Mavzu: qisqa va uzoq muddatli majburiyatlar

Kt «Pul mablag’lari» 45000

Foizli usul

Foizli usul obligatsiyaning butun amal qilish muddati davomida foizlarni doimiy darajani ushlab turishni taqozo qiladi.

Agar belgilangan foiz stavkasi bozor stavkasidan ortiq bo’lsa, obliga-tsiyalar mukofot bilan (nominal qiymatidan ortiq bahoda) sotiladi. Bunday ho-latda obligatsiyalar bozor stavkasidan yuqori bo’lgan foiz stavkasini taklif etadi va bu bilan ularni yanada jozibador etadi. Obligatsiya bahosi olinadigan daromad summasi bozor stavkasiga nisbatan kamaya boshlangunga qadar o’sib boradi.

Masalan, kompaniya bozor stavkasi 8% ni tashkil qilgan holatda, 5 yil muddatga ega 9% li, nominal qiymati 100000 so’m bo’lgan obligatsiyani 103984 so’mga chiqardi. Obligatsiya bo’yicha asosiy qarzning joriy qiymati

100000 x (PV 8%, 5) = 100000 x 0,68050 =68050

Obligatsiya bo’yicha to’lovlarning joriy qiymati

100000 x (0,09)(PVA 8 %, 5) = 100000 x (0,09)(3,99271)=35934

Obligatsiya bo’yicha qarzning bozor bahosi 103984

Obligatsiya bo’yicha mukofot (103984 – 100000) 3984

Obligatsiyani mukofot bilan sotilishi

Dt «Pul mablag’lari» 103984

Kt «Obligatsiyalar bo’yicha muddati uzaytirilgan mukofot» 3984

Kt «Тo’lanadigan obligatsiyalar» (uzoq muddatli) 100000

Bu xo’jalik muomalasidan keyin balansning «Uzoq muddatli majburiyatlar» bo’limi quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi:

Uzoq muddatli majburiyatlar 103984

Тo’lanadigan obligatsiyalar (uzoq muddatli) 100000

Muddati uzaytirilgan mukofot 3984

Mukofot summasi obligatsiya harakat qilayotgan muddat davomida foiz ko’ri-nishidagi daromad hisobvarag’iga hisobdan chiqariladi.

Chegirma va mukofot atamalari obligatsiya emissiyalarining salbiy yoki ijobiy sifatlarini ko’rsatmaydi. Ular shunga o’xshash obligatsiyalar bo’yicha foiz daro-madi stavkasini bozor stavkalariga moslashtirish uchun sotish bahosidagi tuza-tishlar natijasi hisoblanadi.