Mavzu: Rekombinant dnk olish

2.Maydoniga ko`ra dunyoda 2-o`rinda turuvchi orol nomini ko`rsating.
A)Yangi Gvineya C)Kalimantan
B)Madagaskar D)Grelandiya
3.Zarafshon daryosidan boshlanuvchi Eski Angor kanali qaysi suv omborini suv bilan ta`minlashga xizmat qiladi?
A)talimarjon C)Chimqo`rg`on
B)Pachkamar D)Sho`rsoy
4.Respublikamizning qaysi viloyatlarida qovun ko`plab yetishtiriladi?
1)Jizzax; 2)Xorazm; 3)Surxondaryo; 4)Buxoro; 5)Qashqadaryo; 6)Sirdaryo.
A)1,2,3 B)2,4,6 C)4,5,6 D)1,3,5
5)Yava orolida va Singapurda aholining o`rta zichligi (1km2) necha kishiga tog`ri keladi?
A)700 va 1100 B)2500 va 7400 C)1200 va 3500 D)2500 va 6500
6).Tiahama tog`I qaysi tabiy geografik o`lkada joylashgan?
A)Janubiy-g`arbiy Osiyo C)Janubiy Osiyo
B)Sharqiy Osiyo D)Markaziy Osiyo
7).Hind okeanidagi eng katta qo`ltiq nomini belgilang.
A)Adan B)Karpentariya C)Bengaliya D)Kambey
8)Samarqand iqtisodiy rayonida og`i r sanoat tarmoqlaridan qaysilari tez rivojlanmoqda?
A)rangli metalurgiya,yengil,paxta tozalash
B)mikroavtobuslar,kimyoviy o`g`itlar C)qurilish,metalni qayta ishlash,mashinasozlik D)mashinasozlik va metallsozlik kimyo
9)Yevropaliklar uchun Hindistonga boradigan dengizyolini ochgan sayohatchini aniqlang.
A)Vasko da Gama B)Devid Livingston C)Hristafor Kolumb D)Fernan Magellan
10)7kg toshko`mirning issiqlik koeffitsiyenti qanchaga teng?
A)11,5 B)7,0 C)10,4 D)14
11).Osiyoning O`rta dengiz bo`yi hududlarida qanday dexqonchilik rivojlangan?
A)subtropik dexqonchilik B)paxtachilik
C)voha va vodiy dexqonchilik D)sug`orma dexqonchilik va texnik ekinlar
12)Hozirda jahoning qaysi davlatlarida quyosh elektrostansiyalari qurilgan?
1)Isroil; 2)Fransiya; 3)Kipr; 4)Ispaniya; 5)Italya; 6)Shvetsiya; 7)Yaponiya; 8)Ukraina; 9)Daniya
A)2,4,5,7,8 B)1,3,4,6,10 C)2,4,6,8,10 D)1,3,5,7,8
13)Qaysi davlatda cho`lashishga qarshi kurashni muvofiqlashtiruvchi tashkilot faoliyat yuritmoqda?
A)AQSH B)Keniya C)Senegal D)Nigeriya
14)Janubiy Amerikada joylashgan qaysi davlat mustamlaka hisoblanadi?
A)Surinam B)Gviana C)Kosta

Мavzu: Bosh va orqa miyaning tuzilishi va funksiyasi.

Maqsad: 1) Talimiy: O`quvchilarga bosh va orqa miyaning tuzilishi va funksiyasi haqida ma`lumot berish.
2) Tarbiyaviy: O`quvchilarning ilmiy duyoqarashlarini shakllantirish
3) Rivojlantiruvchi: O`quvchilarning ma`lumotlarni tahlil qilish ko`nikmalarini
rivojlantirish.
Dars nomi : Boshqaruv markazi.
Dars uslubi: Noananaviy.
Dars usuli: Kichik guruhlarda ishlash
Ko`gazmalar: 5 xil rangli qog`ozlarning har biridan 1,2,3,4,5, sonlari yozilgan (har biridan 6 tadan) qog`ozchalar 6ta A 4 qog`ozlari va markerlar.
Texnika jihozlari: Kompyuter , elektron darsliklar.
. Reja:
1.Orqa miyaning tuzilishi.
2.Orqa miyaning reflek
tor funksiyasi.
3.Orqa miya reflekslari.
4.Bosh miyaning tuzilishi va funksiyasi.
5. Po`stloq osti nerv markazi.
6. Bosh miya katta yarimsharlari.
Darsning borishi:
Tashkiliy qism: Salomlashish , davomatni aniqlash.
Uyga vazifani so`rash.
Yangi mavzu bayoni:
Orqa miya umurtqa pog`onosi kanalida joylashgan bo`lib , uzunligi katta odamda 40- 45 sm , massasi 30- 40 g bo`ladi.orqa miyada 13mln dan ko`proq nerv hujayralari bor. Orqa miya uch qavat parda bilan o`raglan. Tashqi qavat qattiq ,o`rta qavati o`rgimchak to`rsimon va ichki qavati yumshoq parda bo`ladi. O`rta va ichki parda orasida orqa miya suyuqligi bo`ladi . Orqa miya 31 -33 ta sigmentdan iborat. Shulardan 8 tasi bo`yin ,12 tasi ko`krak, 5 tasi ,bel, 5 tasidumg`aza va 1 -3 tasi dum qismida bo`ladi.
Bosh miya bosh suyaginig ichida joylashgan bo`lib , og`irligi katta odamda 1020 -1970 g gacha bo`ladi. Bosh miya ikki qismdan iborat. 1)Bosh miyaning stvol (ustun) qismi vabosh miya katta yarim sharlari. Boshmiyaning stvol qismiga uzunchoq miya , Varoliyev ko`prigi (miya ko`prigi) , o`rta miya ,oraliq miya hamda
miyacha kiradi.
Uzunchoq miya bosh miyaning pastki qismi bo`lib ,uning quyi qismi orqa miyaga yuqori qismi esa miya ko`prigiga tutashgan.
Uning uzunligi 3- 3,5 sm, massasi o`tacha 7 g bo`ladi.
Uzunchoq miyaning shikastlanishi nafas olishning va yurak ishining to`xtab qolishiga sabab bo`ladi. Miya ko`prigi uznchoq miyaning ustki qismida joylashib yuqori tomondan o`rta miya , yon tomondanmiyacha bilan tutashib turadi. Miya ko`prigida uchlik ,ko`z soqqasini va yuz muskullarini harakatlantiruvchi nervlarning markazlari joylashgan.
O`rta miya Varoliyev ko`prigining yuqorisida joylashgan bo`lib , unda 4- tepalik :to`rt tepalikning oldingi- 2 - tasida po`stloqosti ko`rish markazlari, orqadagi 2- tepalikda esa po`stloqosti eshitish markazlari joylashgan.
Oraliq miya o`rta miyaning yuqori qismida joylashgan bo`lib ,bosh miya katta yarisharlari bilan qoplanib turadi.Oraliq miyaning tarkibiy qismlariga ko`rish do`mboqlari (thalamus) , do`mboqosti soha (gipotalamus) kiradi.
Miyacha bosh miya katta yarim sharlari ensa bo`lagining tagida joylashgan ,mssasi - 150 g , u odam tanasidagi barcha muskullarning harakatlarini tartibli bajarilishi, muvozanatda bo`lishini ta`minlaydi.

Yangi mavzuni mustahkamlash:

O’quvchilarni baholash:
Kartochkalar yordamida baholash, og’zaki rag’batlantirish.
Uyga vazifa berish:
Mavzuni o’qib savol va topshiriqlarni bajarib kelish.