Mavzu: Korporativ boshqaruv modellari

Yillik hisobotga yoki aksiyadorlarning har yillik umumiy yig‘ilishiga quyidagi ma’lumotlar kiritilgan boʻlishi lozim:

• har choraklik moliyaviy axborot;
• kapital tarkibi to‘g‘risidagi ma’lumotlar;
• tayinlangan direktorlarning ilgarigi faoliyati to‘g‘risidagi ma’lumotnoma;
• ijrochi direktorlarga tulanadigan ish haqi (ragbatlantirishlar) miqdori va to’lov haqida ma’lumotlar;
• eng yukori lavozimdagi 5 kishining har birining ragbatlantirilishi (ular ismi-sharifi keltirilgan boʻlishi lozim);
• 5 %dan yukori aksiyadorlik kapitaliga egalik qiluvchi barcha aksiyadorlar haqidagi ma’lumotlar;
• Qo’shib olinishi yoki qayta tashkil etilishi to‘g‘risidagi ma’lumotlar;
• Ustavga tuzatishlar kuzda to‘tilayotgan tuzatishlar kiritilishi haqidagi ma’lumotlar;
• auditorlik tekshiruvi uchun taklif etilayotgan shaxs yoki kompaniyalar nomi.

Korporativ boshqaruvning Germaniya modeli

• Germaniyada korporativ boshqaruv tizimida aksiyadorlik kapitalining katta qismi boshqa kompaniyalar egaligida turadi.
• Umumiy kapitalining yarmidan ko‘pini bir-birining aksiyalariga egalik qilish tizimi o‘z ichiga oladi.
• SHaxsiy investorlar bu modelida ikkinchi yirik investorlar guruhini tashkil qilsa ham ular aksiyalarining ko‘p qismi sertifikat ko‘rinishiga ega bo‘lib, bu sertifikatlar ularning egalari topshirig‘iga ko‘ra, xususiy aksiyadorlar aksiyalarining juda katta qismi jamlangan banklar tomonidan boshqariladi.
• Germaniya korporativ boshqaruvi tizimiga ta’sir o‘tkazuvchi yana bir omil bu, huquqiy asoslar bo‘lib, bu tizim o‘zgargan normativ muhit sifatida kirib keldi.
• Moliya va qonun ekspertlari davlat qonunlari va qarorlari, uning korporativ moliyalashtirish tajribasi, uning korporativ boshqaruv tizimi o‘rtasidagi aloqani rivojlantirish borasida bir nechta uslublar ishlab chiqdilar.

Germaniya modeli raqamlarda:

• Aksiyadorlar 1990-yillarning boshlariga nisbatan huquqiy himoyaga ega bo‘ldilar.
• 1990-yillarda 171 ta nemis kompaniyalarining 85% ining ovoz beruvchi aksiyalarining 25% i bir kishiga tegishli edi.
• Nemis Korporativ Boshqaruv Kodeksi 2002-yilda ishlab chiqildi va unda ikkita asosiy maqsad belgilandi.
• Germaniya Ijtimoiy Demokratlari 2001-yilda korporatsiyalarga soliq to‘lashdan ozod qilingan holda, aksiyalarini sotishga ruxsat beradigan “Soliqlarni kiskartirish to‘g‘risida”gi qonunni qabul qildi.