Mavzu: Parmalash va portlatish ishlari Reja Gidrotexnika inshootlari qurilishida Burg‘ilash ishlari

3.1-rasm.BTS-150 sharoshkali burg‘ilash stanogi.
a-stanokning umumiy ko‘rinishi; b-sharoshkali doloto; v-shnekli burg‘i snaryadi; 1-kuchaytirilgan ramali baza traktori; 2-uzatish silindri;3-burg‘i shtangasi.

Sharoshkali burg‘i agrigatlarining ish unumdorligi qo‘yidagicha hisoblanadi

(8.1).

э

см

в
П  0,1Рп^0,8  t к
/( f ^1,6D)
(3.1)

к
bu yerda: ^Р - dolotaga bo‘ladigan o‘q bosim, Н; n – dolataning aylanish chastotasi , min^-1, t_см – smenani davom etishi, s; k_в- smena vaqtidan foydalanish koeffitsiyenti 0,56-0,6; f_к-Protodyakonov bo‘yicha jismning qattiqlik koeffitsenti; D-dolota diametri, sm.

3.2.-jadval

Ko‘rsatkichlar	Rusumlari
	2 SBSH-200	2 SBSH-200 N	BTS-150
Quduq diametri, mm	214 – 243	190; 214; 243	150

Burg‘ilash chuqurligi, m	32	40	23
Burg‘ilash qiyaligi (vert.bo‘yicha) grad.	0	0; 15; 30	0 – 30
Kuch uzatish, kN	0 - 220	0 - 300	0 - 113

Sharoshkali burg‘ilashda qo‘llaniladigan sanoat mexanizmlari to‘g‘risida ma’lumotlar Shnekli aylantirma burg‘ilash. Bu 6-guruhgacha gruntlar va muzlagan gruntlarda 25 metrgacha qazishda ishlatiladi. Unda shnek uchiga mahkamlangan nekonechnik jinsni sirpanish parmalash bilan bo‘shatadi. Bo‘shatilgan jinsni shnek bilan yuzaga chiqaradi. Burg‘ilash yuvmasdan har qanday yo‘nalishda bajariladi. Ularning ish unumdorligi grunt guruhiga bog‘liq, 10-25 metr/smena –-V –VI guruh gruntlarida, 100 metrgacha III-IV guruh gruntlarida bo‘ladi. Bunday burg‘ilash ishlari uchun sanoatda SVB-2M, SHPA-2M kabi stanoklar ishlab chiqariladi.

Zarbali burg‘ilash . Bunda burg‘ilash asbobi jinsga qisqa muddatli bosimlar bilan kirgiziladi va bo‘shatilgan jinsni burash bilan sidiriladi. Bu quduq o‘qi bo‘yicha amalga oshiriladi. Zarbali burg‘ilash pnevmatik burg‘ilash bolg‘asi perfaratori bilan amalga oshiriladi. Buni chuqur bo‘lmagan shpuralarni (d=30-75mm) har qanday mustahkamlikdagi qoyalarni (toshlarni) qazishida ishlatish mumkin.
Pnevmatik burg‘i bolg‘asining ishlash prinsipi quyidagicha : siqilgan havo bolg‘a silindrining dam bir tomonidan dam ikkinchi tomonidan kiritiladi. Uning porsheni galma-gal ikki tomonga harakatlanadi. Berilayotgan havoning bosimi 0,4- 0,6MPa bo‘lishi kerak. Porshen silindr ichida borish kelish harakatiga keladi. Bolg‘a burg‘i shtangasining uch qismga ulangan bo‘lgani uchun ma’lum o‘q bosimi ostida jinsni bo‘shatadi. Bolg‘aning tepaga harakatlanishida 12-15⁰ aylanadi. Bunday prinsip bilan qizish zarbali aylanma burg‘ilash deb ham ataladi. Bolg‘a uchining aylanishi bo‘shagan jinsni aynalishi yo‘nalishi bo‘yicha suradi va bolg‘a uchi navbatdagi harakatda yangi qazilmagan joyga tushadi.
Bo‘shatilgan jins elementlari burg‘ilash shtangasi orqali quduqqa yuborilgan bosimli havo yoki suv bilan tashqariga chiqariladi. Jinslarning turiga qarab har xil shakldagi tishlar ishlatiladi. Ularning har xil shaklli turlari mavjud. Masalan o‘rtacha

qattiqlikdagi jinslar uchun dolotasimon va mixsimon, o‘ta qattiq jinslar uchun uch tig‘li va mixli, seryoriq jinslar uchun krestli (to‘rt tig‘lik, ya’ni krestsimon) va yumshoq grunlar uchun mixli tig‘lar ishlatiladi.

3.3-jadval
Burg‘i bolg‘alarining tafsilotlari

Ko‘rsatgichlari	Rusumlari
	PR-19	PR-22	PR-20L	PR-25L	PR-30	PR-30K
Parmalash chuqurligi, m.	3	4	4	4	4	5
Zarbalar soni, min^-1	1900	1850	2600	2600	2000	1800
Vazni, kg	23	24	28	31	33,7	30
Havo sarfi, m3/min	2,5	2,8	2,8	3,6	3,5	3,5
Parmalash diametri, mm	36-38	38-42	38-42	38-42	42-56	42-56
Jinsning mahkamlik koeffitsenti, gacha.	8	12	12	16	20	20