Mavzu: Murakkab tizimlarni yaratishga tizimli yondashuv quyidagi usulladan foydalanadi


Download 150.5 Kb.
Sana19.12.2022
Hajmi150.5 Kb.
#1033564
Bog'liq
1-MA\'RUZA2022

Mavzu:Murakkab tizimlarni yaratishga tizimli yondashuv

Tizimli yondashuv quyidagi usulladan foydalanadi:

  • Tahlil usuli o‘rganish predmetini bo‘laklarga bo‘lib o‘rganishni nazarda tutadi.
  • Sintez usuli esa predmetning o‘rganilgan bo‘laklarini birlashtirishni va tahlil natijalarini umumlashtirishni nazarda tutadi. Tahlil tadqiqot boshida amalga oshirilsa, sintez uni yakunlaydi

Tizimli yovdashuv quyidagi usulladan foydalanadi:

  • Induksiya usuli - hususiy xodisalar hususiyatlaridan olingan fikr bildirishdan (ya’ni asosdan) umumiy xodisalar hususiyatlaridan olingan fikr bildirishni (ya’ni xulosani) keltirib chiqarish usulidir. Bunda hususiy fikr bildirish (asos) haqiqat deb faraz qilinadi.
  • Deduksiya usuli – umumiy fikr bildirishdan (asosdan) hususiy fikr bildirishga (xulosaga) o‘tish usulidir. Bunda umumiy fikr bildirish (asos) haqiqat deb faraz qilinadi.
  • Analogiya usuli – muayan predmetni o‘rganish natijasida hususiyatlar bo‘yicha olingan bilimlarni analogik predmetga qo‘llash usulidir.

Tizimli yondashuv quyidagi usulladan foydalanadi:

  • Saralab olish usuli – predmet uchun ob’ektning eng muhim bo‘lgan hususiyatlari, qismlari, ularning orasidagi munosabatlarini alohida ajratib olish va boshqa ahamiyatsiz hususiyatlari, qismlari va munosabatlaridan voz kechish usulidir.
  • Ideallashtirish usuli – muayan predmetni o‘rganish natijasida real xayotda uchramaydigan, etalon yoki ideal sifatida ko‘riladigan modelni yaratish va uning hususiyatlarini real xayotda uchraydigan ob’ekt hususiyatlari bilan taqqoslash usulidir.

Tizimli tahlil quyidagi usulladan foydalanadi:

  • Konkretlashtirish usuli – ob’ekt va predmet to‘g‘risidagi abstrakt, hamda ideallashtirilgan bilimlarni real hayotdagi xodisalar to‘g‘risidagi bilimlar orasidagi tafovutni kamaytirish usulidir.
  • Tasniflash (klassifikatsiya) usuli – muayan ob’ektlar (elementlar) to‘plamidan muayan tasniflash alomati bo‘yicha tasniflar (klasslar, quyi to‘plamlar) ni tuzish usulidir. Tasniflash alomati – elementning hususiyati yoki tavsifidir. Alomatlar sifatiy va miqdoriy ko‘rinishlarda ifodalanishi mumkin.

Murakkab tizim –

  • bog‘langan elementlardan tashkil topgan va maqsadga intilayotgan ob’ektdir. Bu ta’rif faqat murakkab tizimlarni o‘zida qamrab oladi.

Har qanday murakkab tizim quyidagi to‘rtta tushuncha orqali ifodalanadi:

  • sub’ekt,
  • ob’ekt, muammo (masala) va tezaurus.

Ob’ekt – bir-biri bilan tuzilma orqali bog‘liq bo‘lgan va sub’ektga naf keltirishga mo‘ljallangan qo‘yi ob’ektlar, qismlar to‘plami.

  • Tezaurus – quyi ob’ektlar, sub’ekt va ob’ekt orasidagi munosabatlarni maxsus belgilar bilan ifodalash va ular yordamida muammoni yechish maqsadida qo‘llanadigan til

Axborot tizimi

  • Axborot tizimi bu maʼlumotlarni foydali maʼlumotlar toʻplamiga aylantirish uchun birlashtirilgan komponentlarning integratsiyalashgan va muvofiqlashtirilgan tarmogʻidir.Asosiy qiymatlar yoki faktlarga ega bo'lgan har qanday hajmdagi ma'lumotlar ma'lumotlar bazasida tartibga solinmaguncha va savollarga javob beradigan yoki muammolarni hal qila oladigan chuqur ma'lumotga aylantirilmaguncha foyda keltirmaydi. Axborot tizimi bu maʼlumotlarni ishlab chiqarish, tarqatish va qayta ishlash uchun maʼlumotlarni tartibga soluvchi va tahlil qiluvchi odamlar, jarayonlar, mashinalar va axborot texnologiyalaridan iborat boʻlgan birlikdir.

Axborot tizimlarining tarkibiy qismlari

  • Axborot tizimi odatda besh komponentdan iborat: apparat, dasturiy taʼminot, maʼlumotlar bazasi, tarmoq va odamlar; ammo ular tashkilot ichida qanday qo'llanilishida farq qilishi mumkin.

Axborot tizimlarining tarkibiy qismlari

  • Uskuna: U kiritish/chiqarish qurilmasi, protsessor, operatsion tizim va media qurilmalardan iborat
  • Dasturiy ta'minot: U turli xil kompyuter dasturlari va protseduralaridan iborat
  • Maʼlumotlar bazasi: U jadvallar, fayllar va hokazolar kabi kerakli tuzilmada tashkil etilgan maʼlumotlardan iborat.
  • Tarmoq: U hublar, aloqa vositalari va tarmoq qurilmalaridan iborat
  • Odamlar va protseduralar: Odamlar qurilma operatorlari, tarmoq maʼmurlari va tizim mutaxassislari boʻlib, protseduralar esa aniq javob olish uchun qanday va qanday maʼlumotlarni qayta ishlash kerakligini tasvirlaydi.

Bu qanday ishlaydi:

  • Ushbu besh komponent kiritish, jarayon, chiqish, qayta aloqa va nazoratni amalga oshirish uchun birlashadi.
  • Kirish bosqichida ma'lumotlar ko'rsatmalari tizimlarga yuboriladi, keyinchalik dasturiy ta'minot dasturlari tomonidan qayta ishlanadi.
  • Chiqarish bosqichida ma'lumotlar tuzilgan formatda va hisobotlarda taqdim etiladi.

Examples of Information Systems

  • An example is an online air ticket booking system, that collects data from users and generates an airline ticket and a bill.
  • Typical organizational departments that use transaction processing systems are sales, account, finance, plant, engineering, human resource, and marketing.
  • Data can be generated from sales order, cash receipts, accounting, inventory management, depreciation accounting, etc.
  • Information System | Definition & Examples | Orderhive (cin7.com)

Download 150.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling