Mavzu: Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi kursida nimalar o’rganiladi? Darsning maqsadi

Mavzu: Okeaniya
Darsning maqsadi:
a) O’quvchilarga Okeaniya va uning xususiyatlari haqida nazariy bilim berish
b) O’quvchilarda estetik didni shakllantirish, axloqiy va mehnat tarbiyasini berish
v) O’quvchilarning Okeaniya haqidagi tushunchalarini shakllantirish, fikrlash qobiliyatini kengaytirish
Tabiiy, ijtimoiy-iqtisodiy jarayon hamda hodisalarni kuzatish, aniqlash, tushunish va tushuntirish kompetensiyasi:
A2
o‘rganilgan materik va okeanlarning geografik o‘rni va tabiiy sharoiti (Antarktida va Antarktika orasidagi farqi) haqidagi ma’lumotlarni tushunadi va tushuntira oladi. Qutbiy iqlim va qoplama muzliklarning vujudga kelish sabablarini, qutbiy muz sahrolarining xususiyatlarini tushunadi va izohlay oladi. Daryolarning to‘yinishi iqlim bilan bog‘liqligini, materiklar ichki suvlarining havzalar bo‘yicha taqsimlanishini, tabiat zonalarining vujudga kelishini, o‘simlik va hayvonlar, tuproq turlarining geografik tarqalishini, qor chizig‘ining tabiiy geografik omillariga bog‘liqligini, aholining geografik joylashuvini, tabiiy geografik o‘lkalarning o‘ziga xos xususiyatlari va ularning vujudga kelish sabablarini tushunadi va tushuntira oladi.
Dars turi: aralash
Dars metodi: og’zaki so’rov, suhbat
Dars jihozi: Xarita, globus, atlas, darslik, konspekt
Darsning borishi

1. 
   Tashkiliy qism
   

O’quvchilar bilan salomlashish, davomatni aniqlash
Uyga vazifani so’rash
O’tilgan mavzuni so’rash:
1) Avstraliya qit’asida qanday iqlim mintaqalari shakllangan?
2) Krik va skreb nima?
3) Afrika va Avstraliya tabiat zonalarining o’xshash va farqlari nimalardan iborat?
4) Xaltali hayvonlar haqida nimalarni bilasiz?
5) Daryo va ko’llari nomini ayting
Yangi mavzu bayoni:
Geografik o‘rni. Geograf olimlar Okeaniya tabiatining rang-barangligiga asoslanib, uni alohida qit‘a deb ajratishadi. Tinch okeanning markaziy va g‘arbiy qismlarida sochilib yotgan katta-kichik orollar Okeaniya deb ataladi. O‘zi egallagan maydonga nisbatan quruqlik atigi 2% ni tashkil etganligi uchun ham Okeaniya nomini olgan. Okeaniya o‘z tarkibiga 7 mingdan ortiq orollarni birlashtiradi. Orollarning umumiy maydoni atigi 1,3 mln km kv. Okeaniya hududi tabiiy-geografik va etnografik farqlariga asoslanib, uchta qismga bo‘linadi. 1. Melaneziya (yunoncha melos - qora, nesos - orol, ya'ni qora orollar). 2. Mikroneziya (yunoncha kichik orollar). 3. Polineziya (yunoncha ko‘p orollar). Okeaniya to‘g‘risidagi ma'lumotlar yevropaliklarga F.Magellan sayohatidan (1521 y.) keyin ma'lum bo‘lgan. J.Kuk (1771-1773) ko‘plab orollarni xaritaga tushirib tavsif bergan. XIX asrda ruslar 40 marotaba ekspeditsiya uyushtirgan.