мавзу. Талаб ва таклиф эластиклиги маъруза хажми – соат


Талабнинг нарх буйича эластиклиги ёрдамида даромадларни тахлил килиш


Download 249.22 Kb.
bet5/5
Sana28.12.2022
Hajmi249.22 Kb.
#1016433
1   2   3   4   5
Bog'liq
5-mavzu Mikro

4. Талабнинг нарх буйича эластиклиги ёрдамида даромадларни тахлил килиш.
Тахлилни чизикли талаб функцияси ёрдамида куриб чикамиз.
Умумий холдаги талаб чизикли функцияси берилган булсин (5-расм).


(1)

5-расм. Умумий холдаги талаб чизикли функцияси


Эластикликнинг таърифига кура:



Шундай килиб, нукта талаб чизиги буйича нуктадан нуктага харакат килганда, талаб эластиклиги камаяди. У хар доим манфий, абсолют киймати буйича кесманинг кесмага нисбатига тенг ва чизикнинг уртасида бирга тенг.
22-расмнинг пастки кисмида даромаднинг нархга богликлиги курсатилган.
. (2)
Бу функция квадратик функция булиб, у узининг максимумига кесманинг уртасида эришади:
функциядан ни топсак, булади ва ни (2) формулага куямиз:
.
Натижада ишлаб чикариш хажми Q дан боглик даромад функциясини оламиз.
Бу функциянинг критик нуктасини топамиз, яъни даромадни максимал киладиган ни топамиз. Бунинг учун даромад функциясидан буйича хосила олиб уни нолга тенглаштирамиз ва га нисбатан ечиб даромадни максималлаштирадиган ни топамиз,
,
ёки да даромад максимал кийматга эришишга ишонч хосил киламиз.
Хакикатдан хам 22-расмда, талаб ораликда эластик ва бу ораликда талаб микдорининг ошиши ва нархнинг камайиши даромадни ошиб
боришига, талаб эластик булмаган ораликда даромад микдорининг камайиб боришига олиб келади.
Шундай килиб, агар талаб эластик булмаса, нархнинг усиши даромадни усишига, камайиши, даромадни камайишига олиб келади ва бундай холда сотувчилар факат нархни ошириш оркали даромадни ошириши мумкин. Талаб эластик булганда, даромаднинг узгариши нархнинг узгаришига тескари булади ва сотувчилар бу холда нархни пасайтириш оркали даромадни оширишлари мумкин. Талаб эластик булганда, нархнинг пасайиш суръатидан талабни ошиш суръати юкори булади, натижада даромад ошади. Талаб эластик булмаганда нархнинг пасайиш суръати, талабнинг усиш суръатидан юкори булади, бу уз навбатида даромадни пасайишига олиб келади.
Худди шундай, бюджет даромадини ошириш максадида, давлат корхоналари махсулотларининг нархи оширилса, агар ушбу махсулотларга талаб эластик булмаса, давлат бюджетига тушадиган маблаг камайиши мумкин. Темир йул транспорти чипталари нархи оширилса, чипталарга булган талабни камайтиради. Темир йул чипталарига булган талаб эластик булса, давлат бюджетига тушадиган тушум камаяди.
Солик юкини истеъмолчи ва ишлаб чикарувчи уртасида таксимланишини товар эластиклигига кура тахлили.


Назорат ва мулохаза учун саволлар

  1. Эластиклик хакида тушунча бериб утину.

  2. Талаб эластиклиги нима? Унга таъсир этувчи омиллар.

  3. Таклиф эластиклиги нима? Унга таъсир этувчи омиллар.

Download 249.22 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling