mavzu soat juftlik Aqliy rivojlanish

Internet saytlari:

1. 
   www.wеbofscience.cоm- Xalqaro ilmiy maqolalar platformasi.
   
2. 
   www.scopus.cоm – Xalqaro ilmiy maqolalar platformasi.
   
3. 
   www.elibrary.ru – Rossiya ilmiy maqolalar indeksi.
   
4. 
   www.ziyonet.uz Axborot ta’lim tarmog‘i yoshlarni, murabbiylarni, shuningdek, aholining turli qatlamini kerakli axborot bilan ta’minlash bazasi.
   

8.1. Aql-idrok ta`rifi
Nazariyotchilar aql-idrok haqida turli fikrlarga ega bo’lsalarda, ammo ko'pchilik uning bir nechta o'ziga xos xususiyatlarga ega ekanligi haqida hamfikrdirlar:

• 
  Bu moslashuvchan, chunki u turli vaziyatlarda insonning maqsadlariga erishish uchun ishlatilishi mumkin.
  
• 
  Bu o'rganish qobiliyatini o'z ichiga oladi. Xususan, aqlli odamlar yangi ma'lumotlar va xatti-harakatlarni aqllari kam odamlarga qaraganda tezroq va osonroq o'rganadilar.
  
• 
  Bu yangi vaziyatlarni samarali tahlil qilish va tushunish uchun oldingi bilimlardan foydalanishni o'z ichiga oladi.
  
• 
  Bu juda ko'p turli xil aqliy jarayonlarning murakkab o'zaro ta'siri va muvofiqlashtirilishini o'z ichiga oladi.
  
• 
  Bu madaniyatning o'ziga xos xususiyatlari. Alohida jamiyatlarda aqlli bo'lish murakkab va mavhum g'oyalar haqida mulohaza yuritishni, boshqalar bilan til topishishni, kuchli axloqiy qadriyatlarga ega bo'lishni, o'z oqsoqollarini hurmat qilishni yoki muvofiqlashtirilgan vosita mahoratini namoyish etishni anglatishi mumkin.
  

Aql-idrok haqida nazariy qarashlar
So'nggi ikki asr davomida aql-idrok haqidagi qarashlar sezilarli darajada rivojlanib bordi. Dastlabki muammolar aql-idrokni o'lchash va bolalar uchun individual ta'limni sozlash bo'yicha amaliy ehtiyojlarga asoslangan edi. 1900-yillarning boshlarida Fransiyadagi maktab rahbarlari psixolog Alfred Binetdan (1857–1911) maxsus o'quv xizmatisiz oddiy sinflarda o'zgacha taraqqiyotga ega bo'lgan o'quvchilarni aniqlash usulini ishlab chiqishni iltimos qildilar. Vazifani bajarish uchun Binet umumiy bilimlari, so'z boyligi, idrok, xotirani o'lchaydigan testni ishlab chiqdi. Uning testida yomon natijalarga erishgan o'quvchilar sinfda ham yomon ishlashga moyil ekanliklarini aniqladilar. Binetning sinovi biz hozirda IQ testi deb ataydigan testlarning dastlabki ko‘rinishi edi.
Bunday oddiy muammolar aqlning asosiy tuzilishi haqidagi nazariy munozaralar bilan to'ldirildi. Olimlar aql-idrok haqidagi quyidagicha qarashlar asosida bahslashmoqdalar:
1.Aql-idrok mohiyatan bolaning bir yoki biron bir darajadagi o'ziga xos xususiyatlaridan biri yoki aksincha.
2. Aql-idrok har bir bola uchun kuch yoki kuchsizlikni ifodalovchi bir nechta alohida qobiliyatlarning to'plami.
Demak, Siz tushunganingizdek, ikkala pozitsiya uchun ham dalillar kuchli va hozirgi paytda ko'pgina nazariyotchilar bolalarning ko'pgina holatlarda yangi muammolarni hal qilishda imkon beradigan umumiy qobiliyatlari, shuningdek, spetsifikatsiyalar to'plami bor degan xulosaga kelishmoqda.

•