Oiladagi xavf -xatarlar
Ko'rib turganingizdek, "yaxshi" oilalar - bolalarning jismoniy, kognitiv va ijtimoiy-hissiy rivojlanishiga ko'maklashadigan turli xil tajribalarga ega va ular ko'plab, ehtimol son-sanoqsiz, aniq uslublardan foydalanadilar. Ba'zan hayratlanarli darajada turli xil yo'llar bilan, psixologik jihatdan sog'lom oilalarning ko'pligi bolalarning asosiy ehtiyojlarini yetarli darajada qondiradi.
Afsuski, hamma oilalarda ham bolalar uchun maqbul muhit mavjud emas. Bolalarga nisbatan yomon muomala - bu nosog'lom oilaviy muhitning eng jiddiy oqibati. Qarovchilar bolalarga qasddan jismoniy zarar yetkazganda, agar urish jiddiy ko'karishlar yoki boshqa jarohatlarga olib keladigan bo'lsa, bu jismoniy zo'ravonlik deb baholanadi.
Qarovchilar bolalarni doimiy ravishda e'tiborsiz qoldirganda, ajratib qo'yganda, rad etganda, obro'sizlantirganda yoki ularni qo'rqitganda hissiy zo'ravonlik bilan shug'ullanishadi. Afsuski, ba'zi ota-onalar va boshqa tarbiyachilar bolalarni bir necha turdagi zo'ravonliklarga ro`baro` qiladi.
Bolalarga nisbatan yomon muomala - bu beparvolik, jismoniy zo'ravonlik, jinsiy zo'ravonlik yoki hissiy zo'ravonlik ko'rinishidagi bolaga nisbatan yomon munosabatda bo'lishdir.
Bolalarga nisbatan qo'pol muomalaning paydo bo'lishi voyaga etgan jinoyatchining ham, jabrlangan bolaning ham xususiyatlariga bog'liq. Kattalar tomonidan bolalarga yomon munosabatda bo'lishning asosiy sabablari odatda ruhiy tushkunlik, tashvish va jiddiy psixologik muammolarga duch kelishlikdir. Afsuski, bolalarning qarovsiz qoldirilish holatlari ham salbiy oqibatlarga olib keladi. Bolalarning muvaffaqiyatsiz munosabatlari ularda tushkunlikka tushib qolish, o'zlariga salbiy qarashlar borligini sezish va boshqa odamlar bilan muomala qilishning yomon usullarini rivojlantirish xavfi bor. Bunday bolalar har doim jismoniy muammolar girdobida qolib ketmasligi uchun o`qituvchilar to`g`ri yechim topishlari kerak va o'zlarining bolalar qobiliyatlariga bo'lgan munosabatlarini ifoda etishlari hamda oilalardagi muammolar paytida normal holatni ta'minlash orqali yordam berishlari mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |