Мавзу: oqsillar almashinuvi режа

Мавзу: OQSILLAR ALMASHINUVI

Режа:

• Аминокислоталар ҳақида тушунча
• Oqsillarning oshqozon-ichakda hazm bo’lishi
• Оқсилларнинг дезаминланиши ва декарбоксилланиши

Алмашинмайдиган аминокислоталар

• Валин, Лейцин, Изолейцин, Треонин, Метионин, Фенилаланин, Триптофан, Гистидин, Аргинин.
• Алмашинадиган аминокислоталар
• Глицин, Аланин, Цистеин( цистин), Глутамат кислота, Глутамин, Аспартат кислота, Аспарагин, Тирозин, Пролин, Цитруллин, Лизин.

Oqsillarning oshqozon-ichakda hazm bo’lishi

• Oqsillarning oshqozon-ichakda hazm bo’lishi
• Oddiy oqsillar-aminokislotalarning yuqori molekulali polimerlari
• bo’lib, organizmga ovqat tarkibi bilan kiradi. Oshqozon ichak yo’lida
• uiarning hazm bo’lish jarayonida awalo kichik molekulali birikmalarga,
• oxirgi erkin aminokislotalargacha parchalanadi.
• Oqsillarning hazm bo’lishi oshqozonda uning shirasi ta’siridan
• boshlanadi.
• Oshqozon shirasi, oshqozonning shilliq pardasining hujayralarida
• ishlab chiqariladi, u rangsiz suyuqlik bo’lib, tarkibida 90% gacha suv, 0,4-0,5% erkin xlorid kislota va proteolitik fermentlardan pepsin bor.
• Proteolitik fermentlar (proteinazalar) juda keng miqyosda o’ziga xos ta’sir etadi. Bu fermentlar oziq oqsillarni va peptidlarni gidrolitik yo’l bilan parchalaydi. Proteinaza fermentlari gidrolzalar sinfiga kiradi.

Ularni shuningdek, peptidazalar deb ham ataladi. Peptidazalarning ikki xil guruhi mavjud: ekzopeptidazalar - polipeptid zanjiridagi oxirgi peptid bog’ini katalizlaydi; endopeptidazalar polipeptid zanjiridagi ichki peptid bog’larini gidrolizlab uzadi. Endopeptidazalar turli substratlarga nisbatan o’ziga xos ta’sir etadi.

• Ularni shuningdek, peptidazalar deb ham ataladi. Peptidazalarning ikki xil guruhi mavjud: ekzopeptidazalar - polipeptid zanjiridagi oxirgi peptid bog’ini katalizlaydi; endopeptidazalar polipeptid zanjiridagi ichki peptid bog’larini gidrolizlab uzadi. Endopeptidazalar turli substratlarga nisbatan o’ziga xos ta’sir etadi.
• Oshqozon shirasi tarkibidagi erkin xlorid kislota ovqat hazm qilishda muhim ahamiyatga ega. Erkin xlorid kislota ta’sirida oqsillar bo’kadi va vodorod bog’larini uzilishi hisobiga ularning uchlamchi strukturasi buziladi. Ko’pchilik oshqozon shirasi fermentlari uchun optimal pH muhit 1,5-2,5 ga teng.
• Pesin. Oqsillarning oshqozonda hazm bo’lishida pepsin fermenti muhim rol o’ynaydi. Oshqozon shilliq pardasining hujayralari pepsinogen ishlab chiqaradi, pepsinogen me’da shirasidagi xlorid kislota ta’siri ostida faol proteolitik ferment pepsinga aylanadi. Pepsin uchun optimal pH - 1,5-2,5 ga teng. Oshqozon shirasidagi xlorid kislota vodorod ionlari konsentratsiyasining xuddi shu miqdorga yaqin bo’lishini ta’minlab beradi.