Mavzu: O’zbekistonda davlatning din va diniy tashkilotlar bilan munosabati

MAVZU: O’ZBEKISTONDA DAVLATNING DIN VA DINIY TASHKILOTLAR BILAN MUNOSABATI

• Hozirgi davrda davlat va din munosabatlari
• Dunyoviylik va diniylik uyg’unligini ta’minlash – jamiyat taraqqiyotining muhim omili
• O’zbekistonning dunyoviy rivojlanish yo’li
• “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risida”gi qonun

Hozirgi davrda davlat va din munosabatlari

• Davlat va dinning o’zaro munosabatlari bo’yicha quyidagi guruxlarga bo’lish mumkin:
• - Dinga davlat dini maqomi berilgan davlatlar (Qatar, Pokiston, Kosta-Rika);
• - Cherkov ta’siri doirasidagi davlatlar (Daniya, Angliya, Shimoliy Irlandiya);
• - Dunyoviy davlatlar yoki diniy munosabatlarda betaraflik yo’lini tutuvchi davlatlar (Burundi, Madakaskar, Niger, Turkiya, Chad);
• - Rasmiy dinga ega bo’lmagan davlatlar (Argentina Belarus, Boliviya, Gana, GFR, Gonduras, Ispaniya, Italiya, Kabo-Verde, Mavrikiya, Slovakiya, Sudan. Tailand, Chexiya);

- Din davlatdan ajratilgan davlatlar (AQSh, Gollandiya, Peru, Portugaliya, Rossiya, Fransiya, Ukraina, O’zbekiston) ;

• - Din davlatdan ajratilgan davlatlar (AQSh, Gollandiya, Peru, Portugaliya, Rossiya, Fransiya, Ukraina, O’zbekiston) ;
• - Katolik cherkovi bilan kelishuvga ega davlatlar (Avstriya, Vengriya, Venesuela, Gaiti, GFR, Dominikan Respublikasi, Ispaniya, Liviya, Malta, Monako, Marokash, Polsha, San-Marino);
• - Huquqiy e’tirof etilgan diniy guruxlarni muhofaza qiluvchi davlatlar (Ispaniya, Italiya, Kabo-Verde, Chexiya);
• - Diniy-jamoaviy tizimli davlat (Isroil)

Dunyoviylik va diniylik uyg’unligini ta’minlash – jamiyat

• Dunyoviylik va diniylik o’rtasidagi nisbat masalasi insoniyat tarixining barcha davrlarida hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’lgan. Boshqacha aytganda, inson hayoti mazmunini tashkil qiluvchi ushbu ikki tarkibiy qism o’rtasida murosaga erishish har qanday jamiyatning mavjud holati va istiqbolini belgilovchi bosh mezon bo’lib kelgan.
• Ba’zan ushbu ikki omil o’rtasidagi munosabatlar keskilashib mamlakatlarni to’s-to’polon va jaholat girdobiga tortgan.
• Misol: Ibn Rushdning g’oyalarini rivojlantirganligi uchun jazoga hukm etilgan Siger Brabantskiyning taqdirida, Sog’lom ilmiy qarashlari tufayli jabr ko’rgan Jordano Bruno, Nikolay Kopernik, Nikolay Kuzanskiy kabilar.