Mavzu: O'zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

Shaxs otlari	Narsa-buyum otlari	Kasb-hunar otlari
O'rin-joy otlari
Bog 'bon	pomidor	zargarlik	daladan

Savollar:

1.Kim birinchi bo`lib 5ta turdosh otni o'qib beradi? 2.Kim 5ta aniq otni topib ko'rsata oladi? Sinfdagi eng kuchli 2 ta bilimdon nomlari aytilib, minnatdorchilik bildiradi va ular rag'batlantiriladi. Qolgan o'quvchilar javoblarni izohlab beradilar.

mashq. «Sog'lom tanda sog' aql» mavzusida matn tuzish ko'zda tutilgan. Matnni qanday boshlash, uni yoritishda o'quvchilarning ko'pchiligi qiynaladilar. Yordam sifatida tayanch iboralar, so'zlar beramiz.
Erta tong, musaffo havo, badantarbiya, nonushta, maktab sport zali, stadion, boks, gimnastika, yugurish maydoni, start, musobaqa, g 'oliblik shohsupasi.
mashq uyda bajariladi, o'quvchilar matn tuzadilar.


Maktab MMIBDO‘______________________ _______________
Sana: “__” _______ 20___-yil.


MAVZU: SON, RAVISH SO‘Z TURKUMI


Mashg‘ulotning borishi:
Mashg‘ulotning jihozi: jadvallar, topishmoqlar.
Mashg‘ulotning rejasi:
1.Sonning ma'no turlari.
2. Sonlarning imlosi.
3.Sonlarning tuzilishi.
1. Mashg‘ulotlikdagi savol va topshiriqlarga o'quvchilar diqqati jalb qili­nadi. O'quvchilar -ta, -tadan, -tacha, -lab, -larcha qo'shimchalarini sonlarga qo'shib misollar keltiradilar. Shu so'zlar ishtirokida gap tuzib, ularni izohlaydilar. -ta qo'shimchasining miqdor, -tadan qo`shimchasi taqsim, -tacha, -lab, -larcha qo'shimchalarining taxmin,chama mu'nolari izohlanadi.
^.Birdan o'ngacha bo'lgan raqamlarning unli tovush bilan tugallagani aniqlanadi: ikki, olti, yetti. Bu sanoq sonlarga -ov, -ovlon, la qo'shimchalari qo'shilgach, ulardagi tovush o'zgarishlari kuzatiladi.
Oltovlon ola bo 'Isa, og 'zidagin oldirar,
Yettovlon inoq bolsa, unmaganin undirar maqolidagi oltovlon, yettovlon so'zlarining asos va qo'shimchalari tahlil qilinadi. Namu-na: olti+ovlon-oltovlon.
3. O'quvchilaiga egalik qo'shimchalari eslatiladi. Nigora bog'dan 12 ta olma olib keldi. Avval ikkitasini onasiga, ikkitasini dadasiga ajratib olib qo 'ydi misollaridagi sonlarga qo'shilgan qo'shimchalar aniqlanadi. (-ta, -si, -ni) egalik va kelishik qo'shimchalari qo'shilishi bilan sonlarning otlashishi, otning so'rog'iga javob bo'lishi, egalik va kelishik qo'shimchalari olma so'zini ifodalayotgani tushuntiriladi.
4.Sonlarning boshqa so'z turkumlari singari sodda, qo'shma, juft, takror bo'lishi eslatiladi va misollar bilan tushuntiriladi: besh, o 'n, uch-to 'rt, beshta-beshta so'zlari bilan gap tuziladi, izohlanadi.
5.Sonlarga qo'shimcha qo'shilganda asosda toVush tushi-shi va buning imloga ta'siri tushuntiriladi: yetti+ov=yettov, ikki+ala=ikkala, (5+2=6, 4+3=6).
6. Hisob so'zlari: yil, so 'm, oy, metr, nafar, bosh so'zlari bilan sonlar qo'llanganda son va hisob so'zlar bir so'roqqa javob bo'lib, bitta gap bo'lagi bo'lib kelishi uqtiriladi. Ikki oydan so'ng ta'til boshlanadi. Uch bosh qo 'y boqdik.
mashqni bajarishda o'quvchilar savollarga javob yozib, son­larning tuzilishiga ko'ra turlarini va gapdagi vazifasini aniqlaydilar.
mashq matni o'qib chiqiladi. Ajdodlarimizning jahon faniga qo'shgan ulkan hissalari bayon qilinib, ulardan faxrlanish, milliy g'ururlanish ruhi singdiriladi. Matndagi sonlar tahlil qilinadi.
37-mashq uyga vazifa. Bu mashqni bajarishda o'quvchilar o'z tarjimai holini yozib, unda ishlatilgan sonlarni tahlil qilib keladilar.