning ishlab chiqarish funksiyasi haqidagi dastlabki tushunchalar
1.3 Kobba-Duglas ishlab chiqarish funsiyalarining turlari
2-BOB KOBBA-DUGLAS ISHLAB CHIQARISH FUNSIYASINING XARAKTERISTIKALRI HAQIDAGI TUSHUNCHALAR
2.1
2.2
2.3
XULOSA.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.


KIRISH
Iqtisodiyotda ishlab chiqarish funktsiyasi kirish va chiqish o'rtasidagi munosabatni yoki ma'lum bir mahsulotni ishlab chiqarishga kiradigan va Cobb-Duglas ishlab chiqarish funktsiyasi ikkita yoki undan ko'p mahsulotni qanday chiqarish kerakligini aniqlash uchun qo'llaniladigan muayyan standart tandiqdir. ishlab chiqarish jarayoniga kiritilgan kirishlar kapital va mehnat bilan tavsiflangan odatdagi kirishlardir.
Iqtisodchi Pol Duglas va matematika mutaxassisi Charlz Cobb tomonidan ishlab chiqilgan Cobb-Duglas ishlab chiqarish funktsiyalari makroiqtisodiy va mikroekonomik modellarda keng qo'llaniladi, chunki ular bir qator qulay va aniq xususiyatlarga ega.
Kobb-Duglas ishlab chiqarish formulasi uchun K tenglamasi K, kapitalni ifodalaydi, L mehnat daromadini anglatadi va a, b va c ning salbiy bo'lmagan barqarorlarini ifodalaydi:
Hozirgi zamon iqtisodiyoti va uning har tomonlama murakkab rivojlanishi istiqboldagi o‘zgarishlarni oldindan bilishni talab etadi va bu qaysidir ma’noda davlat va xo‘jalik sub’ektlari uchun kutilmagan zararlar darajasini minimallashtirishga xizmat qiladi. Bu esa o‘z navbatida ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni ilmiy jihatdan prognozlashtirishni talab etadi. A + c = 1 bo'lsa, bu ishlab chiqarish funktsiyasi miqyosi uchun doimiy ravishda qaytib keladi va shuning uchun uni lineer bir hil deb hisoblash mumkin. Bu standart holatda bo'lgani uchun, ko'pincha (1-a) c o'rniga yoziladi. Texnik jihatdan Cobb-Duglas ishlab chiqarish funktsiyasining ikkita uskuna bo'lishi mumkinligini va bu holda, funktsional shakl yuqorida ko'rsatilganlarga o'xshashligini ta'kidlash muhim.
Pol Duglas Kobb-Duglas ishlab chiqarish funktsiyasining birinchi formulasi 1927 yilda ishlab chiqilganligini tushuntirdi; U ishchilar va kapital uchun hisoblangan baholarni bog'lash uchun funktsional shaklni qidirganda, u matematik va hamkasbi Charlz Kobb bilan suhbatlashdi, u ilgari Knut Uiksell, Filipp Uikstid va Léon Valras tomonidan qo'llanilgan Y = ALbK1−b ko'rinishidagi funktsiyani taklif qildi. , garchi Duglas faqat Wicksteed va Walrasni hissalari uchun tan oladi.
1926 yilda Knut Uiksel vafotidan ko'p o'tmay, Pol Duglas va Charlz Kobb birinchi marta ishlab chiqaruvchi nazariyasi mavzusini o'z ichiga olgan ishlarida Kobb-Duglas funktsiyasini amalga oshirdilar.[6] Buni eng kichik kvadratlar yordamida baholab, u mehnat ko'rsatkichi uchun 0,75 natijaga erishdi - keyinchalik bu Iqtisodiy tadqiqotlar milliy byurosi tomonidan 0,741 ekanligini tasdiqladi. 1940-yillardagi keyingi ishlar ularni K va L ko'rsatkichlarining o'zgarishiga ruxsat berishga undadi, natijada hisob-kitoblar keyinchalik ishlab chiqilgan samaradorlikning yaxshilangan o'lchoviga juda yaqin ekanligi isbotlandi.
O'sha paytdagi asosiy tanqid shundan iborat ediki, ishlab chiqarish funktsiyasini baholash, garchi to'g'ri ko'rinsa ham, shunchalik siyrak ma'lumotlarga asoslangan ediki, ularga katta ishonch berish qiyin edi. Duglas ta'kidlaganidek, "Men tan olishim kerakki, men bu tanqiddan tushkunlikka tushdim va harakatdan voz kechishni o'yladim, lekin menga bir narsa ushlab turishim kerakligini aytdi." va ko'p sonli kuzatishlarni taqdim etdi.
Duglas 1947 yilda Amerika Iqtisodiy Assotsiatsiyasi prezidenti sifatida qilgan murojaatida boshqa mamlakatlar bilan bir qatorda ushbu topilmalar natijalarini taqdim etdi. Ko'p o'tmay, Duglas siyosatga kirdi va sog'lig'i yomonlashdi - bu uning tomonida unchalik rivojlanmadi. Biroq, yigirma yil o'tgach, uning ishlab chiqarish funktsiyasi Pol Samuelson va Robert Solow kabi iqtisodchilar tomonidan keng qo'llanila boshlandi Kobb-Duglas ishlab chiqarish funktsiyasi birinchi marta jami yoki iqtisod miqyosidagi ishlab chiqarish funktsiyasi ishlab chiqilgani, baholangan va keyin tahlil qilish uchun kasbga taqdim etilgani bilan ajralib turadi; bu iqtisodchilarning makroiqtisodiyotga mikroiqtisodiyot nuqtai nazaridan yondashishlarida muhim o'zgarishlarni ko'rsatdi.
Bozor iqtisodiyotining noaniqlik va tavakkalchilik sharoitida ijtimoiy-iqtisodiy ko‘rsatkichlarning istiqboldagi o‘zgarishlarini ilmiy bilish muhim dolzarb amaliy ahamiyat kasb etadi va bu turdagi tushunchalar, usullar hamda modellar prognozlashtirishning matematik usullari fanida har tomonlama chuqur va keng o‘rganiladi.
Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni prognozlashtirish - bu o‘tmishni, hozirgi zamonning rivojlanish qonuniyatlari va tendensiyalariga asoslangan holatda kelajakni oldindan ilmiy bilish va istiqboldagi rivojlanish maqsadlarini hamda vazifalarini aniqlashdan iborat bo‘lib hisoblanadi. Ekonometrika ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni tartibga solish nazariyasi va amaliyotida katta amaliy ahamiyatga ega.
Bu fan boshqaruvning yechimlarini va optimal variantlarini tanlashda asos bo‘lib xizmat qiladi hamda kelajak maqsadlariga erishish uchun hozirgi paytda iqtisodiy jarayonlarga tasir etish yo‘llarini aniqlaydi. “Ekonometrika” - bu iqtisodiyotni tartibga solish jarayonining yana bir bosqichi yoki mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish dasturlarini ishlab chiqishning bir qismi bo‘lib hisoblanadi. Shu bilan birga bu nisbatan mustaqil fan bo‘lib, o‘ziga xos bir qancha belgilari bilan farqlanadi. Prognozlar direktiv xarakterga ega emas, ularning miqdor baholari asosan ehtimollik xarakteriga ega, ular ko‘proq darajada sodir bo‘ladigan rivojlanish muammolarini aniqlashga va ularni yechish yo‘llarini izlab topishga qaratilgan. “Ekonometrikaning matematik usullari” fanining predmeti - prognozlashtirish ob’ektining rivojlanish qonuniyati va o‘tmishini matematik usullar hamda modellar asosida o‘rganib, butun bir iqtisodiy majmua va uning tarkibiy qismlarini ob’ektiv 13 asoslangan rivojlanish holatlari va tendensiyalarining makon va zamondagi miqdor hamda sifat darajalarini aniqlashdan iboratdir. “Prognozlashtirishning matematik usullari” fanining asosiy vazifasi jamiyatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish yo‘llarini real baholash, bu rivojlanishning maqbul boshqaruv yechimlarini matematik jihatdan ilmiy asoslash uchun ustuvor variantlarni aniqlashdan iborat. Bundan tashqari, u iqtisodiyotning rivojlanish yo‘nalishlarini miqdor va sifat jihatdan tahlil qiladi, muammolarni, yangi jarayon va holatlarni matematik jihatdan o‘rganadi, ijtimoiy va iqtisodiy rivojlanishning ehtimoliy yo‘nalishlarini belgilaydi hamda imkoniyatlarni baholaydi. Shuningdek, prognozlashtirish ijtimoiy, iqtisodiy, ilmiy-texnik va boshqa choratadbirlarni hayotga tatbiq etadi, samarasini aniqlaydi hamda rivojlanishning bosh yo‘nalishini asoslaydi.
Ekonometrika - fanda juda tez rivojlanuvchi soha bo’lib, uning maqsadi iqtisodiy munosabatlarga miqdoriy o’lchamlarni berishdan iborat. “Ekonometrika” iborasi (so’zi) 1910 yilda (Avstro-Vengrya) buxgalter P.Tsemp tomonidan kiritilgan (u “ekonometriya” degan). Tsemp, “Agar buxgalteriya hisobi ma’lumotlariga algebriya va geometriya usullarini qo’llansa, u holda xo’jalik faoliyati natijalari to’g’risida yanada chuqurroq tasavvurga ega bo’lish mumkin” deb ta’kidlagan. Ushbu ibora ko’p vaqt davomida ishlatilmagan bo’lsada, “ekonometrika” iborasi iqtisod ilmida yangi yo’nalishni yuzaga kelishida juda qulay keldi. Iqtisod fanida yangi yo’nalish - “ekonometrika” 1930 yilda paydo bo’ldi. “Ekonometrika” (grekcha “metron”) so’zi ikkita “ekonomika” va “metrika” so’zlarining birlashmasidan tashkil topgan. Shunday qilib, iboraning o’zida ekonometrikani fan sifatida uning xususiyati va mazmuni ifodalanadi. Uning mazmuni: iqtisodiyot nazariyasi tomonidan ochilgan va asoslangan aloqa va munosabatlarni miqdoriy ifodalashdan iborat. Demak ekonometrika iqtisodiy hodisalarni o’lchash va tahlil qilish haqidagi fandir. Ekonometrikaning yuzaga kelishi iqtisodiyotni o’rganishda bir nechta fanlarni birlashtirgan yondashuv natijasi bilan bog’liq. Bu fan iqisodiyot nazariyasi, statistika va matematik usullarni birlashtirish va o’zaro to’ldirish natijasida yuzaga kelgan.



Download 27.88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling