Mavzu: O’zbekistonning jahonning rivojlangan mamlakatlari bilan bilan iqtisodiy hamkorligi r e j a: Kirish

Mavzu: O’zbekistonning jahonning rivojlangan mamlakatlari bilan bilan iqtisodiy hamkorligi
R E J A:
Kirish…………………………………………………………….……...3
1. Xalqaro iqtisodiy tashkilotlarning mohiyati ,zaruriyati va funksiyalari……………………………………………………………...6
2. Xalqaro iqtisodiy tashkilot tushunchasi va mohiyati…………………9
3 Davlatlararo iqtisodiy munosabatlarda iqtisodiy tashkilotlar………..16
4. O’zbekistonning xalqaro tashkilotlar va rivojlangan davlarlar bilan iqtisodiy hamkorligi ...............................................................................20
5. Islom taraqqiyot banki va a’zo mamlakatlar o’rtasidagi iqtisodiy
munosabatlarning hozirgi holati va rivojlanish istiqbollari....................30
Xulosa va takliflar ………………………….....................................38
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati………………… ...................... 41

KIRISH
Kurs ishining dolzarbligi: Hozirgi kunda davlatlararo har tomonlama

hamkorlikning bir ko’rinishi sifatida xalqaro tashkilotlar va fondlarning
ahamiyati ortib bormoqda. Ular siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy, ilmiy-texnikaviy va
madaniy sohalarda umumiy tusdagi maqsadlarga erishish uchun davlatlar, milliy
institutlar, nodavlat assotsiatsiyalarini birlashtiradi.
Mamlakatimiz ham qator xalqaro iqtisodiy tashkilotlarning a’zo hisoblanib, har yili yurtimizda xalqaro nufuzli tadbirlar uyushtiriladi. Respublikamiz birinchi Prezidentimiz Islom Karimov O’zbekistonning jahon xo’jaligidagi o’rni haqida shunday deganlar: “ Uzoq muddatli istiqbolga mo’ljallangan, mamlakatimizning salohiyati, qudrati va iqtisodiyotimizning raqobatdoshligini oshirishda hal qiluvchi ahamiyat kasb etadigan navbatdagi muhim ustuvor yo’nalish-bu asosiy yetakchi sohalarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilash, transport va infratuzilma kommunikatsiyalarini rivojlantirishga qaratilgan strategik ahamiyatga molik loyihalarni amalga oshirish uchun faol investitsiya siyosatini olib borishdan
iborat. Dunyodagi mashhur va nufuzli kompaniyalar, Janubiy Koreya, Yaponiya taraqqiyot banklari singari moliya institutlari, qator arab davlatlarining investitsiya fondlari va boshqa xorijiy tashkilotlar yuqori qo’shimcha qiymatga ega bo’lgan, yuksak texnologiyalarga asoslangan mahsulotlar ishlab chiqarish bo’yicha investitsiya loyihalarini amalga oshirishda bizning yirik hamkorlarimiz bo’lmoqda”¹ Tizimdagi eng muhim bozorlar qatorida tovar va xizmatlar bozori va mehnat bozori bilan bir qatorda kapital bozori, yoki, odatda, moliya bozori ham mavjud. Kapital bozori - bu moliyaviy aktivlar: pul, aktsiyalar, obligatsiyalar, veksellar va boshqa qimmatli qog'ozlar sotib olinadigan va sotiladigan bozor. Kapitalbozori(moliyaviy bozor) mukammal barcha bozorlardan: birinchidan, iqtisodiy hayotning deyarli barcha ishtirokchilari bizning davrimizda uning sub'ektlariga aylangani bilan allaqachon o'ziga xosdir: tadbirkorlar, iste'molchilar, davlat va mahalliy hokimiyat organlari, jamoat tashkilotlari va boshqalar; ikkinchidan, unda sotiladigan ob'ektlar nisbatan bir hil (ukrain grivnasi, AQSh dollari, yevro, aktsiyalar, obligatsiyalar) va bu bitimlar tuzilishini tezlashtiradi va uni yanada prognozli qiladi; uchinchidan, u butun mamlakat (va xalqaro hamjamiyat) uchun amalda bir xil narxni - kredit foizlari, aktsiyalar narxi, valyuta kursi va shunga o'xshashlarni belgilaydi; to'rtinchidan, ajoyib kompyuter-axborot kelishuvi unga eng yuqori darajadagi raqobatbardoshlikni ta'minlaydi: hamma uchun ushbu bozorga erkin kirish vachiqishimkoniyatiochiq.Kapital bozori va eng sezgir iqtisodiyotning umumiy holatiga (ham milliy, ham global). Uning jamiyat va tabiat hayotidagi barcha o'zgarishlarga favqulodda sezgirligi aynan inson ruhiyatidagi murakkabliklar bilan bog'liq: iste'molchilarning intilishlari, tezda boyib ketishga intilish, shuningdek pulni tejashni amortizatsiya (inflyatsiya) dan tejashga urinish. Tizimdagi eng muhim bozorlar qatorida tovar va xizmatlar bozori va mehnat bozori bilan bir qatorda kapital bozori, yoki, odatda, moliya bozori ham mavjud..Kapital bozori va eng sezgir iqtisodiyotning umumiy holatiga (ham milliy, ham global). Uning jamiyat va tabiat hayotidagi barcha o'zgarishlarga favqulodda sezgirligi aynan inson ruhiyatidagi murakkabliklar bilan bog'liq: iste'molchilarning intilishlari, tezda boyib ketishga intilish, shuningdek pulni tejashni amortizatsiya (inflyatsiya) dan tejashga urinish. Yaponiya milliy valyutasi “iena” hisobiga xorijiy kreditlar bozori hajmining oshishi natijasida Tokioda ienadagi xorijiy obligatsiyalar emissiyasi hajmi keskin ortdi. Mazkur holat natijasida Yaponiya ienasi evrovalyuta bozorida keng qo’llanila boshlandi. 1970 yillarda xalqaro kapital bozori kengayishiga bir qator omillar ta’sir ko’rsatdi va natijada xalqaro resurslar aylanishi va likvidligi oshib bordi. Ushbu davrda jahon iqtisodiyoti ikkita neft inqirozini boshdan kechirdi va neft narxining birdaniga keskin o’zgarishiga sabab bo’ldi. Mazkur holat natijasida neft eksport qiluvchi mamlakatlarda yirik valyuta ortiqchaligi, neft import qiluvchilarda esa, jumladan ko’plab rivojlangan mamlakatlarda joriy hisoblar bo’yicha taqchillik yuzaga keldi. Bu taqchillik asosan retsipient-mamlakatlarga xalqaro banklar, evroobligatsiyalar bozori orqali tushgan neftedollarlar hisobiga qoplandi. Jahon iqtisodiyotida ro’y bergan boshqa muhim o’zgarishlar ham xaqaro moliya munosabatlari rivojlanishiga ijobiy va salbiy jihatdan sezilarli darajada ta’sir ko’rsatdi. Ushbu o’zgarishlar jumlasiga, jahon va hududiy valyuta tizimlaridagi o’zgarishlar, valyuta tizimi tamoyillarining o’zgarishi, qarzdorlik inqirozlari, mamlakatlar tomonidan iqtisodiy integratsion birlashmalarning tuzilishi, xalqaro va mintaqaviy moliya tashkilotlarining vujudga kelishi, transmilliy korporatsiya va banklar faoliyatining kengayishi, jahonda ro’y bergan moliyaviy-iqtisodiy inqirozlarni kiritish mumkin. Xalqaro moliyaning barcha tashkiliy elementlari jahon moliyaviy muhitida birlashadi. Jahon moliyaviy muhiti – investorlar va korporatsiyalar moliyasi, banklar boshqaruvchilari qabul qiluvchi qarorlarga ta’sir ko’rsatadi hamda jahon moliya bozori o’sishi sharoitini aniqlaydi.
Kurs ishining maqsadi: Xalqaro moliyaviy – iqtisodiy tashkilotlar
faoliyatini o’rganish, ularning jahon xo’jaligida tutgan o’rnini aniqlash va kelgusida rivojlanish istiqbollarini ko’rib chiqish.