Mavzu. Kommunal infratuzilma xo‘jaligida tannarx, foyda va rentabellik

AFF = YAF – DX +BD - BZ,

• AFF = YAF – DX +BD - BZ,
• bu yerda:
• AFF – asosiy faoliyatdan olingan foyda;
• DF – davr harajatlari;
• BD – asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar;
• BZ – asosiy faoliyatdan ko`rilgan boshqa zararlar;
• -xo`jalik faoliyatidan olingan foyda (yoki zarar) – bu asosiy faoliyatdan olingan foyda summasi plyus moliyaviy faoliyatdan ko`rilgan daromadlar va minus zararlar sifatida hisoblab chiqiladi:

UF = AFF+ MD – MX,

• UF = AFF+ MD – MX,
• bu yerda:
• UF – umumxo`jalik faoliyatidan olingan foyda;
• MD – moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar;
• MX – moliyaviy faoliyat harajatlari;
• -soliq to`lagungachaolingan foyda – bu umumxo`jalik faoliyatidan olingan foyda, plyus favqulodda (ko`zda tutilmagan) vaziyatlardan ko`rilgan foyda va minus zarar sifatidaaniqlanadi:

STF = UF + FP – FZ,

• STF = UF + FP – FZ,
• bu yerda:
• STF – soliq to`lagungachaolingan foyda:
• FP – favqulodda vaziyatlardan olingan foyda:
• FZ – favqulodda vaziyatlardan ko`rilgan zarar;
• -yilning sof foydasi – bu soliq to`langandan keyin xo`jalik yurituvchi sub’ekt ixtiyorida qoladi, o`zi dadaromad (foyda)dan to`lanadigan soliqni va minus qonun xujjatlarida nazarda tutilgan boshqa soliqlar va to`lovlarni chiqarib tashlangan xolda soliqlar to`lagunga qadar olingan foydani ifodalaydi:

 

•  
• SF = STF – DS – BS,
• SF – sof foyda;
• DS – daromad (foyda)dan to`lanadigan soliq;
• BD – boshqa soliqlar va to`lovlar.

Har bir korxona (firma) yashashi va ravnaq topishi uchun foydaolishi kerak. Korxona foydani o`z rivojini ta’minlovchi birinchi muhim omil deb biladi. Foydani maksimallashtirish bilan shug`ullanmaydigan korxonaning yashab ketish imkoniyati kam bo`ladi. Makroiqtisod soxasida uzoq muddatga foydani maksimallashtirish masalasiga katta e’tibor berilishi shundan iboratki, shu asosda firma faoliyati oldindan bashorat qilinadi.

• Har bir korxona (firma) yashashi va ravnaq topishi uchun foydaolishi kerak. Korxona foydani o`z rivojini ta’minlovchi birinchi muhim omil deb biladi. Foydani maksimallashtirish bilan shug`ullanmaydigan korxonaning yashab ketish imkoniyati kam bo`ladi. Makroiqtisod soxasida uzoq muddatga foydani maksimallashtirish masalasiga katta e’tibor berilishi shundan iboratki, shu asosda firma faoliyati oldindan bashorat qilinadi.