Мавзу: Табиат ва жамият ўртасидаги муносабатлар Tabiatni asrash o’z qo’limizda!!!

МАВЗУ:

Табиат ва жамият ўртасидаги муносабатлар

Tabiatni asrash o’z qo’limizda!!!

Режа:

1.Табиат билан инсон ўртасидаги муаммо.

2. Экологик мухитнинг инсон саломатлигига таъсири.

3. Соғлом яшаш ва турмуш тарзини шакиллантириш муоммолари.

4. Демографик муаммолар.

Tabiat qo’yniga marhamat !

Инсон ўзининг пайдо бўлиши, эволюцион тараққиёт йўлини босиб ўтиши жараёнида ўз яшаш мухитининг сифат кўрсатгичига таъсир этиб келган. Лекин саноат ва бошқа сохалар ишлаб чиқаришнинг ривожланиши, унинг бу хилда кўрсатадиган таъсирини ниҳоятда кучайтириб юборди.

• Инсон ўзининг пайдо бўлиши, эволюцион тараққиёт йўлини босиб ўтиши жараёнида ўз яшаш мухитининг сифат кўрсатгичига таъсир этиб келган. Лекин саноат ва бошқа сохалар ишлаб чиқаришнинг ривожланиши, унинг бу хилда кўрсатадиган таъсирини ниҳоятда кучайтириб юборди.
• Дарҳақиқат, ишлаб чиқариш ва цивилизациянинг ривожланиши ҳаёт учун зарур бўлган компонентлар – ҳаво, сув ва тупроқни ифлослантиради.Бу компонентлардан ҳамма тирик организмлар, шунингдек одам организмига ҳам тана учун тамоман ёт бўлган зарарли моддалар кўп кириб келади. Уларнинг баъзилари одамларнинг ғашига тегувчи, бошқалари заҳарловчи (токсик) ва яна бошқалари мутаген ва канцероген таъсирларга эга бўлади.
• Инсон саломатлиги тараққиётини таъминлаш ва унинг умрини узайтириш муоммолари фан сўнгги босқичга ўтган сари амалий антропоэкология талқинида ўз ечимига эга бўлаверади. Оддийроқ фикр юритиб, инсон саломатлигини таъминлаш ва умрини узайтириш нималарга боғлиқ эканлигини аниқлашга ҳаракат қилинса, самарали тарзда озиқланиш, атроф-муҳитнинг салбий таъсирларидан химояланиш ва маълум тизимга кириб келган турмуш тарзини кескин ўзгартирмаслик лозим эканлигига ишонч ҳосил қилиш мумкин.

Бинобарин, саломатлик деганда, одамнинг биологик, психологик ва ижтимоий нуқтаи назардан ўзини фаол ва ўта фаол тарзда намоён қилишининг оптимал ҳолати тушинилади. Бундай ҳолат одам организмининг ички ва ташқи ҳолатларига, шунингдек унинг умри давомида дуч келадиган хилма хил ўзгарувчан шароитларга боғлиқ тарзда ўзгариб туради, яъни ёш болаларда, вояга етганларда, қарияларда, жисмоний ёки ақлий мехнат билан машғул бўлган хилма –хил кўринишларда намоён бўлади. Таниқли инглиз файласуфи Томас Карлейл «Соғлом инсон табиатнинг энг қимматбаҳо асаридир» деб эътироф этган эди.

• Бинобарин, саломатлик деганда, одамнинг биологик, психологик ва ижтимоий нуқтаи назардан ўзини фаол ва ўта фаол тарзда намоён қилишининг оптимал ҳолати тушинилади. Бундай ҳолат одам организмининг ички ва ташқи ҳолатларига, шунингдек унинг умри давомида дуч келадиган хилма хил ўзгарувчан шароитларга боғлиқ тарзда ўзгариб туради, яъни ёш болаларда, вояга етганларда, қарияларда, жисмоний ёки ақлий мехнат билан машғул бўлган хилма –хил кўринишларда намоён бўлади. Таниқли инглиз файласуфи Томас Карлейл «Соғлом инсон табиатнинг энг қимматбаҳо асаридир» деб эътироф этган эди.
• Сўнгги ўн йиллар давомида ташқи муҳитнинг (ҳаво, сув, тупроқ ва бошқа) ифлосланиши туфайли юрак томир, жигар – буйрак, ошқозон – ичак, ўпка, қон – асаб,аллергия ва бепуштлтк касалликларининг кўпайиши кўзга яққол ташлана бошлади. Шунинг учун ҳозирги кунда мухит мухофазаси – давр муаммоси бўлиб, инсоният олдига жуда катта ва мураккаб масалаларни кўндаланг қилиб қўймоқда.
• Ҳозирги кунда табиат билан инсон ўртасида, жамият билан мухит ўртасидаги муаммо ечимини кутаётган тугунлардан бири ҳисобланади. Бу тугунларни ечганда асосий муаммолардан бири антропоген фактор томонидан экологик омиллардан ҳаддан ташқари мантиқсиз фойдаланиши натижасида, табиатнинг кескин даражада қашшоқланишига, тупроқ хосилдорлигининг пасайиб кетишига, экин майдонининг ишдан чиқишга, хавода ҳаёт учун ҳавфли бўлган заҳарли моддаларнинг ортиб боришига, қишлоқ хўжалик махсулотлари таркибида инсон организмини хасталантирувчи моддаларнинг кўпайишига олиб келади.