Организмга таъсир этиш характерига кўра атроф мухит омиллари уч гурухга бўлинади. Биринчи гурухни соғлиқ учун мутлоқ зарарли омиллар (факторлар) ташкил этади: турли хил кассаликларни қўзғатувчилар (бактерия, вирус, замбуруғлар, заҳарли ва зарарли модалар ва бирикмалар хаводаги чанг) - Организмга таъсир этиш характерига кўра атроф мухит омиллари уч гурухга бўлинади. Биринчи гурухни соғлиқ учун мутлоқ зарарли омиллар (факторлар) ташкил этади: турли хил кассаликларни қўзғатувчилар (бактерия, вирус, замбуруғлар, заҳарли ва зарарли модалар ва бирикмалар хаводаги чанг)
- Иккинчи гуруҳга мутлоқ фойдали омиллар киради. Масалан, тоза ҳаво, тупроқ ва сув. Учинчи гуруҳга одам улардан қандай фойдаланишига кўра, ҳам фойдали, ҳам зарарли омиллар киради. Масалан организмнинг нормал фаолияти учун, қуёш нурлари зарур, аммо улардан меъёрида фойдаланилмаса, соқлиққа зарар етказади. Табиат тоза ҳаво, сув қуёш билан доимий равишда мулоқотда бўлиш одамга соғлиқни мустаҳкамлашга ва кассалликларга чидамли бўлишга ёрдам беради.
- Саломатлик эл бойлиги, юрт қудрати инсон кўрки, бахт саодатидир. Одамнинг ақлий салоҳияти, мехнат имкониятлари, турмуш фаровонлиги мана шу мезон билан ўлчанади. Биз соғлом авлодни тарбиялаб, вояга етказишимиз керак, соғлом киши деганда фақат жисмоний соғломликни эмас, балки шарқона ахлоқ одоб ва умум башарий ғоялар рухида камол топган инсонни тушинамиз!
Бу ғояни давом эттириб И.Каримов – «Ёшларимиз қалбида соғлом ҳаёт тарзига интилишни миллий ва умуминсоний қадриятларга хурмат – эхтиром туйғуларини болалик пайтидан бошлаб шакллантиришимиз зарур деб таъкидлаган эди». - Бу ғояни давом эттириб И.Каримов – «Ёшларимиз қалбида соғлом ҳаёт тарзига интилишни миллий ва умуминсоний қадриятларга хурмат – эхтиром туйғуларини болалик пайтидан бошлаб шакллантиришимиз зарур деб таъкидлаган эди».
- Атмосфера ҳавоси, тупроқ, сувнинг ифлосланиши инсон маънавий камолатига, рухий покизалигига, жисмоний бақувватлигига, ирсият палагига ҳам салбий таъсир кўрсатади. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотларга кўра, 80 % касалликлар экологик ночор ахвол оқибатида пайдо бўлмоқда. Буларнинг барчаси инсоннинг ўзига ирсиятига таъсир этмай қолмайди.
- Инсон фақатгина вақтида овқатланиш, кунига 7-8 соат ухлаш, спиртли ичимлик ичмаслик, чекмаслик ҳисобга ўз умрини 11 йилга узайтириши мумкин экан.
- Узоқ умр кўриш, сихат – саломатлик ва бахтли саодатли бўлиш инсоннинг ўз қўлида. Табиийки одамларни, шу жумладан болаларни қандай ташқи экологик мухит ўраб тургани муҳимдир. Масалан сўнгги ўн йилликларда сайёрада юз бераётган салбий жараёнлар иқлим ўзгаришига, аниқроғи об-ҳаво исишига сабаб бўлмоқда.
- Нуфузли халқаро ташкилотлар ва институтлар маълумотиларига кўра, иқлим ўзгариши, улар табиийми ёки сунъийми хар хил касалликлар ва эпидемиялар тарқалишига шароит яратар экан.
Do'stlaringiz bilan baham: |
