Mavzu: Oila tarbiyasining xalq pedagogikasi manbalarida aks etishi

Mavzu:Oila tarbiyasining xalq pedagogikasi manbalarida aks etishi.

REJA:

• 1.“Xalq pedagogikasi”da yoshlarni tarbiyalashning metod, usul va vositalari.
• 2. Diniy ta’limotlar xalq pedagogikasining muhim ma’naviy-axloqiy tarbiya vositasi sifatida.
• 3.Islom dinida axloqiy – ma’naviy qarashlar.

Oila tarbiyasining xalq pedagogikasi manbalarida aks etishi.

1.“Xalq pedagogikasi”da yoshlarni tarbiyalashning metod, usul va vositalari.

Hikoyalardan namunalar

• «OQILLIK» , «Ahdning tug‘ilishi»,
• «Aka — uka», “O’tmas pichoq”,
• BILASIZMI
• «Q o‘shnining qo‘shnida yettidan bir haqqi bor» naqlining m a’nosini bilasizmi?

RAG’BATLANTIRISH METODI

• «Tarbiya bergan ota-onangga rahmat»;
• «Ta’lim bergan ustozingga rahmat»; «Ustozdan ibrat olgan aqllaringga rahmat»; «Barakalla, o ‘g‘lim, qizim»;
• «Aqlu-hushing, idrokingga ofarin»; «Oqilaligingga tahsinlar bo‘lsin»

-(ilohim) umringdan baraka top;

• -(ilohim) umringdan baraka top;
• -q o ‘ling dard ko‘rmasin (dard ko‘rma); -tani-joning sog‘ bo‘lsin;
• -tuproq olsang oltin bo‘lsin;
• -uying bug‘doyga to‘lsin;
• -topganing to‘yga buyursin;
• -fayz-barakangni bersin;
• -farzandlaringni huzur-halovatini ko‘r;

BU QIZIQ

• Odamzod tanasida olti a ’zo borki, ularning uchtasi o‘ziga bo‘ysinmaydi, uchtasi esa o ‘zining hukmida. K o‘z, quloq, burun odamga bo‘ysinmaydi. Ko'rgisi kelmagan narsani ko'rishga, eshitgisi kelmagan gaplar yoki tovushlami tinglashga, xush yoqmaydigan islami hidlashga majbur bo'ladi. Oyoq, qo‘l, til esa odamning hukmida. Til bilan ilohiy kalomlarni, shirin so‘zlarni aytishi yoki aksincha, buning o ‘mini g ‘iybat, ig'vo, yaramas gaplar bilan band etm og‘i mumkin. Q o‘llari bilan go‘zal buyumlar yaratishi yoki go‘zallik obidalarini qo‘porishi yoinki shu qo‘l bilan ehson, hadya berishi yoki o‘zgalar mulkini o'zlashtirib olishi o ‘z ixtiyorida. Oyoqlari esa istasa uni ibodatga, istamasa g ‘urbatxonaga olib borishi mumkin (Tohir Malik. «Iymonlashish umidi»),

Islom dinining tarqalishi va uning ta’lim-tarbiyaga ta’siri:
“Qur’on Karim”- dunyo madaniyatining ulkan boyligi, barcha musulmonlarning muqaddas kitobi bo‘lib, arab tilida “qiroat qilmoq, jamlash” ma’nosini anglatadi. “Qur’on Karim” Alloh tomonidan Payg’ambarimizga 23 yil mobaynida su’ra, oyat tarzida arab tilida og’zaki
nozil etilgan. “Qur’on” 114 suradan iborat
HADIS (arabcha-”Xabar”, “Yangilik”)-Payg’ambarimiz Muhammad (s.a.v)ning aytgan so’zlari, qilgan ishlari, ko’rsatmalari to’g’risidagi rivoyatlar.
HADIS YO’NALISHLARI:
“MUSNAD”
“SAHIH”
“SUNAN”
TURLI MAVZUDAGI HADISLAR ALIFBO TARTIBIDA JOYLASHGAN
TO’G’RI ISHONARLI HADISLAR
TO’G’RI ISHONARLI HADISLAR BILAN BIRGA “ZAIF” HADISLAR HAM KIRITILGAN
So‘fiylik ta’limoti  
So‘fiylar inson ma’naviy-ruhiy komillikka erishish yo‘lida quyidagi to‘rt bosqichni o‘tishi kerak deb hisoblaydilar
SHARIAT
TARIQAT
MA’RIFAT
HAQIQAT
Arab istilochilari VIII asrning o‘rtalariga kelib Movarounnahrni to‘la zabt etishga erishdilar. Arablar tomondan bosib olingan yerlarda xalqlar islom dinini qabul qilishga majbur etildi

VII asrdan XIV asrgacha birinchi yarmigacha O’rta Osiyoda bir necha turdagi ta’lim muassasalari mavjud edi: 1.Maktab 2.Madrasa 3.Qorixona 4.Daloilxona

Musulmon maktablari va unda ta’lim-tarbiya masalalari

BILASIZMI?

Sayidlar, xo‘jalar, xojalar va shayxlar kimligini bilasizmi? Sayid(lar) - «janob», «boshliq», «yetakchi», «rahnamo» m a’nosini anglatuvchi so‘z. Ilgarilari arablarning qabila, qavm, guruh boshlig‘i, yetakchisi «sayid» deb atalgan. Keyinchalik payg'am barim izning qizi Fotima va kuyovi hazrat Alining o ‘g‘illari Imom Xasan va Imom Xusaynning avlodlari «sayidlar», y a’ni «payg'ambarzodalar» deb atala boshlagan. 0 ‘rta Osiyoda payg‘ambarlar avlodlari sayidlarni «to‘ra» deb atash odat tusiga kirgan.

«Xo‘ja(lar)» - forscha «xo‘jayin», «sohib» m a’nosini anglatuvchi so‘z. Bu so‘z haqida ikki xil fikr mavjud: 1. X o‘jalar dastlabki to‘rt xalifa Abu Bakr, Umar, Usmon va Alidan (Alining Fotimadan boshqa xotinlaridan) tarqalgan avlodlar; 2. Payg‘ambarimiz davridagi sarkardalaming avlodlari