Mavzu: Rivojlangan o'rta asrlarda muqaddas rim imperiasi ijtimoiy siyosiy iqtisodiy ahvoli. Mundarija. Kirish

Ilmiy izlanishning vazifalari.

1. 
   Bo’lajak o’qtuvchini pedagogik mahorat , nazariy va metodologik asoslar bilan qurollantirish.
   
2. 
   .Yuksak zamonaviy axborot texnalogiyalari va portal tizimidan erkin foydalanish asosida o’z kasbiy mahoratlarini shakllantirish .
   
3. 
   .O’qtuvchining o’z kasbiy mahoratlarini takomillashtirishlari uchun shaxsiy –ijodiy malaka oshirishning shakl , usul va vositalarini egallash
   
4. 
   O’quv-tarbiyaviy jarayonni jahon andozalariga xos so’ngi zamonaviy metod va shakllar asosida tashkil etish va boshqarishni amalga oshirishning nazariy va amaliy asoslarini muntazam o’zlashtirishi.
   
5. 
   Egallagan pedagogik-psixologik va metodik bilimlar, ko’nikma va malakalar to’g ‘risidagi ma’lumotlar asosida har bir bo’lajak o’qtuvchining o’zining shaxsiy pedagogik mahoratini shakllantirishi.
   
6. 
   Bo’lajak o’qtuvchining milliy urf odat vaa an’analarimizsa aks etgan pedagogik mahorat sirlarini mustaqil egallashga nisbatan o’zlarida havas va ehtiyojlarini rivojlantirib , ularni amaliyotda qo’llashlari kabi xususiyatlar.
   

Mavzuning o’rganilish darajasining qiyosiy tahlili.
Tarix fani darslarida olib borilgan darslar , tadqiqot iishlari turli tuman fikr , mulohazalar bayon qilingan . Tarix fani darslarida turli xil ijodiy darslar olib borilgan bo’lsada ,biz buni yanada chuqurroq o’rganishga harakat qildik. Shu boisdan ham biz ushbu mavzuni tanladik va bilimimiz doirasida tahlil qilishga harakat qildik.


I.BOB.Muqaddas Rim imperiyasining tashkil topilishi.
1.1.Sharqiy Frank qirolligida Karolinylar dinastiyasining idora qilishi.
G'arbiy Evropa hududida yashovchi eng qadimgi xalqlar tegishli edi kelt qabilalari, miloddan avvalgi 1-ming yillikning 2-yarmida bu yerga oʻrnashib olgan. Ular orasida bor edi Gauls, Boii, Britons, Helvetians, Belgae, Sequans, Welsh (Welsh), Picts, Aedui, Scots va boshqalar.Keltlar turar-joylari hozirgi Fransiya, Buyuk Britaniya, Belgiya, Shveytsariya, Janubiy Germaniya, Avstriya, Shimoliy Italiya, Shimoliy va Gʻarbiy Ispaniya, Chexiya, Vengriya, Bolgariya hududlarida joylashgan. Miloddan avvalgi 1-asr oʻrtalariga kelib. e. bu qabilalarning deyarli barchasi rimliklar tomonidan bosib olingan. Xuddi shu davrda G'arbiy Evropada paydo bo'ldi nemis qabilalari, Shimoliy va Boltiq dengizlari qirg'oqlari bo'ylab, Dunay, Reyn, Elba, Vistula, Oder, Yutlandiya yarim oroli va Janubiy Skandinaviyada joylashdilar. Asta-sekin jangovar german qabilalari tobora ko'proq hududlarni egallab, keltlarni o'z yashash joylaridan haydab chiqardilar. Qo'shni erlarni egallab olgan rimliklar o'z avlodlariga qadimgi nemislar tarixiga oid ba'zi materiallarni qoldirgan: "Galiya urushi haqida eslatmalar" Yuliy Tsezar (miloddan avvalgi 1-asr o'rtalari) va Rim tarixchisi Tatsitning risolasi " Nemislarning kelib chiqishi va yashash joyi haqida, shuningdek, uning "Yilnomalar" va "Tarix"(milodiy 1-asr oxiri). Sanab o'tilgan manbalarga ko'ra, bu davrda nemislarning ijtimoiy tuzilishi qabila jamoasi darajasida bo'lgan, ularning moddiy madaniyati ancha ibtidoiy edi. Ular xususiy mulkni bilishmagan, yer butun jamoaga tegishli edi. Qishloq xo'jaligi o'zgarib bordi va ko'pincha rivojlangan er uchastkalarini tashlab, yangilariga ko'chib o'tish zarurligini hisobga olib, nemislar ko'chmanchi turmush tarzi. Ammo zich o'rmonlar va o'tib bo'lmaydigan botqoqlar qishloq xo'jaligiga xalaqit bergani va ekin maydonlarini kengaytirish va qayta ishlash uchun katta kuch talab etilganligi sababli, keyin katta ahamiyatga ega nemislar hayotida ovchilik va chorvachilik bo'lgan. Va milodiy 1-asrning oxirida bo'lsa ham. e. nemislar ko'proq dehqonchilik bilan shug'ullana boshladilar, temir omoch bilan omochni o'zlashtirdilar, bu faoliyat chorvachilik bilan solishtirganda hali ham ikkinchi darajali ahamiyatga ega edi. Koʻrib chiqilayotgan davrda hunarmandchilik (temirchilik va kulolchilik, toʻquvchilik, teridan tikish va boshqalar) maʼlum darajada rivojlandi. Nemislar pulni deyarli bilishmas edi, savdo aylanmasi juda cheklangan edi. Ularning iqtisodiyoti uzoq vaqt tabiiyligicha qoldi. Dastlab german qabilalari joylashdilar klanlar ("katta oilalar"), qaysidan qabila (qabila) ittifoqi. Sekin-asta qabila jamoasi o‘z o‘rnini qishloq jamoasiga bo‘shata boshladi. Yer jamoa mulkida qolganiga qaramay, undan alohida oilalar foydalangan. Vaqti-vaqti bilan kommunal erlarni qayta taqsimlash sodir bo'ldi, lekin ko'pincha uy xo'jaligi erlari "ko'p bolali oilalar" mulkiga berildi. I.da milodiy asr. german qabilalari ichida boshlandi ijtimoiy tabaqalanish. Jamiyat a'zolari ozod, ozod va qullarga bo'lindi. Ozodlar ozod va qullar sinflari o'rtasida oraliq o'rinni egallagan. Asosan harbiy asirlardan iborat bo‘lgan qullarning o‘z oilasi, uyi, chorva mollari va boshqalar bor edi. uy xo'jaligi xo'jayin edi va bundan tashqari, ular unga haq to'lashdi. Xuddi shu davrda nemislar orasida yirik yer egalari mulki (qabila zodagonlari) shakllanib, ulardan qabila boshliqlari saylangan. Er boylikning asosiy o'lchovi bo'lganligi sababli, rahbarlar yaqin va uzoq yerlarni egallash uchun harbiy otryadlarni to'pladilar. Yer va harbiy kuchga ega bo'lganlar xalq yig'inlaridagi muhim masalalarda, masalan, saylovlarda katta ta'sirga ega edilar. shoh (shoh), qoida tariqasida, urush davri uchun saylangan. Asta-sekin qirol hokimiyati saylanishdan merosxo'rlikka o'ta boshladi. 4—7-asrlarda german qabilalarining ommaviy harakati sodir boʻldi. xalqlarning katta migratsiyasi. Qabilalarning migratsiya sabablarini ijtimoiy tabaqalanish, kuchayish deb hisoblash mumkin royalti qabila zodagonlarining yangi hududlar va xalqlarni egallashga intilishi. “Buyuk koʻchish”ga maʼlum darajada koʻchmanchi qabilalarning Sharqdan bosqinchi bosqinlari taʼsir koʻrsatdi ( Hunlar), nemislarni talon-taroj qilgan, ikkinchisini yangi erlarni izlashga undagan. Evropada ommaviy migratsiya natijasida german qabilalarining yirik federatsiyalari tuzildi: Frizlar, Anglo-sakslar, Alemannilar, Lombardlar, Vandallar, Jutlar, Burgundiyalar, Franklar, Bavariyaliklar, Ostrogotlar, Vezigotlar IV-V asrlarda german qabilalari Gʻarbiy Rim imperiyasini bosib oldilar va uning xarobalarida bir qancha vahshiylar deb atalmish qirolliklar, jumladan, keyinchalik oʻrta asr Yevropasining eng qudratli davlatiga aylangan Franklar qirolligi vujudga keldi. Rim quldorlik jamiyatidan farqli o'laroq, barvarlar kech qabilaviy tuzum bosqichida edi. Ularning asosiy qismi jamiyatning erkin a'zolari edi. Qabila zodagonlari allaqachon shakllangan, ammo maxsus mulk sifatida hali paydo bo'lmagan. O'rta asr boshlarida Evropada yashagan ko'plab ibtidoiy etnik massalar orasida. eng faol nemislar va slavyanlar tomonidan namoyon bo'ldi, ulardan birinchisi, yashash joyi va sharoitlari tufayli Rim bilan ertaroq va faolroq aloqada bo'lgan. QO'ShIRISh. Kechki Rimning qayg'uli taqdirida german qabilalari asosiy rol o'ynadi. Ular G‘arbiy Yevropa tarixida ham yangi sahifa ochdilar. Miloddan avvalgi 1-ming yillik oxirida rimliklar tomonidan bosib olinganlar kabi. keltlar, slavyanlar singari, nemislar ham miloddan avvalgi 4-ming yillikning o'rtalaridan boshlab Evropada joylashgan hind-evropaliklardan kelib chiqqan. Miloddan avvalgi II ming yillik o'rtalarida. VI asrga kelib, nemislar Janubiy Skandinaviyani egallab olishdi. Miloddan avvalgi. - shuningdek, Veser va Oder daryolarining quyi oqimining g'arbda - Reyn bo'ylab chegaralari bilan, Sharqda - Oder va Vistula qo'shilishida yashagan. Ularning qo'shnilari keltlar ularni nemislar deb atashgan. Nemislar haqidagi eng dastlabki ma'lumotlar arxeologlar tomonidan olingan va miloddan avvalgi 7-asrga to'g'ri keladi. Miloddan avvalgi. HAYOT. Nemislar kichik qishloqlarda, uylarda yashashgan, odatda maxsus rejasiz tarqalib ketishgan. Aholi punktlari daraxtsiz joylarda, odatda daryo vodiylarida, pasttekisliklar orasidagi tepaliklarda joylashgan. Bu klasterlarni ibtidoiy, bokira o'rmonlarning ulkan uchastkalari ajratib turardi. O'rmonlar qabilalarning tabiiy chegarasi edi. Qishloqlar uzoq muddatli bo'lib, bu nemislarning ko'chmanchi, sarson-sargardon turmush tarzi haqida xabar bergan Rim manbalarining (Sezar, Tatsit, Strabon va boshqalar) to'g'riligiga shubha qilish imkonini beradi. Qishloqlar katta-kichikligi bo‘yicha turlicha bo‘lgan, ba’zan esa o‘ndan ortiq uylar bo‘lgan. Ammo kichik qishloqlar ustunlik qildi. Nemis aholi punktlarining o'ziga xos xususiyati manor binolari edi: har bir turar-joy binosi qo'shimcha binolar va bog'lar bilan o'ralgan edi. Bunday mulklar to'siqlar bilan o'ralgan va ko'pincha bir-biridan uzoqda joylashgan bo'lib, ba'zan shunchalik ahamiyatliki, ular bitta qishloq yoki fermer xo'jaliklari majmuasini tashkil qiladimi, aniq emas. Uylar hech qanday rejasiz, tartibsiz joylashgan edi. Tarixiy geografiyada bunday rivojlanish tarqoq va tartibsiz deb ataladi. Yog'och va toshdan qurilgan tuproqli (ko'pincha) va chuqurlashtirilgan uylar rangli loy bilan qoplangan bo'lib, Rimliklarga ko'ra, qadimgi aholi punktlariga qaraganda ancha yomon nemis landshaftiga estetikani kiritgan. IQTISODIYOT. Qadimgi nemislar iqtisodiyotining asosini dehqonchilik va chorvachilik tashkil etgan. Ammo janubda va g'arbda yashagan keltlardan farqli o'laroq, ular ichida bo'lgan yaqin asrlar oldin yangi davr chuqur haydashga imkon beradigan og'ir shudgor, nemislar ko'p asrlar davomida ibtidoiy raldan foydalanganlar, ular aylanmadi, faqat er qatlamini kesib tashladilar. Sohil va qirgʻoqboʻyi qabilalar orasida baliqchilik va ovchilik muhim oʻrin tutgan. Rim mualliflarining nemislar orasida qishloq xo'jaligining zaif rivojlanishi haqidagi xabarlari endi ishonchni uyg'otmaydi. Miloddan avvalgi 1-ming yillik oʻrtalariga oid baʼzi qishloqlar atrofida arxeologlar 2 dan 200 gektargacha boʻlgan maydonlarga boʻlingan dalalarni topdilar. Bu maydonlar ham alohida oilalarga, ham butun jamoalarga tegishli bo'lishi mumkin. Ehtimol, tartibsiz almashlab ekish qo'llanilgan bo'lishi mumkin, garchi ko'proq ibtidoiy dehqonchilik va o'rmon ekinlari istisno qilinmagan. Aynan mana shunday dehqonchilik amaliyotlari takroriy haydash va muntazam almashlab ekishga odatlangan rimliklarning guvohi boʻlishi mumkin, nemislar asosan chorvachilik bilan shugʻullanadilar va ular “dehqonchilikda unchalik tirishqoq emaslar”1 degan fikr paydo boʻlishi mumkin. Bundan tashqari, rimliklar bilan chegaradosh ko'plab qabilalar ko'chirish jarayonida edi, bu ularning ko'chmanchi hayotini taklif qildi. Nemislar arpa, jo'xori, bug'doy, javdar yetishtirdilar. IJTIMOIY MUNOSABATLAR. Nemislarning asosiy yashash joylaridan iqlimiy jihatdan qulayroq janubiy va g'arbiy hududlarga ko'chishi miloddan avvalgi 1-asrda boshlangan. Miloddan avvalgi. Yangi davrning boshiga kelib, ular allaqachon Rim viloyatlari chegaralariga etib borgan va keyingi asrlarda IV-V asrlargacha borgan sari ko'proq kesib o'tishgan. uni ko'mib, G'arbiy Rim imperiyasi tarkibida joylashmagan. Nemislarning tezkor faolligi va hatto tajovuzkorligi ular erishgan ijtimoiy rivojlanish bosqichi bilan izohlanadi. Miloddan avvalgi 1-ming yillikning oxiriga kelib. Nemislar qabilaviy tuzumda yashagan. Oliy hokimiyat xalq yigʻiniga tegishli boʻlib, sud funksiyalarini qabila oqsoqollari bajargan. Harbiy harakatlar davomida harbiy rahbar tanlandi. Jamiyatning quyi yacheykasi hamma uchun bir xil mulkiy maqomga ega bo‘lgan qabila jamoasi edi. Qaysar nemislar orasida mulkiy tenglik va mulkning yo'qligiga e'tibor qaratdi. Ammo allaqachon eramizning 1-asrida. nemis jamiyatida jiddiy ijtimoiy o'zgarishlar boshlanadi. Jamoa tomonidan ajratilgan er uchastkalarida alohida xo'jalik yurituvchi, ilgari birlashgan qabila guruhlari orasida alohida oilalar ajralib turadi. Tatsit ta'kidlaganidek, oqsoqollar, yo'lboshchilar, ruhoniylar oilalari "mos ravishda" ko'proq katta ulush olishadi. Xuddi shu oiladan saylangan amaldorlarning irsiyati asta-sekin rivojlanadi. Bilim shunday shakllanadi. Ijtimoiy tengsizlikdan keyin mulkiy tengsizlik ham vujudga keladi. Kattaroq yer uchastkalari dvoryanlar oilalarida toʻplangan. Axir, bir xil oilalardan bo'lgan lavozimlarga saylovlar paytida bu oilalar "xizmatiga ko'ra" ajratilgan kengroq maydonlarni saqlab qolishadi. Xuddi shu Tatsit ham farovonlik uchun minnatdorchilik uchun ixtiyoriy sovg'alar, rahbarlar va oqsoqollarga qurbonliklar berish an'analarini ta'kidladi. Shuningdek, ular bosib olingan aholidan o'lpon va harbiy o'lja olishgan. Dvoryanlar qo'shimcha mehnatga muhtoj, ayniqsa ularning o'zlari kundalik kundalik iqtisodiy ishlar bilan shug'ullanishga vaqtlari yo'qligi sababli - patriarxal qullik paydo bo'ladi. Jangchilar zodagonlar atrofida to'plangan, ular tinchlik davrida ham endi kundalik ishlarga qaytmaydilar, lekin o'z qo'mondonlari hisobidan yashashni va unga turli xizmatlarni ko'rsatishni afzal ko'radilar - harbiy rahbarlar ostida otryadlar paydo bo'ladi. Adabiyotda bunday rahbarlar shohlar deb ataladi, garchi bu atama faqat IX asrda aniqlangan. Ularning qadimgi germancha nomi shohlar. Qarindoshlari bo'lgan qirollar kelajakdagi davlat hokimiyatining prototipidir.¹