Mavzu: stomatologiyada sterilizatsiya va dezinfeksiya usullari

MAVZU: STOMATOLOGIYADA STERILIZATSIYA VA DEZINFEKSIYA USULLARI

Hozirgi vaqtda stomatologiyada sterilizatsiyaning quyidagi turlari mavjud :

• Mexanik
• Kimyoviy

- Biologik

• Fiziologik
• Mikroto’lqinli
• Ultrabinafsha

Nam tozalash,tibbiy kiyim va qayta ishlatiladigan mato mahsulotlarini yuvish, stomatologiya kabinetini shamollatish mexanik ishlov usullariga kiradi.Stomatologiyada mexanik dezinfeksiya har kuni bo’lishi kerak.

• Biologik dezinfeksiya-bu tabiiy mikroblarga qarshi vositalar yordamida stomatologik asboblarning qattiq yuzalariga ishlov berish. Amma barcha instrumentlar uchun mos emas, chunki bu usul bazi bakteriyalarning shtammlariga qarshi samarasiz

Stomatologiyada asboblarni fiziologik sterilizatsiya qilish – bu mahsulotlarni yuqori haroratda qayta ishlash va dezinfeksiya qilish. Issiqlik bilan ishlov berish dezinfektsiyalashning eng ishonchli va xavfsiz usuli hisoblanadi,ammo bu usulda faqat issiqlikka chidamli materiallardan ( po’lat, karbid) tayyorlangan instrumentlarni dezinfeksiyalash mumkin.
Kimyoviy dezinfeksiya-agressiv kimyoviy moddalar yordamida stomatologik asboblarni dezinfeksiya qilish.barcha turdagi viruslar va bakteriyalarni samarali ravishda yo’q qiladi.Odatda yuqori haroratga chidamsiz instrumentlarni dezinfeksiyalashda ishlatiladi. Sovuq sterilizatsiya plastik,kauchuk, shisha buyumlarni qayta ishlash amalga oshiriladi
Mikroto’lqinli dezinfeksiyalash yuqumlilik xavfining foizi past va o’rta toifali oz sonli asboblarni qayta ishlash uchun mo’ljallangan.

• Ultrabinafsha nurlar bilan dezinfeksiya yara yuzasi bilan aloqa qilmaydigan asboblarning sirtlarini tezda dezinfeksiyalash uchun mo’ljallangan.

Stomatologik asboblarni sterilizatsiya qlishning asosiy bosqichlari:
-Dezinfeksiya

• Sterilizatsiya oldi tayyorlov
• Qadoqlash
• Sterilizatsiya

1.Dezinfeksiya

Tish shifokorning har qanday asboblari qayta ishlashning bu bosqichidan o’tishi kerak.Dezinfeksiya qo’lda yoki maxsus jihozlar yordamida amalga oshirilishi mumkin. Kimyoviy sterilizatorning ishlash prinsipi oddiy: asboblar maxsus idishga solinadi va ular dezinfeksiyali eritma bilan to’ldirilgan idishga tushiriladi. Eritmada qolish muddati uning konsentratsiyasi va stomatologik asbob turiga bog’liq.

- Chayish uchun ishlatiladigan stakanlar oqar suvda yuviladi va xloraminli eritmaga, 0,1% gipoxlorid natriyga, 2,5% xlorgeksidin biglyukonatning suvli
eritmasiga solib qo’yiladi- 30 daqiqaga 0,5% Chayish uchun ishlatiladigan
2.Sterilizatsiya oldi tayyorlov - bu asboblardan oqsil, yog’, dori vositalari va
mexanik ifloslanishlarni tozalashdan iborat jarayondir.
Ishlatilgan barcha asboblar zararsizlantiriladi:

:

2.Sterilizatsiya oldi tayyorlov - bu asboblardan oqsil, yog’, dori vositalari va

mexanik ifloslanishlarni tozalashdan iborat jarayondir.

Ishlatilgan barcha asboblar zararsizlantiriladi: - Chayish uchun ishlatiladigan stakanlar oqar suvda yuviladi va xloraminli eritmaga, 0,1% gipoxlorid natriyga, 2,5% xlorgeksidin biglyukonatning suvli

eritmasiga solib qo’yiladi- 30 daqiqaga 0,5% Chayish uchun ishlatiladigan

- Stomatolog oynachalar 3% xloramin eritmasida 6% perikis vodorod eritmasida yopiq idishda 1 soat davomida saqlanadi. So’ng oynachalarni olib oqar suvda yuviladi, so’ng steril salfetka bilan artilib, steril lotokda ustini steril salfetka bilan yopib qo’yiladi.
Dastlabki tozalangan borlar, rimer, fayl, ildiz ignalari, kanal to’ldirgichlar 2,5% xlorgeksidin biglyukanatning suvli eritmasi, 70% etil spirti, glutar. «Saydeks» eritmalari bilan dezinfektsiyalanadilar. Mikroorganizmlar va ularning sporalari fizikaviy va kimyoviy usul yordamida yo’q qilinadi. Fizik faktorlardan yuqori harorat, UB-nurlar, ultratovush, kimyoviy moddalardan - yod, spirt, perikis vodorod va xloramin, hamda boshqalardan foydalaniladi.
3.Qadoqlash. Agar stomatologik asboblarning bug’ sterilizatsiyasi rejalashtirilgan bo’lsa bu bosqich dolzarbdir. Qadoqlash uchun maxsus qopchalar yoki qadoqlash mashinasi kerak bo’ladi.Qadoqlash mashinasi qadoqkash jarayonini soddalashtiradi. U o’rash plonkasi bilan to’ldiriladi. Asboblarni muhrlashda qadoqlash materialining uzunligi va kengligi sozlanishi mumkin.
4.Sterilizatsiya.
-Qadoqlangan asboblar avtoklavda sterilizatsiya qilinadi;
-Ular maxsus patnisga joylashtiriladi;
-Paketlar yuqoriga qarab yotishi va ustma-ust tahlanmasligi kerak;
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!