Mavzu: qisqa va uzoq muddatli majburiyatlar

Kt Qisqa muddatli to’lanadigan veksel bo’yicha chegirma 3000

2003 yil 31 dekabr – Moliyaviy natijalari to’g’risidagi hisobot;

Foiz ko’rinishidagi sarflar 3000

Buxgalteriya balansi: (joriy majburiyatlar):

Тo’lanadigan veksel 100000

Minus amortizatsiya qilinmagan chegirma 9000

Тo’lanadigan vekselning balans qiymati 91000

2004 yil 30 sentyabr – qolgan chegirma summasini amortizatsiya qilinishi va vekselning nominal summasining to’lanishi:


Dt Foizlar bo’yicha xarajat (100000 x 12 %)  (9/12) 9000

Kt Qisqa muddatli to’lanadigan veksel bo’yicha chegirma 9000

Dt Тo’lanadigan veksel (qisqa muddatli) 100000

Kt Pul mablag’lari 100000


Muddati uzaytirilgan majburiyatlarning joriy qismi hisobi

Muddati uzaytirilgan majburiyatlarning joriy qismi deb, daromad olish yoki majburiyatni qondirish jarayoni bir necha muddat davomida amalga oshadigan xo’jalik muomalalarining hisobot davriga tegishli qismiga aytiladi. Yangi hisob-varaqlar rejasida bunday xo’jalik muomalalarini hisobga olish uchun quyidagi hisobvaraqlar ko’zda tutilgan:

«Muddati uzaytirilgan daromadlar»

«Soliqlar va majburiy to’lovlar bo’yicha muddati uzaytirilgan majburiyatlar»

«Muddati uzaytirilgan diskontlar (chegirtmalar)»

«Muddati uzaytirilgan mukofotlar (ustamalar)»

«Boshqa muddati uzaytirilgan majburiyatlar»

«Muddati uzaytirilgan daromadlar» hisobvarag’i hisobot davrida bo’nak sifatida olingan (hisoblangan), ammo kelgusi davrlarga ham tegishli bo’lgan daro-madlar haqidagi ma’lumotlarni aks ettirish uchun mo’ljallangan. Muddati uzay-tirilgan daromadlarga quyidagilarni misol tariqasida keltirish mumkin: o’quv yurtlarida ta’lim olish uchun oldindan qilingan to’lovlar; ijara to’lovlari; havo va temir yo’l transporti chiptalarini oldindan sotilishidan olingan mablag’lar; davriy nashrlarga oldindan qilingan obuna to’lovlari va boshqalar.

4-misol. «XYZ» kompaniyasi 2004 yilning 1 noyabr kuni 6 oy muddatga vaqtinchalik bo’sh turgan asosiy vositasini ijaraga berdi. Shartnoma summasi 120000 so’m bo’lib, ijaraga olgan tashkilot bu summani o’sha kuniyoq «XYZ» kompa-niyasining hisob-kitob hisobvarag’iga o’tkazib berdi. Bu xo’jalik muomalalari ijaraga bergan tashkilot buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:

2004 yilning 1 noyabr kunida, pul mablag’larining kelib tushishiga