Mavzu: “Mutaxassislik fanlari ” Ko‘rishda nuqsoni bo‘lgan bolalar hayotining dastlabki yillaridagi rivojlanish xususiyatlarini aniqlab, rivojlantiruvchi usullarinini ishlab chiqish

KNB bolalar bilan o‘tiladigan mashg‘ulotga qo‘yiladigan psixologik talablar: Mashg‘ulotning samaradorligi ko‘p jlaihatdan tarbiyachining o‘z bolalarini rivojlantirish xususiyatlari haqidagi bilimlariga bog‘liq. Bunda bolalarning qabul qilish, diqqati, xotirasi, his-tuyg‘ularini hisobga olish lozim. Bolalarning ruhiyati haqidagi bilimlari tiflopedagogika ish metoddarini tanlashda katta ahamiyat kasb etadi.
Mashg‘ulotga suyiladigan gigiyenik tayaabyaar.
Gigiyenik talablar bolaning mashg‘ulot davomidagi ishga bo‘lgan layoqatini kuzatishni o‘z ichiga oladi:
- guruh xonasining ozodaligini kuzatish;
- guruhda harorat tartibini saqlanganligi;
- bolaning charchog‘ini yo‘qotuvchi faoliyatning turli shakllarini qo‘llash;
- jismoniy daqiqani o‘tkazish;
- mashg‘ulotlar orasidagi tanaffusni qat’iy nazorat qilish.
Mashg‘ulotga quyiyaadigan tashkiliy talablar.
- mashg‘ulot o‘tiladigan guruh xonalari va kabinetlarning mavjuddigi;
- xonalarni mebel, ko‘ruv qobiliyatini rivojlantiruvchi jihozlar, optik moslamalar va texnik vositalar bilan jihozlanganligi;
- ko‘rgazmali va didaktik material bilan ta’minlanganligi. Mashg‘ulot turlari.
Pedagogikada shartli ravishda mashg‘ulotning quyidagi elementlari ajratib ko‘rsatiladi.
Mashg‘ulotning boshlanishi
Uni tashkil etishda bolalarni ishga ruhan tayyorlashni, xonada ish muhitini tashkil etishni maqsad qilib qo‘yadi.
Bolalarning bilim va ko‘nikmalarini tekshirish.
Ular bilimlarini tekshirishga katta ahamiyat kasb etadi.
Yangi materialni bayon etish.
Bunda bolalarning yangi materialni o‘zlashtirishdagi mustaqillik darajasi hisobga olinadi.
Yangi matershtni mustahkamlash.
Bolalarning yangi materialni tushunishini tekshirish maqsadida olib boriladi.
Mashg‘ulotning yakuni.
O‘zining oldiga bolalarning mashg‘ulotdagi o‘quv ishlarini, uy vazifasining ko‘lami va xarakterini tahlil qilishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘yadi.
Yangi bilim, ko‘nikma va malakalar bilan boyib boruvchi mashg‘ulotning asosiy qismini yangi bilim va ko‘nikmalarni egallashdan iborat.
1. Tashkiliy qism.
2. Yangi mavzu, bilimlarni bayon qilish.
3. Yangi bilimlarni mustahkamlash.
4. Uyga vazifa berish.
5. Mashg‘ulotning yakuni.
Ushbu mashg‘ulotlarda tushuntirish, topshiriq, amaliy faoliyat asosiy boshqaruvchi metod hisoblanadi.
Bilim ko‘nikma va malakalarni mustahkamlash mashg‘ulotlari.
1. Tashkiliy qism.
2. Avvalgi o‘tilganlarni takrorlash.
3. Mavzu bo‘yicha ko‘nikma va malakalarni rivojlantirish (mashqlar).
4. Topshiriqlarni mustaqil bajarish.
5. Egallangan bilim va malakalarni umumlashtirish.
6. Mashg‘ulotning yakuni.
Mashg‘ulotni rejalashtirish bosqichlari:
• Mavzuni tanlash.
• Davlat standartlari doirasida bilimlarni rejalashtirish.
• Maqsadni belgilash.
• Mavjud omillar va tanlash.
• O‘qitiladigan muhitni yaratish.
• Interfaol metodlarni qo‘llash.
• Qayta aloqani tashkil etish.
• Tahlil va hulosalar chiqarish.
Tarbiyachi mashg‘ulotga tayyorgarlik jarayonida quyidagilarga e’tibor berish lozim.

• 
  Tarbiyachi ishlayotgan yoshdagi bolalar bilimlarini, qiziqishlarini va ular ehtiyoji uchun kerak bo‘lgan yangi bilimlarni bilish maqsadida aniqlab olishi lozim;
  
• 
  Bolalarni ijtimoiy bilimlarini ( mustaqilligi; hamkorlik bilimlarini) aniqlab olish;
  
• 
  Bolalar ehtiyojini bilib olish;
  
• 
  Boshlang‘ich bilim darajalarini baholay olishi kerak.
  

Mashg‘ulotgacha quyidagini hisobga olish lozim.
MotivasiY.
Mashg‘ulot ma’nosi nimada?
Uning oldingilari bilan bog‘liqligi qanday? Bu mashg‘ulot bolaning fikrlashni rivojlantirishda qanday ta’sir ko‘rsatadi?