Mavzu: Siljituvchi Registrlarning Ishlash Tamoyillari. Reja: Registrlar haqida umumiy ma’lumotlar

№ 
1ga 
o’rnatish 
(SET) 
(RESET) 
Dastlabki 
holatga 
keltirish 
Kiritiladi 
gan 
ma’lumot 
Taktli 
impulslar 
ning 
tartib 
raqami 
RG kirishlarining holati 
Q1 
Q2 
Q3 
Q4 
1 
0 
1 
~ 
~ 
0 
0 
0 
0 
2 
0 
0 
1 
0 
0 
0 
0 
0 
3 
0 
0 
1 
1 
1 
0 
0 
0 

---

4 
0 
0 
1 
2 
1 
1 
0 
0 
5 
0 
0 
1 
3 
1 
1 
1 
0 
6 
0 
0 
0 
4 
0 
1 
1 
1 
7 
0 
0 
0 
5 
0 
0 
1 
1 
8 
0 
0 
0 
6 
0 
0 
0 
1 
9 
0 
0 
0 
7 
0 
0 
0 
0 
10 
0 
0 
0 
8 
0 
0 
0 
0 
11 
0 
0 
1 
9 
1 
0 
0 
0 
12 
0 
0 
0 
10 
0 
1 
0 
0 
13 
0 
0 
0 
11 
0 
0 
1 
0 
14 
0 
0 
0 
12 
0 
0 
0 
1 
15 
0 
0 
0 
13 
0 
0 
0 
0 
16 
1 
0 
~ 
~ 
1 
1 
1 
1 
7.3-rasmdagi keltirilgan qurilma ketma-ket siljituvchi registri deyiladi. Ketma- 
ket degani – bu registrga ikkilik ma’lumot razryadma-razryad ko‘rinishda kiritiladi. 
Masalan, 0111 ikkilik kombinasiyani registrga kiritish uchun 7.1-chi jadvalda 1 
satrdan 6chi satrgacha mavjud bo‘lgan barcha holatlar ketma ketligidan o‘tish zarur. 
Razryadlar soni n=4 bo‘lgan 0111 kombinasiyani ketma-ket siljituvchi 
registriga kiritish uchun nқ4 takt kerak (jadvaldagi 2chi satrni hisobga olmaslik 
mumkin). Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, 0001 kombinasiyani registrga kiritish uchun 
ham 4ta takt (10 14 satrlar) talab etiladi. Bu erda shuni ta’kidlash lozimki SET va 
RESET asinxron kirishlari alohida ustunlikka ega. Ular yordamida kirish ma’lumot 
va taktli impulslar mavjudligidan qat’iy nazar, registr xoxlagan paytda “0” yoki “1” 
holatga o‘tkazilishi mumkin (7.1-jadvaldagi 1chi va 16 satrlar). Ko‘rib chiqilgan 
registrda ma’lumotni parallel yoki ketma-ket shaklda chiqarish mumkin. Parallel 
chiqarishda n razryadli ikkilik son n taktdan so‘ng barcha triggerlar chiqishlaridan 
baravar echiladi. Ma’lumotni ketma-ket chiqarilishi keyingi taktli impulslar 
yuborilishida Q4 chiqishidan amalga oshiriladi. Registr razryadini o‘zgartirish 
uchun triggerlar sonini o‘zgartirish kifoya. Masalan, 7.3-rasmdagi sxemaga yana 

---

bitta D-trigger qo‘shilsa, registr 5 razryadliga aylanadi. Odatda registrlar 4,5 va 8 
razryadli bo‘ladi va D-triggerlardan tashqari JK hamda taktlanadigan RS 
triggerlardan ham tashkil topadi.