Mavzu: pedagogik fanlarni o’qitish shakllari reja: kirish asosiy qism

Tarbiyalovchi funksiyasi – tizimli nazorat о‘quvchilarda о‘ziga о‘zi baho berishni, imkoniyatlarini tarbiyalaydi va о‘z vaqtlarini tо‘g‘ri taqsimlashga undaydi.
О‘quvchilarning bilimi, malakasi va kо‘nikmalarini nazorat qilishning eng kо‘p tarqalgan shakli og‘zaki sо‘rash (shaxsiy, gruppali) dir. Buning keng tarqalganligining sababi uni tashkil qilishning osonligi. Lekin buning ham о‘ziga xos qiyinchilik tomonlari bor, ya’ni kamni qachon chaqirish kerak? Qanday savol berish kerak? Savolning xajmi qanday bо‘lishi kerak? Qancha vaqt kerak? Nimani sо‘rash kerak? Qachon о‘quvchilar bilan nima qilish kerak? va x.k.
Nazorat qilish qanday bо‘lmasin, ularga qо‘yiladigan umumiy talab: о‘quvchilarga aniq savollar bilan murojat qilish va bu nazoratga kо‘proq о‘quvchilarni jalb etishdir.
О‘quvchilarning kasbiy mahorat yurituvchi obyektlari bо‘lib quyidagi ishlab chiqarish bilim, malaka va kо‘nikmalari hisoblanadi.

• 
  о‘quv ishlab chiqarish ishlarini bajarish sifati;
  
• 
  ishlab chiqarish mohiti unumdorligi – vaqt va mahorat;
  
• 
  ishni bajarishda ishlab chiqarish negizlarining usullarini qо‘llay olish;
  
• 
  hozirgi zamon texnika va texnologiyasini qо‘llay olish, ish bajarish;
  
• 
  mustaqil ish bajara olish;
  
• 
  amaliy ishlarni bajarish nazariy bilimlarni qо‘llay olish;
  
• 
  mehnat madaniyati, ish joyi tartibi;
  
• 
  ish bajarish vaqtida texnika xavfsizlik qoidalariga rioya qilish.
  

О‘quvchilarning bilim, kо‘nikma va malakalariga о‘qituvchi, usta besh balli sistema bо‘yicha baho qо‘yadi. Baho qо‘yishning besh balli sistemasini amalida tadbiq etishda sо‘zlar bilan ifodalanadigan «a’lo», «yaxshi», «qoniqarli», «yomon», «juda yomon» degan baholarni «5», «4», «3», «2», «1» raqamlari bilan almashtirish maqsadga muvofiq deb topilgan. Raqamli baholash kо‘proq aniqligi, puxtaligi va foydalanish uchun qulayligi bilan farq qiladi.

Xulosa
Xulosa o’rnida shuni qayd etish joizki, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» O’zbekiston Respublikasi ta’lim tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar mazmunini o’zida aks ettirgan muhim yuridik hujjat boiib, istiqbol uchun yoilanmadir. O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g‘risida»gi Qonuni hamda «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» g‘oyalarini amalga oshirish jarayonida o’qituvchilaming pedagogik mahorati muhim rol o’ynaydi. Komil inson va yetuk malakali mutaxassis maxsus tashkil etilgan pedagogik faoliyat jarayonida shakllanar ekan, ushbu jarayonda o’qituvchilarning o’rni beqiyosdir.
Zamonaviy o‘qituvchi qanday bo‘ lishi kerak. Mustaqillikdan keyin ushbu muammo ko‘plab olimlarning, ziyoli ahlining, hatto ota-onalar- ning diqqat-e’tiborida bo‘ldi. 0‘qituvchilar uchun zamonaviy, hozirgi kun talablariga javob bera oladigan metodik va o‘quv qo‘llanmalari. darsliklar yaratila boshlandi. Lekin bu muammo bo‘yicha izlanishlar. ilmiy-tadqiqotlar hozirgi kunda ham davom etmoqda. Hozirgi kundagi global o‘zgarishlar, fan-texnika va axborot-kommunikatsiya texnologi- yalarining kun sayin rivojlanib borishi XXI asr o‘qituvchisidan peda­gogik mahoratni, o‘tkir irodani, pedagogik-psixologik bilimlarni, o'z fanini chuqur bilishni va yuksak tafakkumi, siyosiy savodxonlikni, fikr- lash doirasi keng va mulohazali bo‘lishni talab qiladi.
Ta’lim muassasalarida faoliyat ko‘rsatayotgan o‘qituvchilar o‘qitish shakllarining optimal darajada tashkil etishni, barkamol shaxsni shakl­lantirish nazariyasini turli yangi g‘oyalar bilan boyitishni puxta bilishi lozim. Zero, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» g‘oyalarini amaliyotga tatbiq etish mamlakatimiz ta’lim tizimida olib borilayotgan islohotlar muvaffaqiyatini ta’minlash ta’lim muassasalarida faoliyat olib bora- yotgan o‘qituvchi va tarbiyachilarning ma’naviy qiyofasi hamda kasbiy mahoratlariga ko‘p jihatdan bog‘liq.