Mavzu: Sport tashkilotlari: mohiyati, tashkiliy-huquqiy shakllari

Murabbiy – menejer. Ishlab chikarish jaryonlari murakkblashib borgani sayin xodimlarga kuyiladigan talablar ortadi. Bir tomondan xodimlarning texnologik bilimlarini oshirish extiyoji paydo bulsa, ikkinchi tomondan ular xayot faoliyatining ma’naviy tomonlarini kamolotga etkazish zaruoriyati tugiladi.
Murakkablashib borayotgan texnika texnologiya mutaxassislarga uzluksiz kasb ta’limi berib borish zaruriyatini tugdirishi xech kimda shubxa uygotmaydi. Bu ravshan, shunga kura biz, kup surishtirmasdan bu ishag talaygina mablaglarni sarflaymiz. Lekin xodimlarni ma’naviy tomondan kamollotga etkazish borasida biz sustkashlik kilmokdamiz va shuning uchun ishlab chikarishda zarar xam kuramiz. Vaxolanki xodimlarning yaxshi tarbiya kurganligi yuksak ma’naviy axlokka ega ekanligi tarakkiyot chukkisiga chikkan iktisodiyotning mintakadan mintakaga utib borishi uchun xal kiluvchi shart bulib xisoblanadi.
Motivatsiya – tayyorgarlik choralarini kurib bulganidan keyin menejer ta’minlash kerak. SHu maksadda kuyidagilardan foydalaniladi: a) ragbatlantirishdan ya’ni tashki omillar (moddiy va ma’naviy), xodimni jushkin faoliyatga undashdan, b) asl motivatsiya, ya’ni xodimda mexnatga ichki (psixologik) ragbatlar xosil kilishdan. Bu urinda kuyidagilar muxim bulib xisoblanadi: mexnatda ma’nfatdorlik, mexnat faoliyatiga extiyoj sezish, mexnat faoliyatidan kanoat tuygusini xis kilish muximdir. Mana shu boshkaruv vazifasini muvoffakiyat bilan ado etish uchun menejer mulokot olib borish, alokalar boglashning turli jixatlarining yaxshi bilimi, uzida tegishli malaka va kunikmalarni rivojlantirib borishi shart. Boshkaruv siklining aylanib turishi, ma’lumki menejer doimo boshkaruv vazifalarini ado etib borish bilan band buladi. Agar uz korxonasi istikbolni ta’minlab berishni istasa, boshkaruv ishining xamma tavsilotlariga jiddiy kirishmogi lozim.
Tashkil etish – tashkil etish vazifasi menejer va ijrochilar faoliyatini tartibga solishga qaratilgan. Bu avvalo menejerning uz imkoniyatlariga baxo berishi, o‘ziga bo‘ysunadigan xodimlarni o‘rganib chiqish, har bir xodimning salohiyati, nimalarga kodirligini aniklab olish, kuchlarni joy joyiga kuya bilishdir va xakozo. Mana shu tashkilotchilik boshidan oxirigacha korxonaning juda anik strukturalari doirasida utadi.
Zamonaviy tariflarga kura biznes tijorat ishi, tadbirkorlik faoliyatidir. Biznes suzini yakinda xam mutaxassislardan tashkari xnech kim olmasdi. Xususiy mulkdan odamlar kurkishar edi. Krizislar, rakobat, ishsizlik degan narsalar asosan kapitalistik mamlakatlarga xos xususiyat edi. Kishini uz manfaatlari davlat manfaatlaridan keyin turishi kerak degan tamoyil odamlar kulogiga singdirilgan edi.
80-90 yillarda garb mamlakatlari sharkni bir kancha davlatlari tadbirkorlik va biznesni bozor iktisodiyotiga olib ktrdi va shu tufayli iktisodiyot va texnika ulkan muvaffakiyatlarni kulga kiritgani mamlakatlarni tajribasini kursatib berdi.Lekin biznesni fakatgina shaxsiy boylik daromad ortirish manbaidir degan xato ta’riflar bor. Xakikiy biznesni asosi tadbirkorlikdir. Tadbirkor bulish degan suzni tagida birir ishni boshlash, bajarish, uddalash, ya’ni anik tayinli ish bilan shugullanish degan ma’no yotadi.Birok biznes «sexrli tayokcha» yoki «ochil dasturxon» degani ekan deganlar yanglishadilar. Biznes uz xolicha muvaffakiyatga olib bormaydi. Uning zaminida xamisha mexnat, uddaburonlik, moxirlik, bilimdonlik va tashabbus yotadi. Bu xususiyatlar xammasi menejmentga xos xususiyatlar xisoblanadi. Xakikiy biznesmen talab va taklifni, pul sno\iga etishgina emas, zamonaviy menejment sir asrorlarini xam bilishi, xisobotlar tizimini baxo siyosatini tushunadigan, kelajakni kura biladigan bulishi kerak.
Интернетнинг миллий сегментини мониторинг қилиш натижасида 130 мингдан зиёд киберхавфсизликка таҳдидлар аниқланган. Шундан 106 508 та ҳолат ботнет тармоқлари иштирокчиларига айланган xостларга тегишли. 13 882 та ҳолат спам-электрон почта ёки паролни бузиши сабабли турли xизматлар томонидан қора рўйxатга олинган IP-манзилларни блокировка қилиш билан боғлиқ. 8 457 та ҳолат TFTP (Trivial File Transfer Protocol – файл узатишнинг оддий шакли) протоколи ва тегишли портлардан фойдаланиш билан боғлиқ бўлиб, улар утентификация меxанизмлари йўқлиги сабабли бегона контентни юклаб олишга олиб келиши мумкин. 2 114 та ҳолат RDP (Remote Desktop Protocol-масофавий иш столи протоколи) заиф протоколи ишлатилиши билан боғлиқ. 1 042 та ҳолат дастурий таъминот ва маълумотлар базасини бошқариш тизимларида аутентификация механизмига эга бўлмагани, шунингдек муддати тугаган ёки яроқсиз имзога эга SSL-сертификатлар билан боғлиқ.
2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини “Илм, маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили”да амалга оширишга оид давлат дастурига кўра, 2020–2023 йилларга мўлжалланган киберхавфсизликка доир миллий стратегия ва “Киберхавфсизлик тўғрисида”ги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилиши керак эди. Ва ниҳоят қонун 2022 йилнинг 15 апрелида қабул қилинди.
(Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 16.04.2022 й., 03/22/764/0313-сон)