Mavzu: Modal so'zlarning uslubiy xususiyatlari mundarija: kirish

2-BOB. ALOHIDA OLINGAN SO’Z TURKUMLARI HAQIDA UMUMIY MA`LUMOT
2.1 Alohida olingan so’z turkumlari turlari
Alohida olingan so’z turkumlari 3 guruhga bo’linadi.
Modal so’zlar – so’zlovchi o’z fikriga bo’lgan munosabatini bildiradigan so’zlar.
Taqlid so’zlar – holatga va tovushga taqlidni bildiruvchi so’zlar
Undov so’zlar – haydash, chaqirish, buyurish, undash va his- hayajonni bildiradigan so’zlar
Modal so’zlar deb, so’zlovchi o’z fikriga bo’lgan munosabatini
bildiradigan so’zlarga aytiladi.
Undov so’zlar deb, his-hayajon, buyruq-xitob, haydash-chaqirish ma’nolarini ifodalovchi so’zlarga aytiladi
Taqlid so’zlar deb, ovozga va holatga taqlidni bildirvchi so’zlarga aytiladi.
Modal so`zlar ma’no jihatidan quyidagi turlarga bo`linadi:
1. Fikrning aniqligini ifodalaydigan modal so`zlar
2. Fikrning aniqligini ifodalaydigan modal so`zlar:
3. Fikrning tartibi: avvalo, avvalambor, birinchidan, ikkinchidan.
4. Fikrning dalillanishi: masalan, jumladan.
5. Xulosa: xullas, demak, nihoyat, xullas kalom.
6. Achinish: afsus, attang, esiz.
7. Zaruriyat: kerak, zarur, lozim.
8. Quvonch: xayriyat.
9. Mavjudlik va mavjud emaslik: bor, yo`q.
Undovlar ma’no jihatidan quyidagi turlarga bo`linadi:
1. His-hayajon undovlari :ie, o, voy, voy-ey, eh; : ho, o`h-ho`, ehe; hay-hay; oh-oh; e-ha, eh, ha-ya, o; ha.
2. Buyruq-xitob undovlari :hoy, hay (bir marta aytilsa), hey, allo, ey; ma, tss, jim, marsh; bah-bah, mosh-mosh, tu-tu-tu, kuch-kuch, gah, chuh, beh-beh, qurey-qurey; ishsh, ho`k, tak; pisht, drr, xix, hov-hov, cho`k, tek, hayt, chu.
Taqlid so’zlar ma’no jihatdan quyidagi turlarga bo’linadi:
1. Tovushga taqlid bildiradigan so`zlar: gumbur-gumbur, dup-dup, duk-duk, shiq-shiq, qiy-chuv, taq-tuq, g`arch-g`urch, inga-inga, pix-pix, qult-qult, bidir-bidir, vov.
2. Holatga taqlid bildirgan so`zlar: yalt-yult, apil-tapil, g`uj-g`uj, yarq-yurq, jimir-jimir, milt-milt, lip-lip, pildir-pildir, hang-mang, jilpang-jilpang, alang-jalang, mo`lt-mo`lt, lop, likang-likang, qilpang-qilpang.