Mavzu: olmosh


Belgilash olmoshiari "to'pdan ajratilgan yoki jamlab


Download 37 Kb.
bet2/3
Sana14.07.2023
Hajmi37 Kb.
#1660227
1   2   3
Bog'liq
OLMOSH

5. Belgilash olmoshiari "to'pdan ajratilgan yoki jamlab ko'rsatilgan shaxs, narsa, belgi, harakat-holatlami"22 ifodalaydi. Bu olmoshlarni ikkiga boiish mumkin: 1) jamlovchi belgilash olmoshiari shaxs, narsa, belgi, harakat-holatlarni jamlab ifodalaydi. Bularga hamma, barcha, ban, jami, jamiyki, butun, yalpi so'zlari kiradi. 2) to'pdan ajratuvchi belgiiash olmoshiari butundan ajratilgan shaxs, narsa, belgi, harakat-holatlarni ifodalaydi. Bularga har so'zining o'zi (har qovunlarki...) va har kirn, har nima, har bir, har qaysi kabi so'zlar kiradi.
Har so'zi ayrim yoziladi.Hamma, barcha, bari olmoshiari ko'plikni anglatadi. Belgilash olmoshiari egalik, kelishik, ko'plik qo'shimchalari bilan qo'llanadi: Hammalari Jim. Har kimga aytaverma
6. Bo'Iishsizlik olmoshiari inkor ma'nosini bildiradigan olmoshlardir, Bular hech so'zining o'zi va shu so'zning ba'zi so'roq olmoshiari yoki bir, narsa, so'zlari bilan birikishidan hosil qilinadi: hech kim, hech nima, hech qanday, hech qaysi, hech qachon, hech bir, hech narsa. Hech so'zi ayrim yoziladi. Bu olmoshlar egalik, kelishik qo'shimchalari bilan qo'llanadi: U hech kimni ko'rmadi. Bo'Iishsizlik olmoshi ishtirok etgan gapning kesimi inkor shaklda boiadi.
Kimsa so'zi ham boiishsizlik olmoshiari o'mida qo'ilarrishi mumkin: Buni kimsa (hech kim) bilmasUgi kerak.
7. Gumon olmoshiari narsa, belgi yoki voqea haqidagi noaniq tasavvurni bildirib keladigan olmoshlardir. Ular alia- yoki -dir qo'shimchasini so'roq olmoshlariga yoki narsa so'ziga qo'shish yordamida hosil qilinadi: allakim, allanima, allanarsa, allaqaysi, allaqayer, allaqayoq, allanechuk, allaqancha, allqnechanchi, kimdir, nimadir, qachondir, qandaydir, qayerdadir, qayergadir, negadir. Gumon olmoshiari so'roq olmoshlariga bir, ham so'zlarini qo'shish orqali yasalishi ham mumkin: Uni kim ham chaqirayotgan edi-ya. Akasi iinga bir nima deganday bo 'Idi. (Ba'zan bir nima birikmasi bo'lishsiz olmosh o'rnida kelishi mumkin: Buni ko'rib bir nima demadi.) Birov so'zi ham gumon olmoshi hisoblanadi. Bu olmoshlar birlik va ko'plikda (allakimlatj keladi, kelishiklarda turlanadi (kimnidir), egalik qo'shimchasini oladi (hech kimim).

Download 37 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling