Mavzu: Tijorat banklarida joriy hisob raqamlarni ochish tartibi va huquqiy asoslari

 
 
4
4. 
Abdullaeva Sh. Z. Pul, kredit va banklar. - T., 2015 y. 

---

15 
2-BOB. TIJORAT BANKLARI FAOLIYATINI LITSENZIYALASH.
 
2.1. Tijorat banklarining tashqiliy tuzilishi. 
Markaziy bank tijorat banklari faoliyatini nazorat qilish funktsiyasini 
amalga oshirishda quyidagi vazifalarni bajaradi: 
- bank faoliyatini olib borishga litsenziyalar berish 
- banklar xisobotlarini tekshirish ,joylarda tekshirishlar utkazish, 
- bank operatsiyalarini bajarishda normalarga rioya qilishni nazorat 
qilish. 
Bank faoliyatini olib borishga litsenziya ( ruxsat) berish orkali 
markaziy bank tashkil qilinayotgan kredit institutining bank faoliyatini olib borish 
imkoniyatlarini aniklaydi. Markaziy bank tijorat banklari amalga oshiradigan
operatsiyalarni tekshirish, ichki audit xolatiga baxo berish xuquqiga ega.
Bunda avvolom bor tijorat banklarining aktivlari: kreditlar va kimmatbaxo 
qog’ozlar holati, banklarning likvidliligi va barqarorligi tekshiriladi.
Tekshirish utkazishdan asosiy maksad: 
-bankning moliyaviy xolatiga obektiv baxo berish, 
-bankni boshkarish sifatiga va uning raxbari faoliyatiga baxo berish,
5
-bankning moliyaviy axvolini va uning bagkaradigan operatsiyalarining
samaradorligini ta`minlash bo`yicha choralar ishlab chiqish, -bank faoliyatining
mavjud konunlar va normativ xujjatlarga muvofik olib borilishini ta`minlash
va boshkalardan iborat. Markaziy bank yana tijorat banklarining olib boradigan 
operatsiyalarining norma bo`yicha bajarilishini nazorat qilib boradi Tijorat
banklarining yuridik shaxs sifatida faoliyati omonatchilar, kreditorlar,
umuman, davlat va jamiyat manfaatlariga jiddiy daxldor bo`lganligi tufayli
uning tashkil topishi o`zoq davom etadigan jarayon hisoblanadi. SHu vaqt
ichida bo`lg’usi ta`sischilar o`rtasida o`zaro munosabatlar o`rnatiladi, bank
ustav kapitali uchun zarur bo`lgan mablag’lar tayyorlanadi, rahbar shaxslar
5
5. 
Abdullaeva Sh. Z. Bank ishi. - T., 2016 y. 

---

16 
zarur hujjatlar tayyorlaydi, tegishli tekshiruvdan o`tkaziladi va hokazolar. Tijorat
banklarini tashkil etish va tugatishning huquqiy asoslari “Banklar va bank
faoliyati to`g’risida”gi Qonunda ifodalangan. Shu qonunning 2-bobi
“Banklarni tashkil etish va ular faoliyatini tugatish tartibi” deb nomlanib o`z 
ichiga 13 modda(7-19 moddalar)ni oladi.