Mavzu: Ochiq iqtisodiyotda tashqi savdoning ahamiyati-Kapital va Valyutaga ta’sirlar

2. Joriy hisob balansi: Ochiq iqtisodiyot eksport va importga ta'sir qilish orqali joriy hisob balansiga ham ta'sir qilishi mumkin. Agar mamlakat import qilishdan ko'ra ko'proq eksport qilsa, u joriy hisobda profitsitga ega bo'ladi. Boshqa tomondan, agar mamlakat eksport qilishdan ko'proq import qilsa, joriy hisob taqchilligiga ega bo'ladi.

3. Valyuta kursi: Ochiq iqtisodiyot mamlakat valyutasi kursiga ham ta'sir qilishi mumkin. Agar mamlakatda joriy hisobning profitsiti bo'lsa, uning valyutasiga talab yuqori bo'ladi, bu esa uning qiymatini oshiradi. Aksincha, agar mamlakatda joriy hisob taqchilligi mavjud bo‘lsa, uning valyutasiga talab kamroq bo‘ladi va bu uning qiymatini pasaytiradi.

4. Foiz stavkalari: Ochiq iqtisodiyot ham foiz stavkalariga ta'sir qilishi mumkin. Agar mamlakat iqtisodiyoti tez sur'atlar bilan o'sib borayotgan bo'lsa, kreditga bo'lgan talab ortib, foiz stavkalarining oshishiga olib kelishi mumkin.

Ochiq iqtisodiyotda jami taklifning qoʻshimcha elementi — eksport bilan import oʻrtasidagi farqni belgilaydigan sof eksport mavjud boʻladi; ochiq sharoitlarida tovarlar, xizmatlar, pullar va moliyaviy aktivlar mehnat resurslari bilan birgalikda valyuta bozorini yuzaga keltiradi; bu bozordagi pul qiymati — valyuta kursi asosiy makroiqtisodiy parametrga aylanadi; Ochiq iqtisodiyotda fiskal va pulkredit siyosati yopiq xoʻjalikka nisbatan boshqa natijalarni yuzaga keltiradi.
Ochiq iqtisodiyotda monetar siyosat jami talabga taʼsir koʻrsatish nuqtai nazaridan mutlaq samarasiz boʻlib qoladi. Shuning uchun pul taklifini koʻpaytirish orqali barcha takliflarni ragʻbatlantirishga urinish "ortiqcha" pullarning Markaziy bankda valyutaga almashtirish uchun sotilishiga olib kelishi mumkin. Bu esa davlat valyuta zaxiralarini kamayishiga olib keladi, lekin umumiy talabga taʼsir koʻrsatmaydi. Hozirgi sharoitda turli bozorlarning ochiqlik darajasi ham bir xil emas.
Ayrim holatlarda yuqori darajada tovarlar, xizmat bozorlari, kam miqdorda kapitallar bozori, undan ham kam miqdorda esa mehnat bozorlari erkinlashtiriladi.
Milliy iqtisodiyotlarning bir-birlariga nisbatan oʻsib boruvchi ochiqligi iqtisodiyotni milliylashuvi jarayonining ajralmas, boshlangʻich qismidir. Bu jarayonlar xalqaro mehnat taqsimotini chuqurlashtirib, mahsulot va xizmatlar sifatining oʻsishiga va ishlab chiqarish harajatlarini pasayishga olib keladi. Koʻp mamlakatlar Ochiq iqtisodiyotga oʻtishda roʻy beradigan xavf-xatarlar boʻlishini hisobga olib, tashqi iqtisodiy aloqalarni boshqarishda bojxona bojlari stavkalarini qaytadan koʻrib chiqishga, import va eksportga miqdoriy kvotalar va litsenziyalar belgilashni takomillashtirishga, valyuta nazorati olib borishga ahamiyat beradilar. Bundan tashqari, xalqaro darajalarda mamlakatlar oʻrtasida xolisona taqsimot, harajatlarni eng kam darajaga olib kelish orqali xoʻjalik faoliyatini milliylashtirish boʻyicha mexanizmlarni topish ishlari ham izlanadi.
Iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish.
Ushbu variantning muvaffaqiyati mamlakatda bozor iqtisodiyotiga o'tishning salbiy oqibatlarini samarali ravishda bartaraf eta oladigan institutsional tuzilmalarning mavjudligiga, shuningdek, tadbirkorlik sub'ektlarining yangi sharoitlarda ishlashga tayyorligiga bog'liq. iqtisodiy sharoitlar. 1940-yillarning oxirlarida Germaniya va 1990-yillarning boshlarida Sharqiy Yevropa davlatlarining tajribasi “zarba” oʻtish davriga misol boʻla oladi. 1992 yilda Rossiya ham shok o'tish variantini tanladi, ammo Sharqiy Evropa davlatlaridan farqli o'laroq, u tezda tegishli institutsional tuzilmalarni yarata olmadi.
Mahalliy va xorijiy adabiyotlarda ochiq iqtisodiyot modeli tushunchasi muhokama qilinadi. Agar G’arbning iqtisodiy tafakkurini qamrab oladigan bo’lsak, uning har bir yo’nalishi o’ziga xos ochiq iqtisodiyot modelini ishlab chiqqan. Ochiq iqtisodiyot nazariyalari G'arbning o'quv adabiyotlarida ham, monografik adabiyotlarda ham tahlil qilinadi. Ularni o'rganish iqtisodiy fikrning turli sohalari tomonidan amalga oshirildi. Bu masala iqtisodiy adabiyotlarda hozirgi kungacha dolzarbligicha qolmoqda. xorijiy davlatlar. Zero, ochiq iqtisodiyot modellari milliy iqtisodiyotlarning o‘zaro ta’siri, makroiqtisodiy va tashqi iqtisodiy siyosatning uyg‘unligi, uning muvozanatsiz darajasida esa o‘z barqarorlashtirish siyosatini ishlab chiqish masalasi kabi qator masalalarni ochib beradi.
Ochiq iqtisodiyot kapitalning chiqib ketishi va kirib kelishi, tovar va xizmatlar eksporti va importi, valyuta kurslari orqali namoyon bo’ladi.